Wie met hoge nood een toiletruimte binnentreedt, wenst liever niet in aanraking gebracht te worden met de nawalm van zijn voorganger. Zou een lucifer verbranden beter helpen voor de poeplucht dan een chemische geurspray?
De geur van poep wordt gevormd door vluchtige organische verbindingen met veel zwavel, stikstof en fosfor. Het betreft vooral zwaveldioxide en stoffen zoals inolen en skatolen. Maar zouden deze geuren wel brandbaar zijn?
''In een toiletruimte is de poeplucht sterk verdund. Zulke ijle damp brandt niet meer,'' zegt Jos van den Broek, biochemicus en docent wetenschapscommunicatie aan de Leidse universiteit. Hij vindt de verbrandingstheorie 'flauwekul'. ''Een lucifer is sowieso te klein om een paar kubieke meter geurdeeltjes te verbranden.”
De Australische scheikundige John Christie weet meer. Luciferkoppen, redeneert hij, bevatten veel zwavel. Dat wordt tijdens het ontbranden omgezet in zwaveldioxide. Dit gas heeft een bijzonder scherpe en doordringende geur waar de neus erg gevoelig voor is. Onze reuk wordt er zelfs gedeeltelijk door verdoofd. En dat laatste zou best eens kunnen verklaren waarom we het idee hebben dat de poepgeur afzwakt als we een lucifer afstrijken, denkt de Australiër. We nemen onze neus in feite bij de neus. Van den Broek verklaart de werking vanuit een psychologische element die in het spel zou zijn. ''Als je een wc binnenstapt en je verwacht dat het er naar een beerput ruikt, ben je aangenaam verrast als het naar zwaveldioxide en verbrand hout blijkt te ruiken. Misschien raken je hersenen dan in de war, zodat de poeplucht aan je aandacht ontsnapt.”
Hoe dan ook, het afstrijken van een lucifer lijkt vooral een vorm van zelfbedrog. Op de wc stinkt het nog net zo hard als eerst, alleen merkt u het minder.