‘We steunen elkaar altijd, dat is rijkdom’
Haar doorzettingsvermogen heeft Atie van vroeger, toen ze als kind al in het café van haar ouders werkte. Het zou haar later op moeilijke momenten goed van pas komen. Zoals haar man Ronald zegt: “Atie blijft tegen de klippen op positief.”
Wat een prachtplek om te wonen, kan ik alleen maar denken als Atie Bakker en ik in het bootje stappen dat achter het huis van haar dochter ligt afgemeerd. Atie had mij in haar brief ‘varend onder de rook van het prachtige Medemblik een vat vol verhalen’ beloofd.
Echtgenoot Ronald start de motor, we varen door natuurgebied Egboetswater. “Ik heb wat lekkers meegenomen voor onderweg”, wijst Atie op de gevulde koeltas en steekt vervolgens direct van wal: “Ken je dat liedje van de Nederlandse zangeres Trea Dobbs: Was jij maar in Lutjebroek gebleven?” Het liedje uit de jaren zestig slaat op haar, zegt ze; Atie is geboren en getogen in het naburige Lutjebroek. Hier hadden haar ouders een café-restaurant. Het was dé plek voor feesten en partijen. Vanaf haar 8ste hielp Atie al een handje mee in de zaak. Dat begon met het presenteren van rookwaar, zoals dat vroeger ging. Het was ook de plek waar Atie haar mensenkennis ontwikkelde, én haar doorzettingsvermogen. Eigenschappen die haar later zeer van pas bleken te komen. “Nog altijd zie ik niet op tegen een afwas; die is altijd kleiner dan ik gewend was”, lacht ze.
Waar vroeger de landbouwers met de schuit naar hun land en met hun groenten naar de veiling voeren, varen wij nu voor ons plezier. Dit is op en top Holland met zijn groene weilanden, grazende koeien en fraai gerestaureerde boerderijen. Bij het eerste bruggetje over de sloot twijfelt schipper Ronald of we er wel onderdoor kunnen. Maar met behulp van Aties enthousiasme lukt het ons wel.
De twee leerden elkaar kennen toen Atie 25 was. Al snel droomden ze van een groot gezin. Het was even schrikken toen hun eerste kind, Carola, een couveusekindje bleek te zijn. Maar dat kwam snel goed. Hun tweede kind, Kirsten, werd met een zogenaamd klompvoetje geboren. Ronald, die ‘uit het Westen’ kwam, liet zich niet zo makkelijk van de wijs brengen. Atie leerde veel van zijn doortastendheid. Zo vroegen ze om een second opinion aan onbekende artsen. Dat was in die tijd nog niet gangbaar. De dokter vroeg aan Atie ‘of zij ook voor dokter had geleerd’? “Nee, maar ik ben wel haar moeder”, zegt ze nu met de fermheid van toen. Je hoeft volgens Atie niet brutaal te zijn, maar je moet wel opkomen voor je kind. Toen Kirsten 4 jaar was, werd duidelijk dat haar voetje geamputeerd moest worden. Dat was heftig, maar volgens Atie maakte de buitenwereld er ‘een te groot drama’ van. Zij wilde het vooral bespreekbaar maken en positief blijven.
Om ons hoofd niet te stoten moeten we ondertussen steeds dieper bukken voor de bruggetjes van beton en ijzer die alsmaar lager
lijken te worden. Het verbaast me niets dat dit mooie stukje natuur tussen Medemblik en Zwaagdijk een favoriete rust- en foerageerplaats
is voor (water)vogels.
Atie en Ronald hebben de eerste beproevingen in hun gezin goed doorstaan. “Ons karakter en opvoeding kloppen. We steunen elkaar altijd. Dat is rijkdom”, constateert Atie terwijl ze Ronald lief aankijkt. Volgens Ronald is voor hen het glas altijd halfvol en dat is vooral te danken aan Atie. Die blijft volgens hem tegen de klippen op positief. Zelfs toen het misging met Ronald op 44-jarige leeftijd. In het voorjaar van 1995 reed hij naar zijn werk. Hij kreeg een raar gevoel en dacht: dit gaat niet goed, dit is mijn hart. Ronald is toen nog zélf naar huis gereden, waar hij Atie vroeg de dokter te bellen. Die constateerde dat het een hartinfarct was, hij moest direct naar het ziekenhuis. De impact van dat moment is nog steeds van hun gezichten af te lezen. Later volgden er nog een aantal hartaanvallen. Drie jaar lang leefde het gezin tussen hoop en vrees. In 1998 volgde een openhartoperatie. “Nu, na zoveel jaar, heb ik het ziekenhuisrecord in de familie: 23 opnames”, grapt Ronald.
