Het aantal eikenprocessierupsen in ons land gaat dit jaar naar verwachting explosief stijgen. Er worden drie keer zoveel rupsen verwacht als in recordjaar 2018. Ook rukt een tweede soort vanuit België op: de dennenprocessierups. Dat meldt het Kenniscentrum Eikenprocessierups dat onderzoek doet naar de insecten.
De bestrijdingsbedrijven maakten vorig jaar overuren. Zo turfde de gemeente Doetinchem in de maand juni al 150 tot 200 overlastmeldingen per dag, meldt De Gelderlander. Nu wordt al preventief gespoten om te voorkomen dat eitjes van de rupsen uit kunnen komen. Over drie weken begint het wegzuigen van de nesten van de rupsen met brandharen. Het Kenniscentrum Eikenprocessierupsen roept vanwege de grote schaal van het probleem nu gemeenten, provincies, gezondheidsdiensten van de GGD, wetenschappers en andere deskundigen bijeen zodat het beestje gezamenlijk bestreden kan worden.
Overlast
Zowel eikenprocessierupsen als dennenprocessierupsen kunnen voor behoorlijk wat overlast zorgen. Het verschil tussen de twee rupsen zal je niet verbazen: de eikenprocessierups vind je op eikenbomen, de dennenprocessierups op dennenbomen. De boosdoeners zijn niet de rupsen zelf, maar hun zogenaamde netel- of brandharen. Elke rups heeft zo’n 700.000 haartjes die makkelijk afbreken en met het minste zuchtje wind kan worden verspreid. Vooral van half mei tot juni wanneer de beestjes haren krijgen komen er veel haren in de lucht. In juli tot september kunnen er haren uit de lege nesten waaien. Deze zijn vrijwel onzichtbaar voor het blote oog.
Je hoeft dus niet direct in aanraking te zijn geweest met de rupsen om klachten te krijgen. De brandharen waaien door de lucht en dringen met hun weerhaakjes in de huid, ogen en luchtwegen. Niet iedereen heeft hier evenveel last van. Maar vooral mensen die veel in aanraking komen met de brandharen of allergisch zijn, kunnen flink last hebben van irritatie.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Dennenprocessierups
Klachten
De meeste mensen krijgen last van jeuk en/of uitslag. Soms treedt dat al snel op, vaak duurt het een paar uur voordat de eerste klachten zich aandienen. Vervelend, maar niet echt gevaarlijk. De meeste klachten verdwijnen na een paar dagen. Wanneer je de brandharen hebt ingeademd kun je last krijgen van een geïrriteerde neus of keel. Ook je ogen kunnen irritatie gaan vertonen.
Sommige mensen zijn allergisch en reageren veel sneller en feller op de brandharen. Dan is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Deze kan een antihistaminicum voorschrijven om de allergie te bestrijden.
Voorkomen
Het beste kun je niet onder bomen met rupsen doorfietsen of -lopen en natuurgebieden waar de rupsen zitten vermijden. Ook in de bomen die vorig jaar besmet waren, kunnen nog steeds oude nesten met brandharen zitten. Wanneer je er niet omheen kan, bedek dan je armen, benen en hals zo veel mogelijk. Ga niet op de grond zitten.
Laat de rupsen en nesten met rust en raak ze niet aan, ook geen dode rupsen op de grond. Wanneer je in aanraking bent gekomen met de haren, ga dan niet wrijven of krabben, maar was of spoel je huid en ogen met water. Sommige mensen raden ook aan om eerst je huid met plakband te strippen om de haartjes te verwijderen. Je kleren kun je het beste goed wassen, bijvoorbeeld in de wasmachine op 60 graden.
Bronnen:
• Rapport 'Gezondheidsgevolgen van blootstelling aan brandharen van de eikenprocessierups'
• Folder RIVM
