Het Nationaal Park Zuid-Kennemerland is een ongerept duingebied tussen Zandvoort en IJmuiden. Hier kun je ongestoord wandelen en genieten van schitterende stuifduinen, duinmeren en beboste valleien.
De duinen van Zuid-Kennemerland horen tot de breedste en meest gevarieerde van ons land. Vlak bij zee waait de wind het hardst en is de begroeiing laag. In het midden hebben hoge struiken de overhand. Op de luwe binnenduinrand komt het groen het hoogst: hier groeit gemengd loof- en naaldbos.
Op deze plek, aan de oostzijde van de duinen, ontstond in de loop der eeuwen ook een lange ketting van buitenplaatsen. Rijke kooplieden uit Amsterdam wisten het natuurschoon en de goede jachtmogelijkheden van Kennemerland op hun waarde te schatten en bouwden er buitenhuizen. Op deze smalle strook tussen de duinen en de bebouwing zijn nog altijd de prachtigste landgoederen te bezoeken: van Beeckestijn in Velsen en Duin en Kruidberg in Santpoort tot het bijna sprookjesachtige Elswout in Overveen.
Het grootste deel van Nationaal Park Zuid-Kennemerland bestaat uit duinen zoals duinen horen te zijn: bultige heuvels (soms kaal, soms begroeid met struiken of plukjes bomen), duinvalleien en duinmeertjes en daar tussenin slingerende schelpenpaden.
Meer dan een eeuw lang werden de bewoners van Haarlem en omgeving voorzien van drinkwater uit de duinen. Het gevolg van de waterwinning was dat het duingebied ernstig verdroogde. Sinds het stopzetten van de waterwinning in 2003, wordt het duin steeds natter en krijgt de natuur een nieuwe kans. Verdwenen planten als de waterminnende parnassia, duingentiaan en orchidee bloeien weer, de kleine plevier is opnieuw tot broeden gekomen en de rugstreeppad beleeft goede tijden.
De beheerders doen er alles aan om de duinen van Zuid-Kennemerland gevarieerd te houden. Schotse Hooglanders en konikpaarden zijn ingezet om het gebied te begrazen zodat de duinen niet dichtgroeien. Op sommige plaatsen is zelfs alle begroeiing weggehaald zodat de duinen weer kunnen wandelen. Zo is de ‘Bruid van Haarlem’, een kolossaal duin vlakbij paviljoen Parnassia, sinds een paar jaar flink aan het verstuiven. Een mooi gezicht, maar vooral een impuls voor de natuur. Bijzonder is ook het eikenbos aan de oostkant van de plas ’t Wed. Vroeger werden de stammen om de paar jaar gekapt, het hout ging in de kachel of er werd gereedschap van gemaakt. Zo kreeg elke boom meerdere stammen. Het gevolg is een spannend bos op een unieke plek.
Even praktisch...
Bezoekerscentrum Duincentrum de Zandwaaier ligt midden in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Je kunt er terecht voor infomatie, activiteiten en excursies. Zeeweg ter hoogte van nr. 15, Overveen (betaald parkeren bij ingang Koevlak). Geopend: van 1 november t/m 31 maart: di t/m zo van 10.00 tot 17.00 uur; van 1 april t/m 31 oktober van 12.00 tot 17.00 uur. Tel. 023-541 11 23, www.np-zuidkennemerland.nl. Nationaal Park Zuid-Kennemerland wordt beheerd door PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer.
Op deze plek, aan de oostzijde van de duinen, ontstond in de loop der eeuwen ook een lange ketting van buitenplaatsen. Rijke kooplieden uit Amsterdam wisten het natuurschoon en de goede jachtmogelijkheden van Kennemerland op hun waarde te schatten en bouwden er buitenhuizen. Op deze smalle strook tussen de duinen en de bebouwing zijn nog altijd de prachtigste landgoederen te bezoeken: van Beeckestijn in Velsen en Duin en Kruidberg in Santpoort tot het bijna sprookjesachtige Elswout in Overveen.
Het grootste deel van Nationaal Park Zuid-Kennemerland bestaat uit duinen zoals duinen horen te zijn: bultige heuvels (soms kaal, soms begroeid met struiken of plukjes bomen), duinvalleien en duinmeertjes en daar tussenin slingerende schelpenpaden.
Meer dan een eeuw lang werden de bewoners van Haarlem en omgeving voorzien van drinkwater uit de duinen. Het gevolg van de waterwinning was dat het duingebied ernstig verdroogde. Sinds het stopzetten van de waterwinning in 2003, wordt het duin steeds natter en krijgt de natuur een nieuwe kans. Verdwenen planten als de waterminnende parnassia, duingentiaan en orchidee bloeien weer, de kleine plevier is opnieuw tot broeden gekomen en de rugstreeppad beleeft goede tijden.
De beheerders doen er alles aan om de duinen van Zuid-Kennemerland gevarieerd te houden. Schotse Hooglanders en konikpaarden zijn ingezet om het gebied te begrazen zodat de duinen niet dichtgroeien. Op sommige plaatsen is zelfs alle begroeiing weggehaald zodat de duinen weer kunnen wandelen. Zo is de ‘Bruid van Haarlem’, een kolossaal duin vlakbij paviljoen Parnassia, sinds een paar jaar flink aan het verstuiven. Een mooi gezicht, maar vooral een impuls voor de natuur. Bijzonder is ook het eikenbos aan de oostkant van de plas ’t Wed. Vroeger werden de stammen om de paar jaar gekapt, het hout ging in de kachel of er werd gereedschap van gemaakt. Zo kreeg elke boom meerdere stammen. Het gevolg is een spannend bos op een unieke plek.
Even praktisch...
Bezoekerscentrum Duincentrum de Zandwaaier ligt midden in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Je kunt er terecht voor infomatie, activiteiten en excursies. Zeeweg ter hoogte van nr. 15, Overveen (betaald parkeren bij ingang Koevlak). Geopend: van 1 november t/m 31 maart: di t/m zo van 10.00 tot 17.00 uur; van 1 april t/m 31 oktober van 12.00 tot 17.00 uur. Tel. 023-541 11 23, www.np-zuidkennemerland.nl. Nationaal Park Zuid-Kennemerland wordt beheerd door PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer.