Rea von Raben ontvangt de fotograaf en mij met open armen in haar kasteel ten zuiden van München. Speciaal voor de gelegenheid heeft ze zich in een typische dirndljurk gestoken. Samen met haar man, die van Oost-Duitse adel stamt, is ze al ruim twintig jaar bezig de ooit half vervallen middeleeuwse burcht Eichbichl op te knappen. Dat kost veel geld. Daarom wordt de onderste verdieping verhuurd als gastenverblijf.
Contrast
We brengen in Eichbichl onze eerste nacht in Beieren door – moe van ons bezoek eerder op de dag aan paleis Nymphenburg in München. In een van de slaapkamers kwam in 1845 een van de beroemdste telgen van het Beierse adelgeslacht Wittelsbach ter wereld, de latere koning Lodewijk II. De Wittelsbachers domineerden de regio eeuwenlang. Nymphenburg toont die macht met zalen vol pracht en praal. Je kunt er uren rondzwerven. Het lieflijke kleine slot van de familie Von Raben met zijn eenvoudig ingerichte kamers vormt een weldadig contrast. Het is heerlijk slapen hier; doodstil, totdat om vijf uur’s ochtends de klok van het nabijgelegen kerkje begint te luiden. De boeren moeten nu hun koeien gaan melken. Ik besluit me nog een keer om te draaien, want het royale ontbijt staat pas om negen uur klaar.
Sprookjeskoning
Gesterkt en uitgerust zijn we klaar voor het volgende kasteel op onze trip. Het gaat om een van de beroemde kastelen van Lodewijk II. Hij wilde met zijn bouwlust niemand de loef afsteken. Die behoefte had hij niet. De koning wilde eigenlijk helemaal geen vorst zijn, vertelt gids Cristina in slot Herrenchiemsee. De kastelen van Lodewijk, aan de rand van zijn geliefde Alpen, dienden vooral als toevluchtsoord om te ontsnappen aan zijn verplichtingen. Herrenchiemsee werd een imitatie van Versailles, maar uitbundiger dan het Franse voorbeeld, weet Cristina. Kordaat loodst ze ons door de vertrekken met vergulde ornamenten en kostbare porseleinen luchters.
Naamgenoten
Lodewijk was een groot fan van zijn Franse naamgenoot die Versailles liet bouwen. Overal prijkt de beeltenis van ‘Zonnekoning’ Lodewijk XIV. Het is even zoeken naar de Beierse koning zelf, maar op een deur vinden we eindelijk een schilderijtje van de vorst die het beroemde fantasiekasteel Neuschwanstein bij Füssen liet bouwen en als ‘Sprookjeskoning’ de geschiedenisboeken in zou gaan (tijdens zijn leven werd hij krankzinnig verklaard). Het is de enige afbeelding van hem in het kasteel, en al met al verbleef hij hier in totaal nog geen twee weken.
Ondeugende fresco’s
De volgende kasteelvrouw die we ontmoeten, is Colette Zinsmeister, hoewel ze niet echt kasteelvrouw is. Ze liet samen met haar man naast het gepachte slot Leitheim een gloednieuw hotel bouwen. Het kasteel bleek ongeschikt om een hotel van te maken. Ze toont ons de oude vertrekken met de – bijna ondeugende – fresco’s. Aan thema’s als de vier jaargetijden of de vier elementen wist de kunstenaar soms een pikant tintje te geven door wellustige vrouwen af te beelden. En dat in een kasteel dat het zomerverblijf was van een rijke kloosterorde. Haar favoriete plekje is het kasteelterras met een prachtig uitzicht over de vlakte van de Donau, met in de verte de middeleeuwse stad Augsburg.
Uitstapjes
Colette adviseert ons wat uitstapjes in de buurt te maken. Met de auto ben je bijvoorbeeld zo in Neuburg. Een gigantisch kasteel domineert dit pittoreske stadje aan de Donau. Er hangt een schilderij van prinses Auguste Amalia van Beieren, die flauwviel toen ze te horen kreeg dat ze werd uitgehuwelijkt. En toen ze haar gedwongen huwelijkspartner Eugène de Beauharnais zag, verloor ze opnieuw het bewustzijn. Maar deze keer niet omdat ze niet wilde. Eugène gold op dat moment als mooiste jongeman van Europa. Zo’n anekdote laat je andere wetenswaardigheden snel vergeten, maar gids Ute wil toch nog wel even kwijt dat in het kasteel de eerste protestantse kerk van Duitsland werd gebouwd.
Katholiek bolwerk
Laat het ze even verderop in Eichstätt maar niet horen. Deze schilderachtige stad was, en is nog steeds, een katholiek bolwerk. De bisschoppen hier waren tegelijkertijd vorsten. Ze waren steenrijk en bezaten vrijwel elke steen binnen en buiten de stad. Een vorstbisschop liet er eeuwen geleden een paradijsje op aarde scheppen. Een siertuin met... aardappelen, tomaten en zonnebloemen. Destijds uiterst exotische planten.
Gekke ideeën
Met een bezoek aan Dennenlohe ronden we onze reis af. Het barokke kasteel is al tijden in het bezit van de familie Von Süsskind. Baron Robert barst van de ideeën om de landerijen rond het slot te verfraaien tot een park. De buurt noemt hem inmiddels ‘de groene baron’. Hij en zijn vrouw Sabine moeten weg om nieuwe planten te kopen, maar hij heeft nog net tijd om met ons zijn lievelingsdrankje te nuttigen: een curieuze mix van witbier en appelsap. Gelukkig heeft zijn zoon met de koninklijke naam Leopold (‘Poldi’ voor intimi) tijd voor een rondleiding.
Fraaie tuinen
We wandelen door het grootste rododendronpark van Zuid-Duitsland en zien nog veel meer fraais. Bijna alles is zelf geplant, vertelt Poldi. We komen langs een meer en waterstroompjes, over bruggetjes van steen en metaal. Op een heuvel staat een tempel uit Bhutan, daar door de familie uitgezocht en hier weer opgebouwd. Poldi geeft toe dat ze soms zelf moeten lachen om hun (te) gekke ideeën. Na een uitbundig avondmaal aan een enorme tafel loop ik met moeite een van de pronktrappen omhoog. Nu kan ik me iets voorstellen van het vorstelijk leven van de Beierse adel. Ik voel me de koning te rijk.
Ook overnachten in een kasteel?
- Schloss Eichbichl beschikt over een rolstoelvriendelijk appartement met 2 slaapkamers en een compleet ingerichte keuken. In alle vertrekken staan historische meubels uit familiebezit. Te huur via www.airbnb.nl
- Het 4-sterrenhotel Schloss Leitheim heeft 46 2-persoonskamers, 2 suites en 1 rolstoelvriendelijke kamer. Plus: restaurant Weingärtnerhaus en spa met zwembad. www.schloss-leitheim.de
-
Schloss Dennenlohe heeft 15 kamers, ingericht door de Von Süsskinds. Mooi weer? Biologisch ontbijt op het kasteelterras!. Meer informatie over alle Beierse kastelen en landhuizen? Ga naar www.bayern.by/herrschaftliches-bayern
Bekijk meer hoogtepunten van Beieren op www.plusonline.nl/beieren
