Hoe kregen mensen vroeger hun AOW?

Jaap Roelants
Karine Hoenderdos

We hadden laatst een discussie over het betalingsverkeer van vroeger. Hoe ging dat? Hoe kreeg je je salaris en hoe betaalde je je rekeningen. En hoe kregen de mensen hun AOW heel vroeger. Ik denk niet per bank….

Daar denk je inderdaad wel eens aan, als je met je pasje in een handomdraai betaald hebt en akkoord ziet. Maar een korte duik in de geschiedenis leert al snel dat betalen vroeger eigenlijk ook heel gemakkelijk was. Je kreeg acceptgiro’s, of maakte een bankoverschrijving, zette handtekeningen, deed die eens in de maand op de bus en klaar was je weer. De rest betaalde je contant. Geld haalde je bij de bank.


Tot eind jaren ’60 kregen de meeste werknemers hun geld nog in een loonzakje. Zeshonderd  gulden per maand en dan was er 200 gulden voor allerlei lasten ingehouden. Maar een paar jaar later kregen de werknemers hun geld al ‘op de giro.’ Het is misschien moeilijk voor te stellen, maar de  Postcheque en Girodienst kwamen al een eeuw geleden van de grond. Deze Postgiro was onderdeel van de PTT en regelde het betalingsverkeer met cheques en ponskaarten. De PTT groeide al in de jaren ’60 uit tot een geoliede girodienst, waarbij door de invoering van ponsmachines, rekeningen binnen twee dagen betaald konden worden.  Door de positie van de gaatjes in een ponskaart, kon een machine de informatie aflezen die voor een betaling noodzakelijk was. De girobetaalkaart bevatte die gaatjes, net als later de acceptgiro, die de rekeningnummers van betaler en ontvanger vertegenwoordigden.

Blogger Ome Ben heeft een paar fraaie voorbeelden op zijn website staan.

Getty Images

 

Later heeft de computer het betalingsverkeer overgenomen. In welk ander Europees land wordt er zo vaak met een pasje betaald als Nederland?

U vraagt ook nog hoe de eerste AOW in 1957 werd uitbetaald. Bij afgelegen huizen en boerderijen werd het geld door de postbode gebracht. De envelopjes met geld zaten gewoon in zijn fietstassen. Menige postbeambte  kwam ook binnen om het geld te overhandigen.

 

Getty Images

(bron: Nationaal Archief)

In de stad gingen de AOW-gerechtigden naar het postkantoor voor hun uitkeringen.  Ze stonden daar al ver voor de openingstijd voor in de rij. Want stel je voor dat het geld op was….Maar dat gebeurde nooit

Auteur