Gevaarlijke chronische botaandoening
De Britse chirurg en patholoog James Paget (1814-1899) zag twee ziektes naar zich vernoemd worden. Met de ziekte van Paget worden zowel een zeldzame vorm van borstkanker als een chronische botaandoening aangeduid. De laatste is een van de 200 reumatische botaandoeningen die ook wel osteitis deformans wordt genoemd.
Bij ost (bot) eitis (ontsteking) deformans (vervormingen) wordt botweefsel op bepaalde plaatsen in het lichaam sneller vervangen dan normaal. Hierbij gaat zowel kalk als nieuw gevormd botweefsel verloren. Het gevolg: de aangetaste botten en beenderen verzwakken en vervormen. Patiënten merken dat vooral in het bekken, maar de ziekte van Paget kan ook voorkomen in de wervelkolom, het heiligbeen, de schedel en de lange pijpbeenderen van armen en benen. Meestal – in 60 procent van de gevallen – zijn meerdere botten tegelijkertijd aangetast.
Bot- en gewrichtspijn
Het zal geen verbazing wekken dat de ziekte van Paget vooral zorgt voor bot- en gewrichtspijn pijn: brandende, hete en diepe pijn die niet verdwijnt met rusten. In een vergevorderd stadium van de ziekte kunnen de aangetaste botten bovendien sneller breken. Extra vervelend is dat aangetaste botten in een andere stand kunnen gaan staan omdat ze minder stevig zijn. Daarmee kunnen ze aangrenzende gewrichten belasten. En dat leidt weer tot zwellingen, pijn en slijtage in andere delen van het lichaam.
Schedel
De ziekte van Paget komt ook voor in de schedel. Dat leidt in eerste instantie tot hoofdpijn, maar doordat de schedel als gevolg van de ziekte iets uitzet, kunnen de zenuwen van het gehoor en het gezichtsvermogen in de knel komen. Dat betekent oorsuizingen, duizeligheid, slechter gehoor en een slechter gezichtsvermogen. Later kan ook het geheugen achteruit gaan. Wanneer de ziekte de aangezichtsbeenderen aantast, kunnen zelfs de tanden los gaan zitten.
Behandeling van de ziekte van Paget is noodzakelijk omdat het hart er uiteindelijk overbelast door kan raken. De doorbloeding in een aangetast bot is namelijk groter dan normaal. In zeer zeldzame gevallen (bij 1 procent van de patiënten) kan de ziekte zelfs leiden tot kwaadaardige kanker.
Oorzaak
Op de vraag waardoor de ziekte van Paget ontstaat moet de medische wetenschap het antwoord schuldig blijven. Waarschijnlijk spelen virusinfecties een rol en komen ook erfelijke factoren om de hoek kijken: de ziekte komt binnen een familie vaak bij meerdere personen voor. Uit onderzoek blijkt dat de ziekte zelfs streekgebonden is. Uiteindelijk komt osteitis deformans voor bij 1 tot 3 procent van de volwassen bevolking, iets vaker bij mannen dan bij vrouwen.
Genezing
Genezing van de ziekte van Paget is niet mogelijk, patiënten moeten het doen met medicijnen die de ziekte onderdrukken en de pijn bestrijden. Bestaande complicaties worden dus niet opgeheven, maar nieuwe complicaties kunnen wel worden voorkomen worden. Door een behandeling kan de ziekte van Paget lange tijd rustig blijven maar na verloop van tijd toch weer de kop opsteken. Patiënten merken dat vooral als er weer pijn ontstaat en toeneemt. In beweging blijven, voldoende zonlicht, calcium en vitamine D zijn dan het beste medicijn. Ook fysiotherapie (om houdingsproblemen te verhelpen) of een operatie (als er druk wordt uitgeoefend op een zenuw of het ruggenmerg) bieden uitkomst.
Reumatische aandoening
Als een van de 200 reumatische botaandoeningen, heeft de ziekte van Paget dezelfde gevolgen als een van de vergelijkbare ziektes. De pijn en vermoeidheid die het oplevert kunnen het dagelijks leven flink veranderen. Dingen die voorheen geen moeite kostten, zijn opeens minder vanzelfsprekend. Dat kan ook weer mentale problemen opleveren. Het is daarom aan te raden zoveel mogelijk in beweging te blijven om de spieren en gewrichten soepel te houden. Maar let wel op voor overbelasting.
