Kosteloos kuren

Volgens het Reumafonds heeft één op de tien Nederlanders een of andere vorm van reuma. Soms een milde vorm, maar vaak ook ernstig. Een deel van hen heeft baat bij een verblijf in een kuuroord, waar baden en massages verlichting van de pijn bieden. Naast reumapatiënten zijn er nog tal van andere patiënten – bijvoorbeeld psoriasispatiënten – die opknappen van kuren.

Al met al gaat het om honderd­duizenden mensen en deze groep wordt door de vergrijzing alleen maar groter. Met een medische indicatie op zak kunnen zij zich melden bij de zorgverzekeraar voor een kuurreis.

Maar niet alle verzekeraars vergoeden kuurreizen en de maatschappijen die het wel doen, stellen strenge voorwaarden. Meestal loopt een aanvraag via een arts of specialist die een aanvraagformulier moet invullen. Daarna beoordeelt de zorgverzekeraar of u voor een vergoeding in aanmerking komt. Meestal zijn de mogelijk­heden beperkt tot een bepaalde periode en tot groepsreizen bij aangesloten reisorganisaties. U hebt dus bijna altijd vooraf schriftelijk toestemming nodig om voor een – gedeeltelijke – vergoeding in aanmerking te komen. Zomaar gaan kuren en een rekening opsturen heeft geen zin.

Download hier de .pdf ‘Alle polissen op een rij’. Dit is een overzicht van de vergoedingen voor kuurreizen van alle verzekeraars.

100 procent dekking voor kuurreizen?

Zorgverzekeraars proberen de laatste jaren de kosten voor kuurreizen binnen de perken te houden. Sommige maatschappijen, ­zoals Zilveren Kruis Achmea en ONVZ, doen dat simpelweg door de vergoedingen voor kuren uit de aanvullende verzekering te schrappen. Klanten moeten het uit eigen zak betalen. Zilveren Kruis Ach­mea heeft deze vergoeding geschrapt omdat er mede door een forse eigen bijdrage weinig vraag naar was en omdat mensen vaak niet tevreden waren over het effect van de behandeling. “Daarnaast spelen de kosten een rol. We hebben er daarom voor gekozen zaken als ‘warm baden’ en een cursus ’omgaan met reuma’ ruimer te vergoeden”, aldus woordvoerster Christine Rompa.

Andere maatschappijen, zoals Agis, CZ en Menzis, geven wel een (gedeeltelijke) vergoeding en organiseren groepsreizen naar binnen- en buitenland om de kosten zo laag mogelijk te houden. CZ sponsort zelfs bedevaartreizen naar Lourdes. “Concurrenten geven geld uit aan reclame op voetbalshirts. Wij bieden klanten die het vaak niet zo breed hebben, liever een reis aan naar Lourdes. Mensen knappen daar echt van op. Zinloze dingen verzekeren we niet”, zegt Dirk-Jan Westerwoudt van CZ.

CZ investeert daarom ook in kuren. Patiënten hebben er volgens de verzekeraar baat bij en zo wordt er indirect op medische kosten bespaard. De kuurkosten voor de verzekeraar vallen overigens best mee. Vorig jaar maakten via CZ slechts 208 mensen gebruik van kuurreizen. “Naast strikte voorwaarden geldt in veel gevallen ook nog een eigen bijdrage van 20 procent en dat schrikt mensen af”, vermoedt Westerwoudt. Alleen de duurste aanvullende polissen bieden 100 procent dekking voor kuurreizen.

Een andere grote verzekeraar, Agis, betaalde in 2008 mee aan zo’n vijfhonderd kuurreizen. Ook Agis ziet het als een service voor de klanten, die ervan opknappen. Dat patiënten er baat bij kunnen hebben, onderschrijft ook het Reumafonds. Kathalijn Hauwert: “Het geeft de patiënt tijdelijk een beter gevoel en afhankelijk van het kuurprogramma wordt bijvoorbeeld ook gewerkt aan een betere lichamelijke conditie. Maar kuren is een lastig onderwerp, dat eigenlijk beter onderzocht zou moeten worden. Niet elke kuur werkt voor iedereen. En voor zover bekend blijft het symptoombestrijding die op het ziekteproces zelf geen invloed heeft. Daarvoor zijn medicijnen nodig.”

All inclusive

Het exacte aantal kuurreizigers is niet bekend. Fontana, het grootste in kuurreizen gespecialiseerde reisbureau van Nederland, verzorgt per jaar bijna tweeduizend kuurreizen voor mensen met een medische indicatie. Ook bij andere reisorganisaties gaat het om relatief kleine aantallen.

Volgens Fontana-directeur Bob Woudenberg zouden het er veel meer kunnen zijn: “Er zijn honderdduizenden patiënten met aandoeningen die baat kunnen hebben bij een kuur. Maar een deel weet er niet eens van af, of gelooft niet in de behandeling. Anderen denken dat het te duur is of te veel gedoe en dat ze niet voor een vergoeding in aanmerking komen. Ik merk dat de mensen die wel kuren ook goed geïnformeerd zijn. Ze weten wat ze van de behandeling kunnen verwachten én hoe ze een deel daarvan vergoed kunnen ­krijgen.”

Kuren is maatwerk en dat maakt het duur. In eigen land kost bijvoorbeeld een verblijf van twee weken met één behandeling per dag in Fontana Bad Nieuweschans €1950. En daarvoor moet u ook nog een kamer met een ander delen. De andere erkende kuuroorden (in Valkenburg, Arcen en Nijmegen) hanteren vergelijkbare prijzen. Daarom wijken steeds meer reisorganisaties uit naar het buitenland. Het voormalige Oostblok is populair omdat je daar twee weken ‘all inclusive’ kunt kuren met vijf behandelingen per dag voor €1000. Met een eigen kamer en inclusief vlucht. Ook Turkije is in opkomst.

Alternatieve potjes

Komt u niet in aanmerking voor een vergoeding van de zorgverzekeraar, dan zijn er wellicht andere subsidiepotjes beschikbaar. Onder meer de Nierstichting, het Prinses Beatrix Fonds, het Reumafonds en de Stichting Zonnewende hebben eigen vakantiefondsen voor ouderen die het niet zo breed hebben. Net als de gemeente. Het kan lonen om te kijken of u recht hebt op een tegemoetkoming in de kosten voor een kuurreis.

Chronisch zieken met een indicatie voor AWBZ-zorg door het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) hebben ook mogelijkheden om hun kuurreis vergoed te krijgen. Met zo’n indicatiestelling kunnen zij kiezen voor zorg in natura of voor een persoonsgebonden budget (PGB), waarmee ze de zorg zelf moeten regelen. Degene die het budget krijgt, moet de uitgaven verantwoorden aan het zorgkantoor, met uitzondering van het vrij besteedbare bedrag. Dit bedrag kan per regio verschillen, maar is meestal €2500. Dit bedrag mag dus geheel naar eigen inzicht worden uitgegeven aan ‘zorg’ en alles wat daarbij komt kijken; ook aan kuurreis dus.

Lees meer: De beste plekken om te kuren