Hoe bemachtig je een baan waar ook jongere sollicitanten op uit zijn? Drie professionals vertellen waar werkgevers op letten en geven tips voor de slimste strategie.
Hoe ouder je bent, hoe moeilijker het wordt om een baan te vinden. De cijfers spreken duidelijke taal. Zo waren er in 2009 ruim 200.000 werklozen tussen de 45 en 65 jaar; van hen vond slechts 17 procent een nieuwe baan. De verschillen zijn groot tussen de jongere en de oudere ouderen. Van de 45- tot 55-jarigen vond bijna een kwart werk, maar van de 55- tot 60-jarigen slechts 15 procent.
De 60-plussers hadden het ’t moeilijkst: 7 procent van de werkzoekenden kon ook daadwerkelijk weer aan de slag. Hetzelfde geldt voor werknemers die van baan wisselen: hoe ouder je bent, hoe minder vaak er nog wordt overgestapt. Slechts 4,4 procent van de ouderen veranderde in 2009 van baan, tegenover ruim 24 procent van de 15- tot 25-jarigen. Maar succesvol solliciteren kun je leren. Op de volgende pagina’s vertellen deskundigen hoe je jezelf het beste kunt verkopen, waar werkgevers bang voor zijn en hoe je jongere concurrenten kunt aftroeven.
Tips van professional Willemien Westerman Holstijn
Tip 1: neem de angst weg dat je blijft plakken
Willemien: “Werkgevers gaan ervan uit dat iemand na vijf tot zeven jaar doorstroomt naar een andere functie. Ze zitten er niet op te wachten dat je tot je pensioen blijft plakken. Daarom zijn ze huiverig om ouderen aan te nemen. ‘Wat als die sollicitant van 55 niet bevalt, dan kom ik nooit meer van hem af’, denken ze. Probeer die zorg weg te nemen. Bijvoorbeeld door afspraken te maken over een mogelijke ontbinding van het contract als het toch niet blijkt te werken.”
Tip 2: doorzie waar ze je voor nodig hebben
“Iemand van 30 wordt aangenomen voor een functie waarin hij kan groeien. Iemand van 55 wordt aangenomen voor de taken die op dat moment worden gevraagd. Maak duidelijk dat je solliciteert omdat je juist dát werk leuk vindt, niet om carrière te maken. Ze moeten het gevoel krijgen dat je niet binnen de kortste keren verveeld raakt en de tent wilt overnemen. Zoeken ze juist iemand die over twee jaar doorstroomt, geef dan aan dat je het leuk vindt om je te blijven ontwikkelen. Blijf wel altijd eerlijk.”
Tip 3: toon respect voor de leidinggevende, ook al is-ie piepjong
“Onzekere managers zijn vaak bang voor mensen met veel ervaring. Als oudere sollicitant moet je uitstralen dat de leidinggevende niet bang voor jou hoeft te zijn. Dat je hem gaat helpen om de beste baas van de hele wereld te worden. Dat je het geen punt vindt om ook eens iets beneden je niveau te doen. Toon respect, laat merken dat hij de baas is. Roep niet dat je alles kan, maar geef aan dat er ook dingen zijn waar je zelf misschien een beetje bang voor bent. Luister naar wat zijn zorgen zijn. En vraag gewoon: denk je dat het wat wordt tussen ons?”
Tip 4: zorg dat je sprankelt
“Recruiters zijn gemiddeld 25 jaar. Die vinden iedereen boven de 40 stokoud. Ze kunnen zich moeilijk voorstellen dat veel mensen van 50 en 60 levenslustig en actief zijn. Stuur daarom een foto mee als je er jeugdig uitziet. En zorg dat je je uiterlijk goed verzorgt. Je hoeft niet per se je haar te verven, een leuk grijs koppie kan best. Als je maar sprankelt.”
Tips van professional Kees Pannevis
Tip 1: ruim negatieve gevoelens op
Kees: “Mensen die hun baan kwijtraken, komen vaak in een negatieve spiraal. Ze voelen zich afgedankt en hun ontslag rijt meestal ook oude wonden open. Het beoefenen van meditatie en mindfulness (een techniek waarbij je leert de werkelijkheid te aanvaarden, red.) is een goede manier om negatieve gedachten en gevoelens niet alleen toe te laten, maar ze ook te accepteren en weer los te laten. Na een tijdje gaat de energie weer stromen en word je je bewust van je diepere drijfveren. Pas dan kun je je talenten weer ‘aanzetten’. Als dat gebeurt, ben je in staat om bij potentiële werkgevers voor het voetlicht te brengen wat je waard bent. Dan lukt het soms zelfs om veel jongere kandidaten te verslaan.”
