Zorgen voor anderen

Kinderen blijven langer thuis, ouders blijven langer leven en kleinkinderen hebben een oppas nodig. Vijftigplussers dragen als tussengeneratie vaak (drie)dubbele zorg. Natuurlijk is het fijn iets voor anderen te kunnen betekenen, maar u bent geen Florence Nightingale! Alle zorg begint en eindigt met uw eigen welzijn.

Dankbaar maar zwaar werk

Het moeilijkste van mantelzorg is vaak dat het relaties op zijn kop zet. Wie zorgt voor zijn ouders, draait rollen die een leven lang vastlagen, rigoureus om. Wie zorgt voor een zieke partner, merkt vaak dat de gelijkwaardigheid in de relatie onder druk komt te staan. Dat is een ingrijpend emotioneel proces. Des te meer daar mantelzorg heel wat tijd en energie vergt.
In ons land zorgen zo’n 3,7 miljoen mensen voor een ziek familielid of een zieke vriend. Meer dan 750.000 van deze mantelzorgers zorgen meer dan acht uur per week en langer dan drie maanden voor een ander. Het aantal mantelzorgers dat onbetaald voor iemand in de omgeving zorgt, stijgt gestaag. Deels doordat mensen ouder worden en meer zorg nodig hebben, deels doordat goede professionele hulp niet altijd voorhanden is. Vooral senioren zijn steeds vaker mantelzorger. Ze zijn relatief jong als ze met pensioen gaan of minder gaan werken en ze hebben vaak ouders die nog zelfstandig leven. Dus helpen gepensioneerden mee in de verzorging van hun bejaarde vader of moeder, zorgen voor een zieke partner, een familielid, vriend of vriendin. Ze hebben immers meer tijd dan de beroepsgroep die vaak ook nog met kinderen zit.
Gelukkig is er voor mantelzorgers veel informatie beschikbaar over zowel praktische als emotionele zaken. U kunt op internet kijken, meedoen aan bijeenkomsten, hulp krijgen en lotgenoten ontmoeten. Kijk om te beginnen op www.mezzo.nl.
Combineert u mantelzorg met een betaalde baan? Dan kunt u gebruik maken van een aantal verlofregelingen, opgenomen in de Wet Arbeid en Zorg. Informatie over de verlofregelingen is te vinden op de site www.verlofregelingen.szw.nl van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Mantelzorgers hoeven 
niet te solliciteren

Werkloze en gedeeltelijk arbeidsongeschikte mantelzorgers en vrijwilligers hoeven niet te solliciteren. Het UWV bekijkt per aanvraag of een uitkeringsgerechtigde voor de ontheffing in aanmerking komt. De vrijstelling geldt voor een half jaar en kan eenmalig met een half jaar worden verlengd. Daarna kan het UWV de ontheffing telkens met een maand verlengen. De regeling is onafhankelijk van de leeftijd.

Informatie

• www.mezzo.nl
• De mantelzorglijn: tel. 0900-202 04 96 (€ 0,10 pm). De mantelzorglijn verschaft informatie, advies en een luisterend oor. In het hele land zijn steunpunten, waar mantelzorgers terecht kunnen voor lotgenotenbijeenkomsten en cursussen. Er worden ‘respijtweekenden’ georganiseerd, waar mantelzorgers samen kunnen bijtanken.
  
  

5 tips

1. Mantelzorg is beter vol te houden als er ook voor de mantelzorger wordt gezorgd. Kent u een mantelzorger, vraag eens hoe het gaat, of er problemen zijn, of u misschien ergens bij kunt helpen.
2. Bent u een mantelzorger, zorg dan niet alleen goed voor de ander, maar ook voor uzelf. Blijf dingen doen die voor u het leven de moeite waard maken en die ontspannend zijn. Blijf naar de leesclub gaan, ga sporten en vrienden bezoeken. Let erop dat u goed eet, genoeg slaapt en genoeg beweegt.
3. Schrijf een keer op wat u allemaal in een week doet. U zult zien dat het een indrukwekkende lijst wordt. Kijk welke taken u zelf wilt of kunt blijven doen en waarvoor u (betaalde) hulp kunt inschakelen. Door u te concentreren op taken die u fijn vindt en lichamelijk en praktisch aankunt, houdt u de zorg makkelijker vol.
4. Zoek contact met lotgenoten. Herkenning geeft steun en het uitwisselen van praktische tips kan handig zijn. Misschien kunt u er samen eens tussenuit of een keer elkaars taak overnemen.
5. Trek aan de bel als het te veel wordt. Bijvoorbeeld bij lichamelijke klachten, slechte nachtrust of een voortdurend opgejaagd gevoel. Uw lijf geeft vaak signalen als u te veel zorgt voor een ander en te weinig naar uzelf luistert. Neem gas terug; ga zonodig naar de huisarts. Luister ook naar signalen die anderen u geven. Wordt u mistroostig, ligt depressie op de loer, of verwaarloost u uw vriendschappen? Negeer die opmerkingen niet; zoek naar een oplossing. Doe een beroep op anderen.