Gênant, maar meestal onschuldig
Anale jeuk (pruritus ani) is geen ernstige aandoening, maar kan gênant zijn en moeilijk te bestrijden. De jeuk beperkt zich soms tot het gebied rond de anus, maar kan ook deel uitmaken van jeuk over het hele lichaam. Bij oudere mensen is de jeuk vaak erger, omdat hun huid droger, minder elastisch en eerder geïrriteerd is.
De anale jeuk kan verschillende oorzaken hebben. Vaak hangen deze samen met hygiëne, huidirritatie of een achterliggende anale klacht. De meest voorkomende zijn:
[ITEMADVERTORIAL]
- Huidirritatie (eczeem) door het achterblijven van kleine hoeveelheden ontlasting.
- Aambeien of wondjes (kloofjes, scheurtjes, anale fissuren) bij de anus.
- Overmatig gebruik van zeep of ontsmettingsmiddelen kan de huid rond de anus uitdrogen.
- Aarsmaden, een schimmelinfectie of een bacteriële infectie aan de anus.
- Een huidirritatie of andere huidprobleem dat ontstaat door gebruik van vochtig toiletpapier, overmatig transpireren of een allergie voor bepaalde crème of zalf.
- Anale seks kan de darmwand beschadigen. Sommige soa's kunnen ook leiden tot anale klachten.
- Krabben.
- Bepaalde medicijnen, bijvoorbeeld het antibioticum tetracycline.
Klachten
De diagnose anale jeuk wordt meestal gesteld op basis van de klachten: jeuk, soms in combinatie met een geïrriteerde huid of eczeem. Een eventuele achterliggende oorzaak als aambeien, schimmels of wormen kan de huisarts vaak al vaststellen door te kijken. Soms is een rectaal toucher nodig of zelfs een kijkonderzoek van de anus en endeldarm (sigmoïdscopie). Ook een bloed- of ontlastingsonderzoek kan informatie geven over eventuele allergieën, parasieten of bacteriën.
Anale jeuk kent veel verschillende oorzaken en dus een gelijk aantal behandelingen. Worminfecties kunnen bijvoorbeeld tegen gegaan worden met een parasietdodend middel. Bij aambeien of eczeem schrijft de arts vaak een zalf voor.
Hygiëne
Om anale jeuk te voorkomen of tegen te gaan is een goede hygiëne van groot belang. Het gaat daarbij vooral om een goed evenwicht: te veel zeep en gebruik van ontsmettingsmiddelen kunnen juist het tegenovergestelde effect hebben. Als u vooral 's nachts last hebt van klachten, kan een warm bad of douche de jeuk enigszins verlichten. Probeer verder de volgende adviezen op te volgen:
- Vermijd geparfumeerd en vochtig toiletpapier.
- Was de huid van de anus na de stoelgang bij voorkeur met lauw water en dep deze daarna voorzichtig droog.
- Draag katoenen ondergoed en niet te strak zittende kleding.
- Zorg voor een regelmatige stoelgang.
- Houd ontlasting nooit op en neem de tijd op het toilet.
- Zorg dat de ontlasting zacht en soepel is (voldoende drinken, vezelrijk eten, veel bewegen).
- Wees voorzichtig met koffie, alcohol en gekruid voedsel (kunnen jeuk veroorzaken).
- Gebruik zelfzorgmiddelen als zalf, crème en zetpillen alleen in overleg met een arts.
- KiesBeter.nl
- Radboudumc