Hoe voorkomt u dat u financieel verrast wordt door het overlijden van uw partner? De Anw vangt niet alle negatieve gevolgen op.
Bijna de helft van de nabestaanden gaat er financieel op achteruit door het overlijden van hun partner. Dit blijkt uit een onderzoek van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) onder achtduizend nabestaanden jonger dan 65 jaar.
Vanwege deze financiële achteruitgang moet meer dan de helft van de nabestaanden op extraatjes (70 procent), levensonderhoud (60 procent) en grote uitgaven (58 procent) bezuinigen. Ook nemen nabestaanden spaargeld op (40 procent) of ze gaan (meer) werken (13 procent).
Anw niet optimaal
De Algemene Nabestaandenwet, Anw, die door de SVB wordt uitgevoerd, zou de financiële gevolgen van het overlijden van de partner moeten opvangen, maar doet dat in de praktijk dus slechts gedeeltelijk.
In 2001 bleek al dat een deel van de nabestaanden geen beroep doet op de Anw, hoewel ze er wel recht op hadden. De procedure is intussen aangepast, maar nog steeds vraagt circa 4 procent van de rechthebbenden geen Anw aan. Bij nabestaanden die vóór 1950 geboren zijn, is het percentage nog hoger, vooral omdat zij denken niet in aanmerking te komen voor Anw of deze uitkering helemaal niet kennen.
Halfwezenuitkering
Vooral de halfwezenuitkering (voor wie een jongere onder de 18 jaar in zijn of haar huishouding heeft opgenomen waarvan de vader of de moeder is overleden) wordt vaak niet aangevraagd. Deze uitkering is inkomensonafhankelijk. Er is dus altijd recht op. Desondanks vraagt 12 procent van de nabestaanden met een hoger inkomen de halfwezenuitkering niet aan, mogelijk omdat ze denken er niet voor in aanmerking te komen.
Naast het onderzoek onder nabestaanden, vroeg de SVB ook aan bijna vijftienhonderd stellen naar de financiële gevolgen als een partner komt te overlijden. Daaruit blijkt dat ze slecht zijn voorbereid op een dergelijk drama.
De helft weet bijvoorbeeld niet hoeveel uitkering ze van de overheid zullen ontvangen, 40 procent heeft geen idee hoe hoog een nabestaandenpensioen is en 30 procent weet niet hoe groot het bedrag is dat ze zelf hebben verzekerd. Deze gegevens zijn op te vragen bij de SVB en de pensioenfondsen waarbij pensioen is opgebouwd. Een rekenhulp vindt u op www.plusonline.nl/rekenhulp.
Veel samenwoners hebben zelf iets geregeld om een financiële teruggang op te vangen. Twee op de vijf heeft een overlijdensrisicoverzekering afgesloten, een kwart heeft een lijfrenteverzekering, één op de drie heeft een speciale spaarrekening ‘voor het geval dat...’. Maar aan een helder beeld van de gevolgen van een overlijden ontbreekt het vaak.
Aanvullend pensioen
Relatief veel nabestaanden hebben inkomen uit een aanvullend pensioen plus Anw of inkomen uit arbeid. Vooral vrouwen leven vaak van Anw en een aanvullend pensioen. Eén op de drie weduwnaars heeft alleen inkomen uit arbeid.
Minder dan de helft van alle Anw’ers heeft betaald werk. Dat is een groot verschil met nabestaanden die geen Anw hebben. Daarvan werkt bijna tweederde. Ruim één op de vijf Anw’ers tussen de 60 en 65 werkt; van de Anw’ers tussen 55 en 60 jaar is dat iets minder dan de helft.
- Plus Magazine
