De donkere dagen breken weer aan. Gezellig, maar ook met de jaarlijks terugkerende extra zorgen over (on)veiligheid. Met behulp van WhatsAppgroepen en Facebook waarschuwen veel senioren elkaar. Waarom slaat dat eigenlijk zo aan?
Vroeg in de ochtend piept de telefoon. Een bericht in de appgroep Attentie Buurtpreventie: ‘Op de dijk staat een verdachte auto met draaiende motor.’ Theo Schaap, beheerder van deze Alphense groep, woont vlak bij de plek des onheils en neemt direct een kijkje. “Het bleek iemand te zijn die op zijn afspraak stond te wachten. Niets aan de hand. Dan meld je dat in de app en is iedereen gerustgesteld.”
Zo simpel kan het zijn. Al is het niet per se de bedoeling dat je zelf de straat op gaat. Elkaar of de politie waarschuwen bij verdachte situaties is doorgaans voldoende. Buurtbewoners die zich verenigen in WhatsAppgroepen zorgen daarmee voor extra veiligheid in hun wijk. Tilburger Ton Evers (60) kan erover meepraten. Nadat hij in 2014 het idee had gelanceerd om WhatsApp en Facebook in te zetten voor het terugdringen van het aantal woninginbraken, leken deze inderdaad direct fors af te nemen.
Onderzoek van Tilburg University toonde vervolgens aan dat de maatregelen daadwerkelijk hadden geleid tot een daling van het aantal inbraken met 50 procent in de betrokken wijken. Daarna kreeg de aanpak veel navolging, nationaal én internationaal. En op verschillende manieren. Vaak onder het motto Attentie Buurtpreventie of bijvoorbeeld Waaks!
De appgroep brengt cohesie in de wijk
Waaks! is een project op meerdere plekken in Amsterdam en andere plaatsen in Nederland. Gemeente, politie en buurtbewoners werken hierin samen in een appgroep. Onder hen Harry Brockhus (67). Hij woont in Amsterdam-Zuid: “Een gestolen voorwiel van mijn fiets. Eerlijk gezegd is dat het ergste wat mij ooit is overkomen. Toch ben ik ingegaan op een uitnodiging om me aan te sluiten bij Waaks! voor buurtpreventie.
Het is een goed initiatief. Op deze manier kun je zelf wat doen om de buurt veiliger te maken. Dat vind ik een prettig idee.” Tot nu toe heeft Brockhus één keer een melding gemaakt via WhatsApp. “Maar deze appgroep levert ook op andere manieren genoeg op: het brengt cohesie in de wijk, creëert een gevoel van saamhorigheid met andere buurtbewoners.”
Senioren waken over hun buurt
Senioren zijn waakzaam in hun woonomgeving en dragen eraan bij dat de buurt veilig is en blijft. Bijna de helft van de senioren heeft ooit een melding gedaan bij de politie, blijkt uit het rapport ‘Senioren waken over hun eigen buurt’ van KBO-PCOB uit 2018. Het meest werd inbraak gemeld (30 procent), gevolgd door een verdacht persoon (25 procent), relschoppers, een aanrijding of blikschade (alle drie 9 procent).
Verder meldden ze zaken als vuurwerkoverlast, auto-inbraak, geluidsoverlast en personen die zich verdacht ophielden in de straat. Maar liefst 45 procent van de senioren speelt een rol in het veilig houden van de wijk, zo blijkt ook uit bovengenoemd rapport. “We krijgen al jaren signalen dat het onveiligheidsgevoel onder senioren toeneemt”, zegt Jan Brinkers, beleidsadviseur bij KBO-PCOB.
Dat blijkt niet gebaseerd te zijn op feiten: het Centraal Bureau voor de Statistiek meldt al sinds de eeuwwisseling en op basis van de laatste Veiligheidsmonitor uit 2017 over door de politie geregistreerde misdrijven dat het aantal gewelds-, vermogens- en vandalismedelicten in alle regio’s daalt. Toch adviseert seniorenorganisatie KBO-PCOB op basis van de uitkomsten van haar onderzoek senioren zelf actief te zijn bij het veiliger maken van hun buurt.
