Heeft u plannen om te gaan scheiden? Of juist plannen om te gaan trouwen? Met onze checklists komt u niet voor vervelende verrassingen te staan.
Scheiden
Scheiden doet u – hoe ironisch – altijd samen. Ook als u niet achter de beslissing staat. Vaak wil de één al scheiden maar moet de ander nog wennen aan het idee. Dat zorgt voor heftige emoties en veel strijd. Pas als beide partijen bereid zijn om écht met elkaar over de echtscheiding te praten, heeft het zin een advocaat of mediator in te schakelen om zaken te regelen.
Niet doen
Melden dat u wil scheiden en simpelweg vertrekken: het beruchte briefje op de keukentafel.
Wel doen
Met elkaar in overleg blijven en gespecialiseerde hulp zoeken. Dat kan via de Vereniging van Familierecht Advocaten en Scheidingsmediators,
De alimentatie
Niet doenTorenhoge alimentatie eisen, want de normen daarvoor liggen min of meer vast.
Wel doen
Krijgt u huur- of zorgtoeslag? Geef wijziging in uw situatie tijdig door. Krijgt u het niet, kijk dan of u er recht op hebt op www.toeslagen.nl
Het vermogen en het huis
Niet doenStoppen met de hypotheek te betalen. Dat leidt alleen maar tot hoge incassokosten en, als u niet oppast, tot gedwongen verkoop van de woning. Zo vernietigt u ook uw eigen kapitaal.
Wel doen
Een welwillende ex die blijft meebetalen aan de hypotheek, kan de hypotheekrente nog twee jaar aftrekken van de inkomstenbelasting.
De (klein)kinderen
Niet doen
Denk niet dat u kunt afdwingen dat de andere ouder een minderjarig kind nooit meer te zien krijgt. Een rechter zal dat dreigement zelden of nooit goedkeuren.
Wel doen
Maak zoveel mogelijk afspraken over de omgang met de (klein)kinderen en leg deze eventueel vast in het echtscheidingsconvenant. Dat kan geruzie voorkomen en geeft de kinderen zekerheid in een onzekere tijd.
Het pensioen
Niet doen
Denken dat het met het pensioen ‘wel goed komt’. Laat u bij een scheiding voorlichten door een pensioenadviseur, want het gaat in de regel om een flinke pot geld.
Wel doen
Kijk bij een scheiding of u kunt ‘schuiven’ met het pensioen. De waarde van het opgebouwde pensioen kan bijvoorbeeld worden ingezet om (een deel van) het vermogen nu al af te kopen.
Trouwen
Bent u juist van plan (opnieuw) te gaan trouwen? Dan moet u rekening houden met de volgende zaken.
Latten
Een lat-relatie biedt de meeste vrijheid. Lat staat voor Living Apart Together: apart samenwonen. Ieder behoudt zijn eigen bedoening en de zeggenschap daarover. Dat maakt het regelen van de financiën in principe makkelijk. Als het huis van de één vaker wordt gebruikt dan dat van de ander, is het wel handig een paar afspraken te maken: de logé mag best meebetalen aan de boodschappen en de energierekening.
Latten heeft ook nadelen. Naarmate de afstand tussen beide woningen groter is, nemen reistijd en -kosten toe. Twee woningen aanhouden is bovendien duurder dan een huis delen. Ook kan latten gevolgen hebben voor de AOW- of Anw-uitkering. Want al vindt u zelf dat er geen sprake is van samenwonen, de Sociale Verzekeringsbank (SVB), die onder andere de AOW uitkeert, hanteert eigen regels om te bepalen of twee mensen alleenstaand zijn of niet. Lees meer hierover bij het onderdeel ‘Het inkomen’.
Samenwonen
Samenwonen gaat een stap verder. De een trekt bij de ander in of u gaat samen op zoek naar een nieuwe woning. Juridisch heeft samenwonen nauwelijks consequenties. Het geeft recht op enkele fiscale voordelen wanneer het paar zich als fiscale partners laat aanmerken, maar daar houdt het mee op. Eigen afspraken kunt u vastleggen in een samenlevingscontract, bijvoorbeeld over het gebruik van bankrekeningen en de verdeling van spullen bij beëindiging van de relatie. Het is niet verplicht (wel raadzaam) een notaris in te schakelen bij het opstellen van een samenlevingscontract; die staat garant voor de rechtsgeldigheid.
Bovendien is een notariële akte een voorwaarde om voor bepaalde regelingen in aanmerking te komen, zoals partnerpensioen of een hoge vrijstelling voor het successierecht. Een samenlevingscontract maken kost minimaal €300.
Trouwen of partnerschap
Het huwelijk is de meest gereguleerde relatievorm. Het geregistreerd partnerschap komt hier dicht bij in de buurt. Het grootste verschil tussen die twee is dat een huwelijk ook consequenties heeft voor de kinderen die uit het huwelijk voortkomen. Bij een geregistreerd partnerschap moet de vader zelf de erkenning van een kind regelen; bij een huwelijk hoeft dat niet. Voor het ontbinden van een geregistreerd partnerschap is bovendien geen rechter nodig.
Met een huwelijk of een geregistreerd partnerschap regelt u in één klap een enorm pakket aan rechten en plichten. U moet elkaar vanaf die datum onderhouden en na een scheiding misschien ook alimentatie betalen.
U bent fiscale partners voor de inkomstenbelasting, elkaars erfgenaam, en u geniet vanaf dag één een grote belastingvrijstelling (circa vijf ton) voor het successierecht als een van u overlijdt.
Meestal worden huis en haard automatisch gemeenschappelijk bezit, evenals geld op de bank-, spaar- en beleggingsrekening. Ook voor schulden worden beide echtelieden hoofdelijk aansprakelijk. De kosten van een huwelijk of geregistreerd partnerschap verschillen per gemeente en per tijdstip. Reken voor huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden op minimaal €300.
Niet doen
Alles op z’n beloop laten omdat het met de nieuwe partner zo goed voelt. Liefde maakt blind.
Wel doen
Veel praten over elkaars verwachtingen en wensen. Laat u adviseren door een deskundige notaris.
Het inkomen
Niet doen
Dingen voor elkaar betalen terwijl u niets regelt. Voor u het weet, hebt u volgens de SVB een gemeenschappelijke huishouding en worden uitkeringen gekort.
Wel doen
Minstens één dag uittrekken om de financiële gevolgen van samenwonen vooraf door te rekenen voor beide partners.
Het vermogen
Niet doen
Lang wachten met het opstellen van een testament.
Wel doen
De kinderen inlichten over de te verwachten nalatenschap, zodat uw nieuwe partner hen niet tegen zich krijgt bij het verdelen van de erfenis.
Het huis
Niet doen
Bij elkaar intrekken zonder iets zwart op wit te zetten.
Wel doen
Gaat u samenwonen, geef dit dan (schriftelijk) door aan de verhuurder, zodat u zo snel mogelijk medehuurder wordt.
Het pensioen
Niet doen
Lijdzaam afwachten wat u zult krijgen. Vraag hoe hoog uw pensioen zal zijn.
Wel doen
Meld uw nieuwe partner aan bij uw pensioenuitvoerder en vraag of deze in aanmerking komt voor een partnerpensioen.
