Incassobureaus kunnen wanbetalers hardnekkig en met hoge extra kosten achtervolgen. Wat mogen ze wel en niet? En wat kunt u doen als u het niet eens bent met de aanmaning?
U loopt naar de brievenbus, opent nietsvermoedend de post en tot uw grote schrik zit er een aanmaning bij van een incassobureau. Kan gebeuren. Zonde van de extra kosten, maar dat is niet anders. Maar wat als de extra kosten in uw ogen niet in verhouding staan tot het bedrag van de onbetaalde factuur? Of als de aanmaning geldt voor een abonnement dat u al lang had stopgezet?
Foute incasso’s zijn aan de orde van de dag. Uit sommige onderzoeken blijkt dat 60 procent van de ondervraagden wel eens een onterechte aanmaning heeft gehad van een incassobureau.
Of dat aantal klachten klopt, valt te bezien. De dertig leden van de NVI hebben ongeveer 80 procent van de markt in handen. Daarnaast zijn er naar schatting nog zeshonderd ‘cowboys’. Met andere woorden: kleine partijen die zich niet georganiseerd hebben en zich weinig aantrekken van enige normen. Deze ‘cowboys’ proberen naar schatting wel zo’n 2 miljoen vorderingen te innen.
Ger Jaarsma, voorzitter van de NVVK, de vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, schat het aantal klachten over incasso’s daarom veel hoger in. “Iedereen mag zich incassobureau noemen en het is een vrije markt. Er ligt niets vast, incassobureaus kunnen vragen wat ze willen.”
Bovendien kijken schuldeisers volgens Jaarsma vooral naar hoeveel een incassobureau voor hen kan binnenhalen. “De agressieve bureaus zie je daarom grotere opdrachten binnenhalen. Vaak werken zij op basis van no cure no pay. Het is logisch dat ze dan iets agressiever te werk gaan, want alleen dan verdienen ze geld. Het risico dat deze incassobureaus voor een deel van de vorderingen geen geld krijgen, zit verrekend in de andere vorderingen.”
Zo kan het dus gebeuren dat een incassobureau voor een originele rekening van bijvoorbeeld €100 meer dan €200 aan kosten in rekening brengt. Of de late betaler maar even €300 wil betalen, want anders... Ook de dreigende toon die sommige bureaus aanslaan, is een doorn in het oog van de ontvangers van aanmaningen.
De Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak (NVvR) heeft weliswaar een richtlijn (zie kader op de volgende pagina) gemaakt om aan te geven wat redelijke kosten zijn, maar die wordt door het gros van de bureaus niet onderschreven. Een eventuele wet zou de inners daartoe kunnen verplichten. De leden van de NVI maken nu al gebruik van de richtlijn en hebben zichzelf bovendien verplicht de kosten duidelijk op de rekening te zetten. De verwachting is dat een wet gebaseerd op deze richtlijn de wildgroei aan banden zal leggen.
Incassobureaus doen in feite de administratie van een ander bedrijf, zegt de NVI-voorzitter. De consument die niet tijdig betaalt, veroorzaakt een hoop extra werk. “Rekeningen moeten worden opgevraagd, er moeten mensen naar kijken. Bij incassobureaus zijn callcenters aan het werk die voor bedrijven achter het niet ontvangen geld aangaan. Kortom: zorg dat je je rekening betaalt, want te laat betalen is duur. Komen incasso-opdrachten bij de deurwaarder terecht, dan gaat de teller pas echt lopen. Als die één keer aanbelt, kost dat al €75.”
Incassobureaus moeten overigens ook controleren of vorderingen kloppen, maar dat gebeurt enkel met steekproeven. Grote schuldeisers leggen soms duizenden te laat betaalde rekeningen tegelijk neer bij een bureau. Het incassobureau doet op zijn beurt duizenden brieven de deur uit of pleegt duizenden telefoontjes. Als je op dat moment al een deel van de vordering betaalt hebt, kan het voorkomen dat het incassobureau dat (nog) niet weet.
Datzelfde geldt voor een abonnement dat al is opgezegd, maar waarvoor u volgens de betreffende leverancier nog moet betalen. U moet dan kunnen bewijzen dat u hebt opgezegd.
U kunt eigenlijk maar op één manier handelen in dergelijke situatie. Hoe?
Foute incasso’s zijn aan de orde van de dag. Uit sommige onderzoeken blijkt dat 60 procent van de ondervraagden wel eens een onterechte aanmaning heeft gehad van een incassobureau.
Wildgroei
Jet Creemers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Incasso-ondernemingen (NVI), begrijpt niets van deze cijfers. “Ik zou niet weten waar dat op slaat. Dat is een rekensommetje waar wel heel veel op af te dingen valt. Jaarlijks telt Nederland naar schatting 10 miljoen incassodossiers. Wij hebben in totaal 25 klachten gehonoreerd. Natuurlijk is iedere klacht er één te veel, maar is er een andere branche waarover naar verhouding zo weinig klachten zijn?”Of dat aantal klachten klopt, valt te bezien. De dertig leden van de NVI hebben ongeveer 80 procent van de markt in handen. Daarnaast zijn er naar schatting nog zeshonderd ‘cowboys’. Met andere woorden: kleine partijen die zich niet georganiseerd hebben en zich weinig aantrekken van enige normen. Deze ‘cowboys’ proberen naar schatting wel zo’n 2 miljoen vorderingen te innen.