“Wij raden onder meer aan: neem deel aan Buurtpreventie WhatsAppgroepen, zorg voor goede, gecertificeerde sloten en mocht er toch wat gebeuren: doe altijd aangifte bij de politie. Senioren doen dat vaak niet omdat ze denken dat het aan henzelf ligt, omdat ze de deur niet op slot hadden of in een babbeltruc zijn getrapt. Schaamte speelt dan mee. Onterecht”, meent Brinkers.
Inbraak veroorzaakt veel leed
Bij Betty (62) uit Waalwijk is nooit ingebroken. Wel bij haar onderburen. Zo dichtbij, dat veroorzaakte schrik en boosheid bij Betty. Inmiddels is ze verhuisd en heeft ze de nieuwe woning laten beveiligen door een bedrijf dat is aangesloten bij het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). Daarna is ze kennis gaan maken met de buren en niet alleen voor de gezelligheid: “Als je verdachte situaties wilt kunnen opmerken in je omgeving, moet je weten wie waar thuishoort.”
Vervolgens heeft ze zich aangesloten bij een WhatsAppgroep van buurtbewoners. “Daarmee houden we elkaar op de hoogte als we bijvoorbeeld met vakantie gaan. Dan kunnen de thuisblijvers een oogje in het zeil houden. Een inbraak of een overval, dat kan heel veel leed veroorzaken. Voor mijn gemoedsrust is het belangrijk om te kunnen zeggen: ‘We hebben gedaan wat we konden.’ Daarom hebben we ook camera’s laten plaatsen op ‘zwakke’ plekken bij ons huis.”
Wees altijd alert
Dat er veel behoefte is aan informatie over beveiliging weet wijkagent Gre van der Vorst. Regelmatig gaat hij op pad in Oosterhout om preventief te wijzen op diefstalgevoelige situaties. “Een fiets die niet op slot staat, een garagedeur die open is, autosleutels die voor het grijpen liggen: hoe gemakkelijker je het maakt, hoe groter het risico. Zorg ook voor verlichting bij elke buitendeur. Haal bij deuren waar een raam in zit, altijd de sleutel aan de binnenkant uit het slot, want anders kunnen ze de ruit inslaan, de sleutel omdraaien en zo naar binnen. Dat bepaalt of een dief je deur voorbijloopt of niet.”
De preventieslogan luidt niet voor niets: ‘Maak het ze niet te makkelijk’. Cijfers wijzen uit dat een dief binnen drie minuten binnen wil staan. Duurt het langer om een slot te forceren, dan wordt de pakkans te groot. Zeker als er via WhatsAppgroepen met de politie wordt ‘meegekeken’.
Niet voor ‘beste wensen’
Het is wel de kunst om het berichtenverkeer in zo’n groep te beperken. Voor je het weet ontstaan er ‘gesprekken’ over andere zaken. Schaap, beheerder van een groep in Alphen, heeft weleens ingegrepen. “Bijvoorbeeld toen iemand iedereen in de app een fijn nieuwjaar ging wensen. Aardig, maar daar is deze groep niet voor bedoeld.” Geen ‘beste wensen’ dus, wel berichten als: ‘Pas op, een man probeert met een babbeltruc binnen te komen.’ Of ‘Er loopt iemand langs geparkeerde auto’s.’ Daar is een Buurtpreventie-app voor.
Evers ziet in Tilburg dagelijks meldingen voorbijkomen. Soms gaat het fout. Dan wordt iemand onterecht beschuldigd of als verdachte aangemerkt. Zo werd in Tilburg een jongen door buurtbewoners ‘aangehouden’ omdat hij een foto van een huis had gemaakt. Bleek hij bij nader inzien krantjes te bezorgen en was hij door zijn exemplaren heen. Met behulp van de foto wilde hij het adres vastleggen voor de nabezorging…
Wist u dat…
- u met een Politiekeurmerk Veilig Wonen 90 procent minder kans hebt op inbraak?
- 15 procent van de senioren zich weleens onveilig voelt in de buurt?
- 52 procent bereid is privacy in te leveren ten behoeve van veiligheid?
- senioren de buurt goed in de gaten houden en dat bijna de helft ooit aangifte heeft gedaan?
Bron: KBO-PCOB.
- Plus Magazine