Tip 2: kijk of je nog iets voor je oude werkgever kunt betekenen
“Dat iemand z’n oude functie niet meer kan of wil uitoefenen, hoeft niet te betekenen dat hij direct op zoek moet naar een andere werkgever. Veel mensen vergeten bij hun oude werkgever te informeren of er intern nog andere mogelijkheden zijn. Zo’n interne switch moet je wel gegund worden. Wie erg hangt aan de eigen status, niets meer wil leren of een iets lagere functie direct ziet als degradatie, kan het wel vergeten.”
Tip 3: ga er helemaal voor
“We krijgen hier veel vijftigers die al jaren met een ‘droom’ rondlopen: een eigen restaurant beginnen, in het klooster gaan, vioolbouwer worden. ‘Dan ga je nu eerst onderzoeken of die droom haalbaar is’, zeg ik altijd. Want vaak is het koesteren van zo’n droom een vorm van uitstelgedrag. De gedachte eraan slokt veel energie op, terwijl je die energie juist nodig hebt om een baan te zoeken. Allerlei cursussen volgen en daarna pas gaan solliciteren, raad ik ook af. Een cursus meer of minder bepaalt echt niet of je wordt aangenomen. Mocht je extra scholing nodig hebben, dan kan dat altijd nog als je die baan eenmaal hebt gevonden. Ga ook niet naast het solliciteren het huis verbouwen. Een baan zoeken is hard werken. Je moet zorgen dat je zo min mogelijk wordt afgeleid door andere dingen.”
Tips van professional Patricia Heerkens
Tip 1: laat zien dat je met de toekomst bezig bent
Patricia: “Waarom kunnen wij de ene boekhouder wel bemiddelen en de andere niet? Het verschil zit ’m meestal niet in ervaring of capaciteiten, maar in mentale fitheid. Veel 50-plussers kijken vooral naar hun arbeidsverleden. Ze wijzen op hun grote werkervaring of kloppen zich op de borst dat ze alles kunnen. Je kunt beter laten zien dat je op de toekomst gericht bent. Vertaal je ervaring naar de functie waarop je solliciteert. Laat zien dat je in staat bent om mee te gaan met veranderingen. Hak je cv in stukken en benoem verschillende onderdelen en projecten; zo laat je ‘beweeglijkheid’ zien. Vraag referenten niet om te vertellen hoe goed je in je oude functie was, maar om aan te geven wat jou geschikt maakt voor deze nieuwe baan. Wees nieuwsgierig en enthousiast tijdens sollicitaties, toon interesse. Dan word je als het ware leeftijdloos.”
Tip 2: verzamel kritische mensen om je heen
“Het beeld dat je oproept bij een werkgever is cruciaal. Hij moet het gevoel krijgen dat het plezierig is om met jou samen te werken. Verzamel kritische mensen om je heen die je feedback kunnen geven, bijvoorbeeld een loopbaanbegeleider. Ook familie en vrienden kunnen daarbij helpen. Hoe kom je over? Welke indruk maak je? Laat je tot de orde roepen door mensen die je vertrouwt.”
Tip 3: schreeuw van de daken dat je werk zoekt
“Heb je een baan maar zoek je iets anders? Durf dat dan uit te dragen. Voor jonge mensen is het heel normaal om dat van de daken te schreeuwen, maar 50-plussers doen dat vaak niet. Zet je gêne opzij. Werk zoeken is niet iets om je voor te schamen. Schrijf je niet alleen in bij bemiddelingsbureaus, maar bel ook oude collega’s en schakel nuttige contacten in. Zet je profiel op Linkedin, Twitter en Facebook en sluit je aan bij een netwerk, zodat je elkaar kunt helpen. Het merendeel van de werkzoekenden vindt nog steeds een baan via persoonlijke contacten.”
Tip 4: wees geduldig en alert
“Een baan zoeken kost veel tijd, zeker als je 50-plus bent. Gun jezelf een jaar. Of twee of drie als het nodig is. Bereid je erop voor dat het langer duurt dan je zou willen. Wapen je tegen afwijzingen en houd vol. Neem niet te snel genoegen met minder salaris, dat is lang niet altijd geloofwaardig. Zorg liever dat je kennis up to date is en kom tijdig in actie. Zit er een reorganisatie aan te komen? Wacht niet tot de besluiten zijn genomen, maar bedenk vroeg in het proces wat je zelf wilt. Maak een plan, bedenk wat je kunt doen om je inzetbaarheid te vergroten en hoe je werkgever je daarbij kan helpen.”
Lees ook:
- Plus Magazine
