Wanneer bent u verslaafd?

De meeste mensen gebruiken wel eens genotsmiddelen: een wijntje bij het eten of een sigaartje bij bijzondere gelegenheden. U voelt zich er lekker of minder onzeker door. Zolang u er niet afhankelijk van bent, is er niks aan de hand. Maar als u niet meer zonder kan, wordt het gevaarlijk!

Afkickverschijnselen

U spreekt van een verslaving als iemand:

• Het gevoel heeft aan een hevige drang te moeten voldoen.
• Ergens niet buiten kan zonder ontwenningsverschijnselen te ervaren.
• Moet afkicken om zonder het genotsmiddel te kunnen.

Lichamelijk en psychisch

Verslavingen kunnen lichamelijk en psychisch zijn. Dat verschilt per persoon en verslaving. Een voorbeeld. Als u gestopt bent met roken, krijgt u lichamelijke afkickverschijnselen. Uw lichaam schreeuwt om nicotine.

Bij een verslaving aan liegen of winkelen is meer sprake van een geestelijke afhankelijkheid. U voelt dat u de impuls moet onderdrukken, maar er blijft altijd dat stemmetje in uw hoofd.

Van gewoonte naar verslaving

Geen enkele verslaving is hetzelfde. Er is globaal wel een aantal fases te onderscheiden. Meestal begint het met een experimenteerfase, waarin iets uit nieuwsgierigheid een keer geprobeerd wordt.

In de fase daarna wordt er regelmatig gebruikt, maar wel op een manier die goed in het normale leven in te passen is. Dit noemen we de fase van sociaal gebruik.

Langzaam aan schuift iemand op naar fase drie: overmatig gebruik. Pas in fase vier is iemand echt verslaafd en wordt zijn leven helemaal door de verslaving beheerst.

Herken een verslaving

Er zijn heel veel dingen waar u verslaafd aan kunt raken. Waarschijnlijk meer dingen dan u kunt bedenken. Hoe kunt u herkennen of u, of iemand uit uw omgeving, verslaafd bent of begint te raken? Er zijn een aantal signalen waar u op moet letten.

U kunt verslaafd zijn als u:

• Meer van iets tot u neemt, dan u eigenlijk van plan was.
• Drang heeft om iets te doen of te gebruiken.
• Iets doet of gebruikt om problemen uit de weg te gaan.
• U ellendig voelt als u stopt.
• U een groot deel van de dag bezig bent met het gebruik of de verslaving.

Afkicken

U kunt op verschillende manieren van uw verslaving afkomen. De beste manier zal afhangen van het soort verslaving en uw persoonlijkheid. Voor een minder complexe verslaving als roken zijn er pleisters, pilletjes en boeken.

Voor de wat complexere verslavingen als gokken of alcoholisme is vaak begeleiding nodig. Dit kan variëren van therapie tot afkickkliniek. Heeft u een verslaving waar u vanaf wilt? Ga dan eerst met uw huisarts praten. Hij zal u doorverwijzen naar de juiste persoon.