Ogen en vooral ook oren open: in de donkere dagen voor kerst vult de mystieke midwinterhoorn het prachtige Oldenzaal en omgeving. Een ‘horenswaardig’ decembergebruik.
Halve dag
Oldenzaal in kerstsfeerWaar heel Nederland, en ver daarbuiten, zich in de decembermaand hult in kerstgroen en -glitter, is het in Twente en de Achterhoek nét iets sfeervoller. Want wie daar door het winterse land wandelt, kan zomaar ’n oald’n roop over de velden horen schallen. De ‘oude roep’ van de midwinterhoorn is een echte oerklank. Deze laat zich nog het best vergelijken met de roep van burlende edelherten. Natuurlijk is de schemersfeer van de kortste dagen al speciaal, maar de warme klank van de hoorn voegt er een mystiek ingrediënt aan toe.
Het spelen van de midwinterhoorn is nog specialer omdat het niet altijd is toegestaan; het mag alleen van de eerste zondag van de advent tot en met Driekoningen. Ook in de stad Oldenzaal worden de hoorns bespeeld in de adventsperiode. Vanaf de toren van de Sint-Plechelmusbasiliek schallen ze over de binnenstad. Daarnaast verandert het intieme centrum op de zondag voor kerst in een grote kerstmarkt met diverse kraampjes, straatartiesten en zangkoren. Ook ‘gewone’ winkels kunt u tijdens ‘Oldenzaal in Kerstsfeer’ bezoeken.
Hele dag
Winterwandelen op de TankenbergVanuit het centrum van Oldenzaal is het niet ver lopen naar de Tankenberg. Het hoogste punt van Overijssel is in dit jaargetijde vaak in nevelen gehuld. Zijn geschiedenis is dat in elk geval. Want al lang voordat het christendom deze streken veroverde, was dit al een heilige plaats. De Germanen vereerden op de Tankenberg waarschijnlijk al hun godin Tan, ook wel Tanfana genoemd. Een theekoepel heeft de plek van het Germaanse heiligdom ingenomen, maar de naam van de godin weerklinkt nog altijd in de naam van de Tankenberg.
In de eeuwen die volgden, beweerde men in Oldenzaal dat witte wieven (geesten van heksen of feeën) op de top samenkwamen. Kennelijk roept dit landschap religieuze, mystieke gevoelens op. Wie vanuit Oldenzaal via de Alleeweg en de Tankenbergstraat naar boven wandelt, passeert de Mariakapel, die later op de flanken van de berg werd gebouwd. De paaltjesroutes van Natuurmonumenten voeren door een afwisselend landschap van bossen, akkers en boerderijen. In deze tijd van het jaar kan in dat decor zomaar de oude roep klinken.
Weekend
Vrede op aarde in Het StiftOp weinig plekken is de klank van de midwinterhoorn zo op zijn plaats als in Het Stift: een grasveld omzoomd door oude bomen, in het midden een stenen put, boerderijen, huisjes en een robuust kerkje. Op deze plek ontfermden nonnen zich honderden jaren geleden over ongehuwde adellijke vrouwen, de zogeheten stiftsjuffers. In een beschermde omgeving van kuisheid en devotie kregen deze jonge vrouwen hun opvoeding en werden ze voorbereid op een eventueel huwelijk.
Het Stift ligt even ten noordwesten van Oldenzaal, net buiten het dorpje Weerselo. De stiftshuizen zijn fraai gerestaureerd; een van de vakwerkboerderijen doet nu dienst als restaurant. De sfeer bleef intact. Het hele jaar rond heerst er een kalmte die bijna onwerkelijk aanvoelt. Wanneer in deze setting de midwinterhoorn klinkt, lijkt de galm de kou te verdrijven, lijkt de wereldproblematiek ineens heel ver weg. Vrede op aarde. Als dat hier niet lukt, dan lukt het nergens.
Wandelingen, hoornblazen en andere activiteiten
VVV Oldenzaal, T 0541-51 40 23 of www.vvvoldenzaal.nl
- Agenda midwinterhoornblazen, www.midwinterhoornoldenzaal.nl
- Kerstmarkt in Oldenzaal
- Op 18 december 2011: www.oldenzaalinkerstsfeer.nl
- Wandelen op de Tankenberg
- Paaltjeswandelingen van Natuurmonumenten over Landgoed Egheria (van 1,5 tot 4,5 km) starten bij de parkeerplaats van restaurant Pan, Bentheimerstraat 9 in De Lutte. Zie www.natuurmonumenten.nl
- Het Stift in Weerselo is vrij te bezoeken. www.hetstift.nl
Lees ook:
- Wandeling van de maand: rondwandeling Bennekom
- Van eigen bodem: biertje?
- Kunstreis naar Santiago de Compostela
- Plus Magazine