Wat zijn de financiële gevolgen voor ouderen van het coronavirus? We kunnen niet werkloos worden, maar hoe zit het met onze pensioenen?
De coronacrisis zorgt voor veel onzekerheid. Ook bij gepensioneerden. In eerste instantie is er goed nieuws: De AOW is een opgebouwd recht en dat ‘basispensioen’ blijft bestaan. Hier ziet u een overzicht van de actuele AOW-bedragen. Vanaf 1 juli 2020 worden die weer aangepast. Die aanpassing is onder meer gekoppeld aan het minimumloon en de inflatie en dat betekent waarschijnlijk een lichte stijging.
Aanvullende pensioenen
Naast de AOW ontvangen veel ouderen één of meerdere aanvullende pensioenen die via de werkgever zijn opgebouwd. Dat geld is ondergebracht bij pensioenfondsen. Die kampen al langer met problemen. Dat kwam niet door tegenvallende resultaten op de beurs. Integendeel: daar ging het zeer voortvarend. De grote boosdoener was de lage rente en die zorgde voor een lage dekkingsgraad. Die dekkingsgraad geeft aan hoeveel vermogen de fondsen hebben ten opzichte van de verwachte uitgaven. Als deze dekkingsgraad te laag is moeten pensioenfondsen, in het uiterste geval, korten.
Dat is in elk geval tot 31 december 2020 niet aan de orde. Dat komt doordat de fondsen pas op dat moment de dekkingsgraden bepalen. De beurzen en daarmee ook de pensioenfondsen hebben een flinke tik gehad, maar misschien herstellen ze nog. In elk geval krijgen gepensioneerden de aanvullende pensioenen tot het eind van het jaar gewoon uitbetaald. Daarna wordt er opnieuw gerekend met onder meer de rente, de tegoeden op de beurs en de levensverwachting. De uitkomst van die som is nu nog niet te voorspellen.
Het korte antwoord op de vraag is dus: tot 2021 blijven de AOW en het aanvullende pensioen gelijk en gaan wellicht zelfs iets omhoog.
Daarna is het koffiedik kijken
We weten niet precies wat de gevolgen zullen zijn van deze crisis en waar de hardste klappen gaan vallen. Maar het zou naïef zijn te denken dat gepensioneerden geheel buiten schot zullen blijven. Want al het geld dat de overheid uitgeeft om bedrijven en zzp’ers te ondersteunen, moet ooit terugbetaald worden. Dat hoeft niet altijd via de belastingen te gaan. Misschien daalt het minimumloon iets. Dat is een grondslag voor de AOW, die daardoor ook iets kan dalen. De pijn kan ‘m ook zitten in de zorgverzekeringen, die misschien duurder worden. Wat de overheid gaat doen om de begroting straks sluitend te krijgen, weten we nog niet.
Het aanvullend pensioen is een ander verhaal. Als de pensioenen al niet bij goed economisch weer geïndexeerd kunnen worden, hoe zal het dan gaan na een jaar zoals we dat nu beleven? Korten na 2021 is daarom een scenario om serieus rekening mee te houden, want alle gepensioneerden zijn afhankelijk van de beurs. De kracht van het pensioenen is afhankelijk van de beurskoersen, omdat de beheerders van de fondsen daar hun miljarden beleggen. Die beurs is met 30 procent of meer gedaald.
Tel daarbij op dat de rente laag blijft en het is duidelijk dat de pensioenen meer onder druk komen te staan dan vorig jaar het geval was. De tweede helft van dit jaar kan beter worden, de beurskoersen kunnen min of meer herstellen. En hoe morbide het ook klinkt: de gedaalde levensverwachting kan een gunstig effect hebben op de dekkingsgraad. Hoe dat allemaal gaat uitpakken: we weten het nog niet.
