Deze brand is écht niet aangestoken

Ze is dol op sprookjes, de 60-jarige Henny Groote, alleen lijkt ze nu zelf in een boos sprookje beland. Haar levenswerk, hotel De Tovenaarsberg, brandde op 24 september tot de bodem toe af. ,,Het was rond vijf uur ’s middags toen ik voor het raam plotseling een dikke wolk zag verschijnen.” Even dacht ze dat de rook bij de buren vandaan kwam. ,,Maar het was m’n eigen pand. Toen de brandweer arriveerde, kwamen de vlammen al uit het dak.”

• Lees ook: Verzekeraar noemt brand te snel fraude

Groote kan wel janken als ze kijkt naar de zwartgeblakerde resten die zijn overgebleven. Ze had De Tovenaarsberg in 2000 gekocht en vervolgens geheel in sprookjesstijl opgeknapt. Bijna vier ton investeerde ze er de afgelopen jaren in. ,,Alle werkzaamheden waren bijna af. Ik ben gek op sprookjes en wilde er mijn eigen fantasiewereld van maken.” Vandaar dat het hotel onder meer een Spiegelkamer, Trollenkamer en een Heksensuite kende.

Gelukkig was het hotel goed verzekerd. Dacht ze. Bij verzekeraar Univé, in het Noorden gevestigd en bekend met de regio. ,,Het pand is voor een kleine miljoen euro tegen herbouwwaarde gedekt plus garantie tegen onderverzekering.” De inboedel-polis liep bij Aegon en bedroeg 80.000 euro. ,,De opstalpolis is vanwege alle verbouwingen meerdere keren in waarde verhoogd. De adviseurs kwamen jaarlijks langs.”

Geen cent

Een half jaar later heeft Groote, alle polissen ten spijt, nog steeds geen cent gezien. Univé weigert uit te keren. Volgens de verzekeraar zou zou zij de brand zelf hebben gesticht.

Niet dat daar sluitend bewijs voor is: De brand was zo heftig dat technisch onderzoek onmogelijk bleek. De politie kon na drie dagen niets vinden en sloot het onderzoek. Verzekeraar Univé liet de brand echter ook onderzoeken door onderzoeksbureau Compander. De conclusie: de brand is aangestoken door Groote zelf, bovendien voldeed de elektra in De Tovenaarsberg niet aan de laatste eisen. Op basis van beide conclusies weigert Univé uit te keren.

Groote’s advocaat Jasper Backx van Backx & Ripmeester Verzekeringsadvocaten heeft geen goed woord over voor het onderzoek van Compander. ,,Hoewel gebruikelijk dat een verzekeraar de toedracht van de brand onderzoekt, moet dat objectief en onbevooroordeeld gebeuren. Daar is in dit geval absoluut geen sprake van.” Zo baseert Compander de brandstichting op de lampenolie en motorbenzine die tussen de resten is gevonden.

Minuscule hoeveelheid

De lampenolie is verklaarbaar, zegt Groote. Dat zat in flessen, bedoeld voor de olielampjes in het hotel. ,,De olie is zo gemaakt dat de lampjes bij het omvallen meteen doven.” De motorbenzine is niet door Compander zelf, maar door de politie aangetroffen. Backx: ,,Dat beweert Compander tenminste, de politie wil het niet aan ons bevestigen. Die weigert mijn cliënte enige inzicht in het onderzoek te geven. Opmerkelijk genoeg deelt de politie haar kennis wel met Univé.”

Maar zelfs als het waar is, betreft het hoogstens een minuscule hoeveelheid. Normaliter deelt de politie de onderzoeksmonsters met de onderzoekers van de verzekeraar. ,,Dat is nu niet gebeurd: de onderzoeksmonsters waren te klein om te delen. Er is hoogstens een halve druppel aangetroffen.” De veronderstelde motorolie zegt bovendien niets over de brandoorzaak. Op de zolder van het hotel lagen onder meer twee oude petroleumkachels opgeslagen.

Onvolledige verklaringen

Wat de elektra betreft, volgens Groote voldeed die wel degelijk aan de juiste normen. ,,Ik heb erg veel geld besteed aan de elektrische installatie. Die overtreffen de nieuwste eisen.”

Backx spreekt schande over hoe Compander zijn conclusies trekt. ,,Omdat het brandbeeld niet meer te achterhalen is, proberen ze via foto’s en gesprekken met betrokkenen achter de oorzaak te komen. Probleem is dat Compander niet doorvraagt en onvolledige of onjuiste verklaringen optekent. Op basis daarvan kunnen natuurlijk geen deugdelijke conclusies meer worden getrokken.”

Hij noemt de verklaring van de elektricien. ,,Gevraagd is of hij opdracht kreeg de installatie te controleren. De man antwoordt nee, waarop Compander ‘nee, het is niet gecontroleerd’ registreert. Dat klopt niet: de monteur heeft de elektra op eigen initiatief gecontroleerd.” En zo gaat het maar door, aldus Backx.

Belangenverstrengeling

Extra pikant is dat Compander voor 100 procent eigendom is van Univé. ,,Zo wordt de schijn van belangenverstrengeling gewekt. Helemaal aangezien Compander het onderzoek met de polisvoorwaarden in de hand uitvoert.”

Inmiddels heeft Compander drie keer onderzoek gedaan op de brandplaats, de laatste keer zonder vooraf toestemming te vragen. Advocaat Backx, die daardoor geen eigen expert kon sturen om toezicht te houden, kwam er maanden later toevallig achter. ,,Wat Compander op de locatie heeft gedaan, houden ze geheim.”

Ondertussen zit Groote financieel vrijwel aan de grond. Zeker nu Aegon weigert de 80.000 euro voor de inboedel uit te keren. ,,Univé heeft Aegon meegedeeld dat er brandstichting in het spel is.” Daardoor dreigt Groote de huur van haar tijdelijke woning niet meer te kunnen betalen. Ook moet ze wellicht afzien van de diensten van advocaat Backx, die bij de rechtbank te Assen een rechtszaak tegen Univé heeft aangespannen.

Rechtszaak

Niet alleen financieel, ook psychisch gaat Groote er aan onderdoor. ,,Al die maanden van onzekerheid, ik kan er nauwelijks van slapen. Het spookt constant door mijn hoofd.” Backx vreest dat de rechtszaak nog wel een tijd kan gaan duren. Hij begrijpt niet waarom Univé steeds opnieuw onderzoek doet. ,,Als er geen enkel bewijs van brandstichting is en geen technisch sporenonderzoek meer mogelijk, is zo’n onderzoek na een maand toch wel klaar? De vereiste proportionaliteit is in dit geval zoek. Op deze manier maak je mensen kapot, het is schunnig.”