Elke maand nemen we u mee naar de mooiste landgoederen van Nederland. Deze maand Oud Groevenbeek bij Ermelo, dat meer dan vierhonderd grafheuvels telt.
In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is Oud Groevenbeek een jong landgoed. Tot halverwege de 19de eeuw lagen hier ‘woeste gronden’, zoals nutteloze heidevelden in die tijd werden genoemd. Ene Jongeneel, een bosbouwer, liet de heide ontginnen en maakte de grond vruchtbaar met schapenmest. Er werden akkers aangelegd, dennen en eiken aangeplant, twee boerderijen en een landhuis gebouwd. Dat landhuis ging niet lang mee. Rond 1900 werd het vervangen door de huidige jugendstilvilla. Uit diezelfde tijd dateren de tuinmanswoning, het koetshuis, de druivenkas en de watertoren. Van alle bebouwing is deze laatste wel de meest bijzondere: de watertoren is namelijk vermomd als kasteeltoren, compleet met boogramen en kantelen. De toren voorzag de villa en de bijgebouwen, de moestuinen en de druivenkas van stromend water.
Water, hout, groente, fruit, vee: het landgoed kon indertijd geheel in eigen behoeften voorzien. ’t Was een wereldje op zich dat de buitenwereld niet nodig had. Maar die buitenwereld weet nu – in de vorm van wandelaars en fietsers – Oud Groevenbeek heel goed te vinden.
“Tussen de hectiek van de dorpen in de omgeving is het landgoed een oase van stilte”, vindt boswachter Eddie Nijenhuis. “Het landschap en de gebouwen zijn mooi, het landgoed straalt een en al rust uit.” De boswachter is niet makkelijk te verleiden tot het noemen van zijn favoriete plekje op het landgoed, maar als hij dan toch moet kiezen, wordt het de Groevenbeekse Heide. “Als je met de rug tegen de bosrand staat, heb je een prachtig zicht over de heide en de grafheuvels die daar liggen. Zeker in de schemering kun je ransuilen zien vliegen of een reetje spotten dat voorzichtig de heide opstapt.”
De meer dan vierhonderd grafheuvels bewijzen dat dit gebied al tussen 2500 en 1500 voor Christus bewoond was. Sinds veertig jaar is het landgoed in bezit van Natuurmonumenten. Stonden de bomen in het bos vroeger strak in het gelid, tegenwoordig mogen ze hun gang gaan, het is een natuurlijk bos geworden. Bomen die omvallen, blijven liggen zodat schimmels, insecten en broedende vogels er hun voordeel mee kunnen doen. En op het Telgterveld houdt een kleine kudde superwollige hampshire-schapen met zwarte snuit het gras kort.
Zo biedt Oud Groevenbeek, waar ooit alleen heide te zien was, nu een gevarieerde aanblik: statige jugendstilpanden, te midden van naald- en loofhoutbossen, akkers en lanen, weiden en beken.
Praktische informatie:
Oud Groevenbeek ligt tussen Putten en Ermelo.
• Met de auto: vanaf de A28 neemt u afslag 12 (Ermelo) of vanaf de A1 afslag 16 (Voorthuizen). De parkeerplaats van het landgoed ligt op de hoek van de Putterweg/Watervalweg. Vanuit beide richtingen staat een paar honderd meter voor de parkeerplaats een bord: P Natuurmonumenten.
• Met de trein: vanaf NS-station Ermelo kunt u de bus naar Nijkerk nemen. Uitstappen bij halte Oud Groevenbeek.
• Wandelen: op het landgoed is een wandelroute van 2,5 kilometer uitgezet (gele paaltjes). Is het nat (geweest), dan hebt u voor de hele route stevige schoenen of laarzen nodig. Voor rolstoelgebruikers en blinden/slechtzienden is een speciale route uitgezet over een halfverhard pad. Naast het pad staan informatiebordjes, ook in braille. Ook deze route is ca. 2,5 kilometer. Beide wandelingen beginnen op de parkeerplaats en kunnen gecombineerd worden. Honden zijn welkom, mits aangelijnd.
Meer informatie: telefoon 035-655 99 55 of www.natuurmonumenten.nl (>Gelderland > Oud Groevenbeek).
- PM