Hoe overleven we de recessie?

Staat u ook elke maand rood? Plus Magazine geeft u veel praktische tips om greep op uw geld te krijgen en de tering naar de nering te zetten.

Ga direct naar de handige hulpmiddeltjes voor uw persoonlijke financiën

Pakweg een halve eeuw geleden leek het zo gewoon. Vader kwam vrijdagmiddag thuis met zijn loon en moeder verdeelde het over verschillende potjes: huur, huishoudgeld, contributie voor de sportclub. Er waren zelfs speciale doosjes voor ontworpen, met aparte vakjes per uitgavenpost. Geen cent werd achteloos uitgegeven, rood staan kwam niet voor. Tenminste, zo ging het bij het gros van de brave burgers.

Nu we veel rijker zijn geworden, geld uit de muur halen, creditcards hebben en luxe gewend zijn, is budgetteren opeens veel moeilijker. Toch kan het nodig zijn, bijvoorbeeld in tijden van recessie. Teruggrijpen op de ouderwetse potjes hoeft niet meer. Ook op giraal geld kunt u grip te krijgen.

Wat komt er binnen?

Een eerste vereiste voor goed geldbeheer is: weten wat er maandelijks binnenkomt. Dat wil zeggen: uw netto salaris, uitkering of pensioen. Daarbij komen nog de eventuele huur- en zorgtoeslag. Daarnaast hebt u misschien wat bijverdiensten of een periodieke lijfrente-uitkering.

Reken alle bedragen die u zeker zult ontvangen om naar netto maandbedragen. Neem verwachte, maar onzekere meevallers niet in het budget op. Zo voorkomt u dat ze zich mogelijk tegen u gaan keren.

Ook vakantiegeld en een te voorziene belastingteruggave zou u buiten het budget kunnen laten, zodat die straks echt een extraatje betekenen. Tel de maandelijkse bedragen op.

Wat gaat er uit?

Vaste lasten vormen de eerste uitgavenpost waar niemand omheen kan. Hypotheek of huur, energie, water, telefoon, internet, kabel-tv, verzekeringen, abonnementen, onroerende zaakbelasting, autokosten, noem maar op. Reken ze om naar maandbedragen.

Huishoudelijke uitgaven zijn kortweg de maandelijkse uitgaven aan boodschappen en versnaperingen. Wie de boodschappen altijd bij de supermarkt doet en met de pinpas betaalt, heeft via de bankrekening makkelijk zicht op de hoogte van deze kostenpost. De echte liefhebber houdt een kasboek bij om onderscheid te maken tussen de diverse posten, maar waarschijnlijk is het regelmatig nalopen van de kassabon al genoeg om te zien waar het geld blijft.

Reserveringen zijn de lastigste post. Eigenlijk zou u na het kopen van een nieuwe wasmachine alweer geld moeten reserveren voor de volgende. Hetzelfde geldt voor de tv, meubels en gordijnen, onderhoud van het huis, de auto et cetera. Kleding, schoenen en vakanties vallen ook onder deze post.

Doet u niet aan reserveringen? Dan bent u niet de enige. Wie een goed gevulde spaarrekening heeft, die als buffer kan dienen als de nood aan de man komt, hoeft zich geen zorgen te maken. Met eventuele meevallers kan de buffer weer worden aangevuld en dat is het dan.

Maar wie zijn euro’s toch iets vaker moet omdraaien alvorens ze uit te geven, doet er goed aan de reserveringen iets preciezer uit te rekenen. Maak een inschatting of bereken het gemiddelde van de grotere uitgaven in deze post over de afgelopen jaren. Reken ook dit om naar een maandbedrag, zodat u al uw uitgaven bij elkaar kunt optellen.

Wat blijft er over?

De rekensom is nu vrij simpel: inkomsten min uitgaven is het overschot of het tekort. Een overschot is erg fijn in de huidige onzekere tijden, maar deze survivaltips richten zich vooral op degenen met een tekort.

De uitkomst van de som is op twee manieren te veranderen: inkomsten verhogen of uitgaven verlagen. Uw inkomsten zijn mogelijk te verhogen door gebruik te gaan maken van tegemoetkomingsregelingen, zoals huur- en/of zorgtoeslag en de tegemoetkoming buitengewone uitgaven (TBU). Wie in 2008 hoge zorgkosten heeft gemaakt, kan voor de TBU in aanmerking komen. Op de website www.berekenuwrecht.nl kunt u nagaan op welke toeslagen en tegemoetkomingen u recht hebt.

Lagere vaste lasten

Anders dan de term doet vermoeden, zijn vaste lasten niet onveranderlijk. Sommige variëren met het gebruik (minder bellen en minder autorijden levert lagere kosten op), andere kunnen een stuk omlaag door een andere leverancier te kiezen. Bent u toch bezig alle lasten op een rij te zetten, vergelijk dan uw uitgaven voor (mobiel) bellen, internetten, tv-kijken en verzekeringen eens met de tarieven van andere aanbieders. Overstappen naar een goedkopere leverancier kan veel geld besparen, maar helaas kunt u niet op stel en sprong van uw langlopende contract af. Bovendien moet het opzeggen ruim voor de einddatum gebeuren, anders volgt vaak automatisch verlenging. Zorg dat u niet langer dan strikt noodzakelijk te veel betaalt en zet de uiterste opzegdatum op de kalender.