Ger Jaarsma, voorzitter van de NVVK, de vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, schat het aantal klachten over incasso’s daarom veel hoger in. “Iedereen mag zich incassobureau noemen en het is een vrije markt. Er ligt niets vast, incassobureaus kunnen vragen wat ze willen.”
Bovendien kijken schuldeisers volgens Jaarsma vooral naar hoeveel een incassobureau voor hen kan binnenhalen. “De agressieve bureaus zie je daarom grotere opdrachten binnenhalen. Vaak werken zij op basis van no cure no pay. Het is logisch dat ze dan iets agressiever te werk gaan, want alleen dan verdienen ze geld. Het risico dat deze incassobureaus voor een deel van de vorderingen geen geld krijgen, zit verrekend in de andere vorderingen.”
Zo kan het dus gebeuren dat een incassobureau voor een originele rekening van bijvoorbeeld €100 meer dan €200 aan kosten in rekening brengt. Of de late betaler maar even €300 wil betalen, want anders... Ook de dreigende toon die sommige bureaus aanslaan, is een doorn in het oog van de ontvangers van aanmaningen.
Woekertarieven
Uit onderzoek van de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR) eind 2008 bleek dat Nederlandse schuldenaren per jaar in totaal €130 miljoen te veel aan incassokosten betalen. Daar moet wat aan gebeuren, vindt minister Ernst Hirsch Ballin van Justitie. Hij gaat te hoge incassotarieven wettelijk aanpakken. Nu heeft een incassobureau juridisch gezien nog de ruimte om ‘de kosten die gemaakt worden’ in rekening te brengen. Als een incasseerder ervoor kiest om u te bestoken met brieven of iemand in een dure auto bij u langs stuurt, kunnen de kosten daarvan in principe worden doorberekend.De Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak (NVvR) heeft weliswaar een richtlijn (zie kader op de volgende pagina) gemaakt om aan te geven wat redelijke kosten zijn, maar die wordt door het gros van de bureaus niet onderschreven. Een eventuele wet zou de inners daartoe kunnen verplichten. De leden van de NVI maken nu al gebruik van de richtlijn en hebben zichzelf bovendien verplicht de kosten duidelijk op de rekening te zetten. De verwachting is dat een wet gebaseerd op deze richtlijn de wildgroei aan banden zal leggen.
Eigen verantwoordelijkheid
Volgens Creemers van de NVI moeten mensen niet alleen kritisch kijken naar de spelregels voor incassobureaus, maar ook naar hun eigen gedrag. “Heb je niet betaald en krijg je te maken met aanmaningskosten? Hoewel het een beter gevoel geeft om iemand anders de schuld te geven, moet je eigenlijk kwaad op worden jezelf.”Incassobureaus doen in feite de administratie van een ander bedrijf, zegt de NVI-voorzitter. De consument die niet tijdig betaalt, veroorzaakt een hoop extra werk. “Rekeningen moeten worden opgevraagd, er moeten mensen naar kijken. Bij incassobureaus zijn callcenters aan het werk die voor bedrijven achter het niet ontvangen geld aangaan. Kortom: zorg dat je je rekening betaalt, want te laat betalen is duur. Komen incasso-opdrachten bij de deurwaarder terecht, dan gaat de teller pas echt lopen. Als die één keer aanbelt, kost dat al €75.”
Incassobureaus moeten overigens ook controleren of vorderingen kloppen, maar dat gebeurt enkel met steekproeven. Grote schuldeisers leggen soms duizenden te laat betaalde rekeningen tegelijk neer bij een bureau. Het incassobureau doet op zijn beurt duizenden brieven de deur uit of pleegt duizenden telefoontjes. Als je op dat moment al een deel van de vordering betaalt hebt, kan het voorkomen dat het incassobureau dat (nog) niet weet.
Bewijsmateriaal
Wat te doen als u onterecht wordt benaderd door een incassobureau? Daar zijn enkele eenvoudige ‘regels’ voor. Hebt u het product waarvoor een vordering op uw naam staat, nooit gekregen? Dan ligt de bewijslast bij het bedrijf dat de aanmaning stuurt. Hebt u een product betaald, maar krijgt u een aanmaning alsof u dat nog niet gedaan hebt, dan ligt de bewijslast bij u.Datzelfde geldt voor een abonnement dat al is opgezegd, maar waarvoor u volgens de betreffende leverancier nog moet betalen. U moet dan kunnen bewijzen dat u hebt opgezegd.
U kunt eigenlijk maar op één manier handelen in dergelijke situatie. Hoe?
- Reageer altijd – schriftelijk – bij degene van wie u de aanmaning hebt gekregen; als een incassobureau de aanmaning stuurt, moet u daar zijn en niet bij de partij waarvan u het product of de dienst destijds hebt afgenomen.
- Reageer ook als u nooit eerder een aanmaning hebt gekregen, terwijl dat wel wordt verondersteld.
- Vraag of het incassobureau u (een kopie van) de originele factuur kan toesturen als u nergens vanaf weet of als u meent dat de factuur onterecht is.
- Bewaar alle correspondentie tussen u en het incassobureau en tussen u en de oorspronkelijke leverancier, evenals uw bankafschriften.
Maar let wel: als u aantoonbaar een rekening niet hebt betaald en het er vervolgens bij laat zitten, is er geen rechter die het voor u zal opnemen. Zelfs als het gaat om de hoogte van de incassokosten. Denk dus niet: belachelijke vordering, laat maar voor de rechter komen. Dat komt u duur te staan.
