Wandelen met Hella: 'In onze camper kunnen we zijn wie we willen zijn'

We treffen elkaar als Guus de camper aan het parkeren is bij het Verdronken Land van Saeftinghe in Zeeuws-Vlaanderen. Lize geeft hem aanwijzingen (“Kom maar, kom maar”) terwijl ze de kade van de jachthaven goed in de gaten houdt. “Dit doen jullie vaker”, merk ik bewonderend op. “Dat klopt, maar daar was wel een training voor nodig”, lacht Guus. Lize blijkt nogal een ‘meerijder’ te zijn terwijl Guus toch ruim tien jaar buschauffeur is geweest! Toch zegt Guus dat het goed is dat Lize hem bij de les houdt. “Ik kan zomaar in 

gedachten afdwalen, naar bijvoorbeeld de nare tijd op mijn werk.” Afgelopen nacht stond het stel uit Hoogvliet bij Rotterdam al met hun camper in de buurtschap Paal, waar amper honderd mensen wonen. In deze verlaten hoek van oostelijk Zeeuws-Vlaanderen ligt het grootste brakwaterschor van Europa met het grootste getijdenverschil van Nederland: maar liefst 4,80 meter. En bij springtij soms zelfs 7 meter.
 

Als Guus en Lize ergens in het donker aankomen, is het de volgende dag altijd weer een verrassing hoe het eruitziet. “Wat is het hier prachtig”, roepen ze  dan in koor. Deze plek hadden ze nog niet ontdekt op hun camperreizen. Er gaat een rust uit van de tikkende bootlijnen tegen de masten in de jachthaven. De vergezichten over het land, dat al in de dertiende eeuw is ingepolderd en vruchtbaar gemaakt, maken ons stil. In de Tachtigjarige Oorlog werd het onder water gezet om erna weer te worden drooggemaakt. Geen wonder dat er nog dagelijks gebruiksvoorwerpen worden gevonden uit deze vervlogen tijdperken. Een schip lijkt – niet eens zo ver weg – als een strijkijzer over een groen laken te glijden. Als Lize het Hollands gezellig maakt met een klaptafeltje,  tijdschriftje en biertje, is het alsof we in een surrealistisch schilderij terechtgekomen zijn. Hond Sammy is klaar met me te besnuffelen en neemt zijn plekje in. “In onze auto wil-ie niet graag. Maar zo gauw we in onze camper vertrekken, zit Sammy als eerste op de stoel voorin.” De benen gaan omhoog en genieten maar. Volgens Guus houdt Lize ‘van boten’ en hij ‘van meren’. Vooral daar vond Guus rust nadat zijn werkzame leven een vervelend staartje kreeg.

 

 

Na ruim tien jaar als buschauffeur te hebben gewerkt, werd hij in 2006 naar een andere afdeling overgeplaatst. Hier werd hij vanaf dag één gepest. “Echt, ik heb nooit begrepen waarom ze mij moesten hebben.” Collega’s negeerden hem en maakten 

vervelende opmerkingen. Volgens Lize was Guus thuis toen een stuk chagrijniger dan voorheen. Volgens zijn chef lag de oorzaak van de situatie bij Guus. Hij moest maar een assertiviteitstraining volgen. “Daarna was ik in de ogen van de anderen helemaal een slappeling en werd ik aangeschoten wild.” Na twee tropenjaren vroeg Guus om terug te mogen op de bus. Ondertussen hebben we laarzen aangetrokken  voor een wandeling over de Ruige Laarzen Route door het Verdronken Land van Saeftinghe. Het verhaal gaat dat in het gebied nog steeds mysterieuze witte gedaanten ronddwalen: de geesten van de ooit verdronken mensen. Vandaag schijnt de zon en toont dit vreemde landschap zich op z’n mooist. Naast andere wandelaars horen we ook verschillende vogels. Het gebied is een belangrijke broedplek voor onder andere de tureluur, baardman en graszanger. Na enkele ‘oh’s’ en ‘ah’s’ over deze bijzondere natuur vertelt Guus over de jarenlange ellende op zijn werk. De opgekropte stress, mogelijk als gevolg van het pesten, bezorgde Guus in 2008 een hartinfarct. Toen zijn baas ermee akkoord ging dat hij terug op de bus ging, kreeg hij een tweede, lichter hartinfarct, waardoor hij geen bus meer mocht besturen. Zonder een afscheid vertrok Guus bij het vervoersbedrijf. Lize is er nog kwaad en verdrietig over.

 

Wat Guus heeft meegemaakt, doet Lize  denken aan haar eigen verleden, waarin ze als meisje werd gepest vanwege haar kleren. “Dat blijft een zere plek bij me.” In het arbeidersgezin waarin ze opgroeide, moest ze de kleren van haar oudere zus dragen. Dat bezorgde haar een minderwaardigheidscomplex. “Niemand wist dat kinderen mij regelmatig sloegen.” Enkele jaren later zei een docent dat Lize de opleiding tot verpleegkundige niet zou kunnen voltooien omdat die volgens hem te moeilijk voor haar was. Toen kwam er iets los in Lize wat haar tot de dag van vandaag kracht geeft. “Ik antwoordde: ‘Jij gaat mij straks de verpleegkundige speld opspelden!’ En zo geschiedde”, meldt ze trots. Door haar eigen praktijk als verloskundige is Lize ook een stuk assertiever geworden. Maar zowel Lize als Guus vindt het  nog altijd moeilijk om naar tv-programma’s over pesten te kijken. Als we in onze laarzen langzaam wegzakken in de zuigende Zeeuwse modder, geeft Guus ons een hand en trekt ons eruit. Turend naar de lucht wijst hij naar een aalscholver en roept: “Zo, dit is mooi hier!”

 

 

Een positief effect van Guus’ gedwongen vervroegd pensioen was dat Lizes droom om te gaan ‘camperen’ in een stroomversnelling kwam. Met de kinderen hadden ze altijd al gekampeerd, maar dan stonden ze vaak op één plek. Een camper beloofde de vrijheid waar ze allebei zo naar verlangden. Bij de aanschaf gingen ze niet over één nacht ijs. De Camper Challenge – van het kampeertijdschrift KCK van de ANWB – die ze samen met vijf andere stellen deden, gaf de doorslag. “Dat was bereleuk, en ook Guus ging om.” Op onze terugweg naar vastere grond passeren we een groepje schapen – ze kijken nauwelijks op of om. Wie goed speurt, ziet hier allerlei brakwaterplanten zoals melkkruid en zeeaster. “We gaan hier zeker nog eens terugkomen”, zegt Guus glunderend. De Camper Challenge, die ze iedereen aanraden, gaf hun meer zelfvertrouwen en behendigheid met de camper. In 2009 kochten ze hun eigen camper en sindsdien gaan ze op pad zo snel het werk van Lize het toelaat. Meestal staan ze op campings, omdat ze dat gezelliger vinden. Een van hun mooiste plekken tot nu toe was Trogir in Kroatië. De laatste overnachtingsplaats op veel terugreizen is een plekje aan de Rijn in Duitsland. Lize: “Als ik dan in bed lig, zie ik de boten voorbijtrekken. Prachtig.”