'Soms werd het een kliederboel'

Charles Groenhuijsen over vroeger, schrijven met een kroontjespen

Charles Groenhuijsen
Plus Magazine

Kent u dat? Ineens is er van héél vroeger die ene glasheldere herinnering. Deze keer aan mijn lagere school in Joure waar ik nog met een kroontjespen heb leren schrijven.

Voor mijn vorige column had ik de computer - via kunstmatige intelligentie - gevraagd om een column van 500 woorden over de kroontjespen te verzinnen. Er rolde gloedvolle tekst uit met veel warme weemoed. Weet je nog wel, oudje..?

De linkshandigen veegden onbedoeld door de inkt. Kliederboel!

De ganzenveer was in de 18de eeuw de voorloper van de kroontjespen. Zo’n stalen pen ging veel langer mee. Met de kroontjespen verdwenen in de jaren 60 van de vorige eeuw andere vertrouwde gebruiksvoorwerpen: pennenbakje, inktlap, inktpot, vulpen. Wie weet nog wat een inktlap is? Ik vroeg ooit mijn oma of ze een inktlap voor me wilde maken. Bij de geur van speculaasjes-bij-de-thee nam ze een paar losse lapjes. Aan de onder- en bovenkant naaide ze een knoop om het goed bij mekaar te houden. Met die inktlap maakte je aan het einde van de les je kroontjespen schoon.

Ik zie nog de gekwelde klasgenoten voor me die linkshandig waren. Voor hen was zo’n krassende kroontjespen een marteling. De scherpe pen bleef in het papier haken en ze veegden onbedoeld met hun linkerhand door de inkt van de net geschreven woorden. Kliederboel!

Ik vond het maar onhandig zo’n ouderwets stalen pennetje. Want wat ging het langzaam! Nee, dan de techniek van nu. Deze column schrijf ik niet; ik dicteer de tekst in mijn telefoon. Reuze handig, heel snel, en het maakt niet uit of je links- of rechtshandig bent én je hebt geen inktlap nodig.

Wat ik vergeten was: als je van de onderwijzer een nieuw pennetje kreeg, stopte je die eerst in je mond en dan pas in de inkt. Ik lees nu dat je daarmee zo’n pennetje ontvette. Klinkt niet gezond! Ik was stinkend jaloers op kinderen die onwaarschijnlijk netjes konden schrijven. Vooral meisjes waren er goed in. Ik herinner mij het handschrift van mijn twee oudere zusjes; ze schreven in akelig regelmatige blokletters; echt meisjeshandschrift.

Leesbaar schrijven kostte mij de grootste moeite. Ik was de Karel Appel onder de schoonschrijvers. Stel je voor dat ik al mijn artikelen en boeken van de afgelopen vijftig jaar met zo’n vermaledijde kroontjespen had moeten neerkrassen. Nachtmerrie!

Dit is een vrolijk jubileumnummer van Plus Magazine. Leuk hoor, terugkijken naar vroeger, maar ik denk vooral aan de dingen die ik níet mis: carbonpapier, gebreide (kriebel!) borstrok, Brintapap, draaischijftelefoon, kolenkachel, warme melk met vel, petroleumstel, rolodex, wegenkaart, zwart-wittelevisie.

Herkenbaar? Geniet van de vooruitgang!

U leest een gratis artikel uit Plus Magazine.

Op Plusonline.nl bieden we iedereen de kans gratis kennis te maken met Plus Magazine. Hét maandblad bomvol informatie en inspiratie. Maar deze artikelen, dossiers en columns maken kost veel tijd en geld. Wilt u meer? Overweeg dan ook een abonnement op Plus Magazine.

Reactie toevoegen

Comment

  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.