‘Ik heb zo slecht geslapen vannacht.’ ‘Ja, het was weer volle maan hè?’ Je hoort het mensen regelmatig zeggen. Beïnvloedt de stand van de maan daadwerkelijk je slaapgedrag of is het een totale mythe?
Een groep Zwitserse biologen wilde dit voorafgaand aan een experiment helemaal niet weten, maar kwam onbedoeld wel tot een uitspraak. Zij lieten proefpersonen enkele nachten in een kamer zonder ramen overnachten en bestudeerden hun slaapgedrag. Van de hersenactiviteit tot hormoonschommelingen; alles werd in de gaten gehouden.
Mindere nacht
Oorspronkelijk keken de biologen niet naar de stand van de maan, totdat ze opvallende resultaten zagen rond volle maan. Zo duurde het gemiddeld vijf minuten langer voordat de proefpersonen in slaap vielen. Bovendien verminderde hun hersenactiviteit in een diepe slaap met 30 procent en maakten ze minder melatonine aan – een hormoon dat het slaap-waakritme regelt.
Zelf gaven de proefpersonen aan dat ze een slechtere nacht achter de rug hadden na volle maan. Omdat het onderzoek van tevoren helemaal niet die insteek had, waren zij ook niet onbewust bezig met de stand van de maan.
20 minuten korter
Andere onderzoekers, in Zweden, lieten ook een aantal proefpersonen in een donkere kamer slapen. En wat bleek uit de analyse: bij volle maan waren hun nachten gemiddeld 20 minuten korter. De REM-slaap, waarbij je hersenen op volle toeren draaien en je veel aan het dromen bent, duurde een halfuur langer. Na zo’n nacht word je vaak vermoeid wakker.
'Onzin'
Toch is nog niemand erachter gekomen hoe de maan ons slaapgedrag bevordert. Hard bewijs ontbreekt. Sterker nog, onderzoekers aan het Max Planck Institute in München beweren dat er juist geen enkel verband is tussen de maandstand en ons slaapgedrag.
Zij analyseerden het slaapgedrag van 1265 proefpersonen en wijzen erop dat de onderzoekers in Zweden en Zwitserland op hun beurt te weinig vrijwilligers hadden (30-50). Ook zeggen de Duitse onderzoekers dat genoeg kleine studies helemaal geen invloed van de maan op ons slaapgedrag aantoonden, maar dat die studies vaak niet worden gepubliceerd. Het “file drawer problem”, zoals men het noemt; onderzoeken die in een map in de la blijven liggen, omdat ze geen nieuw bewijs of verrassende trend laten zien en dus niet nieuwswaardig genoeg zijn.
Kortom, niemand kan vooralsnog bewijzen dat volle maan je een slechtere nacht bezorgt. Maar om het ook echt af te doen als een mythe, durft niemand tot dusver aan.
Bronnen: National Geographic, Quest