Winst op reserveringen

Op de post reserveringen is het weliswaar makkelijk bezuinigen, maar dat wreekt zich op het moment dat de auto de geest geeft of als het buitenschilderwerk geen uitstel meer duldt. Het is dus raadzaam maandelijks een reëel bedrag over te maken naar een direct opvraagbare spaarrekening met een mooie rente. Dan houdt u aan uw reserveringen nog geld over ook.

Liever huismerken

Een makkelijke manier om op boodschappen te bezuinigen is het maken van een boodschappenlijstje en er niet vanaf te wijken. Een goedkope supermarkt scheelt natuurlijk ook. Gemiddeld zijn Nettorama, Bonimarkt en Deen voordelig, maar kies gerust een andere supermarkt – als die dichterbij is – en probeer wat vaker de huis- en B-merken, die vaak te vinden zijn in de onderste schappen.

Liggen er verschillende winkels op een bereisbare afstand, noteer dan een tijdje de prijzen van producten die u regelmatig gebruikt. Zo kunt u handig gebruik maken van prijsverschillen.

Heel doeltreffend is het ouderwetse huishoudrantsoen: wekelijks haalt u een vooraf bepaald bedrag aan huishoudgeld en als het op is, is het op. Nadeel: u kunt geen grote hoeveelheden inslaan als er een aanbieding is. Maar het is de vraag of dat echt wel een nadeel is. Iets niet kopen bespaart altijd meer dan het tegen een lage prijs kopen.

Tijdgebrek en gemakzucht leiden vaak tot onnodig dure aankopen: een sandwich bij het benzinestation, een flesje fris op het station, een maaltijd bij het plaatselijke afhaalrestaurant.

Met het vooraf smeren van een boterham, een meeneemdrankje voor onderweg (nog goedkoper: kraanwater!) en de ingrediënten voor een snel-klaar-recept in de voorraadkast bespaart u op zo’n dag vele euro’s. Het enige wat u ervoor nodig hebt is een vooruitziende blik.

Niets op de pof

Nog niet zo heel erg lang geleden ging schuld meestal gepaard met schaamte, maar die tijd lijkt inmiddels wel voorbij. Rood staan, creditcards, lenen: het is allemaal doodgewoon geworden. En het kost handenvol geld.

Dit is het moment om uw financiën eens goed tegen het licht te houden. Hebt u nog een schuld aan de ene kant en spaargeld aan de andere? Dan kan het lonen om af te lossen, zodat u niet langer die immer stijgende rente hoeft te betalen. Kunt u nog rood staan op de bank? Doe uzelf een lol en zeg deze mogelijkheid op, want het is één van de duurste vormen van krediet.

Kostgeld vragen?

Lopen er nog opgeschoten ‘kinderen’ bij u in huis? Waarschijnlijk zijn die dan al op een leeftijd dat ze eigenlijk zichzelf zouden moeten bedruipen.

isschien speelt u al een tijdje met de gedachte om kostgeld in rekening te brengen. Maar hoeveel? En hoe begint u zo’n gesprek? Daarvoor heeft het Nationaal Instituut Budgetvoorlichting (Nibud) een tip. Want volgens het Nibud kan kostgeld juist helpen om te wennen aan een financieel zelfstandig leven.

Vooral jongeren die beginnen met werken en nog thuis wonen, hebben relatief veel vrij te besteden geld. Het is goed ze alvast te laten wennen aan het begrip ‘vaste lasten’ (Nibud, telefoon 030-239 13 50 of www.nibud.nl).

Discipline loont

U kunt natuurlijk een kasboekje gebruiken om de uitgaven bij te houden en alle zaken op een rijtje te zetten. Maar dat kan nog sneller op de computer en daarvoor zijn talloze programma’s op de markt. Het Nibud heeft allerlei hulpmiddelen ter beschikking, van agenda’s tot complete rekenmodules. Zoek iets wat bij u past en wat u helpt om de nieuwe financiële discipline erin te houden. Geld maakt niet gelukkig, maar géén geld ook niet.

Waar u wel gelukkig van wordt, is grip op de zaak. Het gevoel dat u uw financiën onder controle hebt. Als u een partner hebt, kunt u dat natuurlijk niet alleen. Het beste is het om er samen een sport van te maken, zodat u beiden weet wat er met de centen gebeurt. Geruzie ontstaat meestal pas als het geld al is uitgegeven. Probeer dat te voorkomen door te werken aan een gezamenlijk doel om de recessie heelhuids door te komen: de tering naar de nering zetten.