Mijn ouders hebben in het verleden grote schenkingen gedaan aan twee van de drie kinderen. Zij waren in gemeenschap van goederen getrouwd. Onze moeder is inmiddels overleden en vader wil graag dat na zijn overlijden alle kinderen per saldo uiteindelijk zo veel mogelijk evenveel hebben ontvangen. Wat kan hij nog doen? Hij heeft op dit moment weinig contanten. Vrijwel zijn hele vermogen zit in zijn huis.
Mijn eerste antwoord zou zijn, dat uw vader aan het kind dat minder geschonken heeft gekregen alsnog zo veel mogelijk kan proberen te schenken. Ik begrijp echter van u dat dat niet mogelijk is omdat vader niet over voldoende contanten beschikt. Gezien het vermogen dat in de waarde van zijn huis zit, zouden papieren schenkingen nog een mogelijkheid zijn. In dat geval schenkt uw vader aan het betreffende kind maar leent hij dit bedrag gelijk terug.
Er gaat in dat geval wel vermogen over maar niet daadwerkelijk geld. Na het overlijden van vader kan deze schuld worden ingelost bijvoorbeeld met de opbrengst van de woning. Dergelijke schenkingen moeten gebeuren in een notariële akte en er moet jaarlijks daadwerkelijk 6% rente over dit schuldig gebleven bedrag aan het kind betaald worden. Als vader daarbij gebruik wil maken van de jaarlijkse schenkingsvrijstelling zal er echter veel jaren geschonken moeten worden om de kinderen gelijk te trekken.
Dit betekent veel notariële aktes en vader moet een lang leven beschoren zijn. Als er – om dit te voorkomen – een maal een grotere schenking wordt gedaan dan het jaarlijks vrijgestelde bedrag van ouders aan kinderen, is echter schenkbelasting verschuldigd. Dit is vermoedelijk niet heel erg want anders zou over dit bedrag later erfbelasting verschuldigd zijn. De jaarlijkse betaling van de verplichte 6% rente kan in de situatie van vader mogelijk ook problemen opleveren.
Wat nog resteert is de mogelijkheid om vader in zijn testament te laten opnemen dat de schenkingen tijdens leven gedaan aan kinderen moeten worden ingebracht in zijn nalatenschap. Aangezien uw ouders in gemeenschap van goederen waren getrouwd, zijn echter de schenkingen aan de twee ‘goedbedeelde’ kinderen voor de helft ook door moeder gedaan. Deze inbrengverplichting kan dus alleen maar zien op de helft van het bedrag van de door moeder en vader tijdens leven gedane schenkingen. Aangezien moeder een dergelijke bepaling niet in haar testament heeft opgenomen, lukt het dus maar voor de helft van het totaal aan schenkingen om het derde kind meer gelijk te trekken.
Om te zorgen dat alle kinderen toch evenveel geschonken hebben gekregen zou uw vader dus én een eenmalige grote papieren schenking moeten doen én de schenkingen die aan de twee andere kinderen zijn gedaan (voor 50%) in laten brengen in de nalatenschap door dit op te nemen in zijn testament. Dat moet met de jaarlijkse verplichte 6% rentebetaling natuurlijk wel lukken.
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.