Begrip van de omgeving was er niet altijd, bekent Atie. Bijvoorbeeld als Ronald geen puf had om ergens mee naartoe te gaan. En als anderen zeurden over een griepje, zeiden ze maar niets. Er gebeurde zoveel in het gezin: dochters Kirsten en Lianne kregen sympatische reflex dystrofie (een pijnsyndroom dat optreedt na letstel aan een ledemaat), met veel ziekenhuisbezoeken, operaties en behandelingen tot gevolg. Wat je dan doormaakt, is moeilijk te bevatten voor de ‘buitenwacht’. Om geen vriendschappen te verliezen, schreef Atie een brief naar de vriendengroep. Daarin beschreef ze hoe zij zich voelden. Dat leverde bijzondere reacties, verontschuldigingen en bedankjes op. Met de meesten zijn ze daardoor nu nog goed bevriend.
Maar het blijft ingewikkeld, zegt Atie, niet alleen bij ziek-zijn, maar ook als het goed gaat. Zo was dochter Lianne positief in het nieuws omdat ze over de hele wereld natuurfilms maakt. Veel mensen reageren daar niet op, wat Atie en Ronald dan weer lastig vinden omdat zij altijd zo geïnteresseerd zijn in de ander en iedereen het goede gunnen.
Al varend en pratend zou je bijna vergeten hoe mooi het hier is. En weer tovert Atie iets lekkers uit de koelbox. Genietend van een hapje en Oostwoud moeten zien. Dit hervormde kerkje uit 1753 staat in een dorp van nog geen duizend inwoners. “Dit is het mooiste stukje West-Friesland!”, zegt Ronald als we verderop ook nog een authentieke boerderij passeren.
De motor valt even uit en we bedenken in die stilte hoe bijzonder het is dat Ronald er nog is. De gebeurtenissen hebben Atie en Ronald niet alleen anders doen kijken naar hun omgeving, maar ook naar hun leven, gezin en relatie. “Ik heb Ronald weleens egocentrisch gevonden omdat alles om hem draaide en om zijn ziekte. Maar dat heb ik uitgesproken en Ronald heeft het opgepakt. Dat had zo’n punt kunnen worden waarop je scheef gaat groeien in je relatie als je niets doet. We hebben toen afgesproken om voortaan eerlijk te zeggen wat we voelen en denken en ons niet sterker voor te doen dan we zijn.”
Ronald en Atie zijn na jaren vanuit Overijssel teruggekeerd naar de geboortegrond van Atie. Mocht er iets misgaan met Ronald, dan is Atie dicht bij de familie, zo was Ronalds redenatie. Hun gezin is nu alles. Niet voor niets heet de familie-app: ‘BFFE’, Best Family For Ever!
Zonder iets te vragen vaart Ronald aan het einde van onze tocht de boot richting het riet. Hij legt hem stil en wijst richting oranjegele zon. “Mooi licht is alles”, weet Ronald van dochter Lianne, de filmmaker. Tegelijk worden wij getrakteerd op een gratis fluitconcert van vogels die nog even van zich laten horen voor het donker wordt. Wat Atie en Ronald is overkomen, heeft hun leven verdiept, maar ook minder zorgeloos gemaakt, concluderen ze allebei. “Je komt erachter waar je echt bang voor bent. Dat is niet doodgaan, maar wat je achterlaat. Ik heb lang gedacht dat ik geen 50 zou worden, geen opa. En moet je me nou zien: ik ben opa van acht kleinkinderen”, besluit Ronald met ontroering in zijn stem. Atie bekent dat je in principe nooit loskomt van ervaringen uit het verleden en dat dat altijd een bepaalde angst met zich meebrengt. Als Ronald bijvoorbeeld wat langer wegblijft, denkt ze vaak: het zal toch niet… En als hij een dutje doet, gaat ze soms controleren of hij nog ademt. Maar ze zegt ook: ”Ik was altijd al een diepgraver, maar nu tel ik nog meer mijn zegeningen. Als Ronald niet meer kan lopen, zeg ik gewoon: maar je kan nog wél fietsen!”
Varen bij het Egboetswater
Route: in dit groene en waterrijke gebied zijn diverse mooie wandel-, fiets- en vaarroutes (ook mooi om te vissen of in de winter te schaatsen). In de polders De Vier Noorder-Koggen en Het Grootslag zijn vaarroutes uitgezet, te downloaden via:
recreatieschapwestfriesland.nl/recreeren/varen
Informatie: vanuit het kleinste natuurinformatiegebouw in West-Friesland, Het ‘Egboetje’, Liederik 15 in Oostwoud, worden excursies georganiseerd.
Vervoer: met de auto te bereiken via Hauwert-Wervershoof. Parkeren kan behalve aan de Liederik ook aan de Pukweg en het Veldhuis.
www.ivn-westfriesland.nl