Elke dag worden zo’n tweeduizend mensen ziek van de bacteriën in hun eigen keuken. Reden om de grootste boosdoener - de vaatdoek - weer eens tegen het licht te houden. En nee, de vaatdoek in een bakje chloorwater weken is niet afdoende.
Drie jaar geleden voerde het Ministerie van Volksgezondheid een campagne om de krioelende beestjes de Nederlandse keuken uit te jagen, maar inmiddels is de aandacht toch een beetje weggezakt. Tijd om de feiten én de tips weer even op een rijtje te zetten.
Viezer dan vies
Laat een eenmaal gebruikt vaatdoekje 24 uur op het aanrecht liggen en een dierentuin is uw deel: het aantal bacteriën kan in die 24 uur oplopen tot meer dan vier miljard. Even ter vergelijking: een toiletbril in een openbaar toilet bevat er minder en zelfs op de natte tong van een overenthousiaste hond leeft minder gespuis.
Te laat
Uit onderzoek blijkt echter dat in veel keukens het vaatdoekje pas wordt vervangen wanneer-ie begint te stinken – gemiddeld na zo’n twee weken. Veel te laat dus: het aantal bacteriën laat zich tegen die tijd echt niet meer tellen. Nog een onderzoeksfeitje: lager opgeleiden en ouderen vervangen hun vaatdoek sneller dan hoger opgeleiden. Over de vaatdoek in het studentenhuis zullen we het maar helemaal niet hebben…
Ziekmakers
Toch pakt menigeen zo’n vaatdoekje om het aanrecht nog eens mee af te nemen, wat geknoei van de vloer mee weg te vegen én de snijplank schoon te vegen: de tomaten willen we tenslotte wel op een schone plank snijden. En daar gaat het nog wel eens mis, want met een vieze vaatdoek kunnen we ook ons eten besmetten. Bacteriën als de Campylobacter, Salmonella en Staphylococcus aureus - de eerste twee gedijen goed op (rauw) kippenvlees, de laatste vinden we bij ongeveer de helft van de mensen op de huid – kunnen via de vaatdoek in het eten terechtkomen, met een fikse voedselvergiftiging tot gevolg.
Tips voor een schoon aanrecht
- Spoel en wring de vaatdoek na gebruik goed uit en hang hem uit om te drogen. Doe dat laatste dan liever niet op de radiator, want behalve op vocht zijn bacteriën ook verzot op warmte
- Gebruik de vaatdoek alleen voor tafel en aanrecht
- Vervang de vaatdoek elke dag en liefst doet u hetzelfde met de keukendoek en de theedoek
- Was de vaat-, keuken- en theedoeken op minimaal 60 graden
- Een heel vet fornuis of dikke klodders saus op het aanrecht? Gebruik dan eerst keukenpapier om de ergste troep op te ruimen
- Gebruik de spons zo min mogelijk. Een spons houdt lang water vast en creëert zodoende een ideale leefomgeving voor bacteriën
- U kunt de vaatdoek ook in de magnetron leggen om de bacterien te doden: verhit daarvoor de vaatdoek gedurende één minuut in de magnetron op vol vermogen. Twee dingen waar u wel op moet letten: doe dit alleen met natte doekjes – een droge vaatdoek kan in de brand vliegen. En houd er rekening mee dat de vaatdoek na een minuutje in de magnetron erg heet is.
Tot slot nog twee laatste weetjes: een vaatdoek in een bak water met chloor leggen is niet effectief tegen bacteriën. En de vaatdoek meewassen in de vaatwasser is wel een optie, maar dan moet u er wel voor zorgen dat de doek niet door de machine kan worden geslingerd - dat kan de vaatwasser beschadigen. Een rondje in de wasmachine - zoals gezegd, op minimaal 60 graden - is dan toch handiger.
- NOS
- Voedingscentrum
