Het hemolytisch-uremisch syndroom
Sommige bacteriële infecties kunnen ernstige nierklachten geven. Deze klachten worden ook het hemolytisch-uremisch syndroom (HUS) genoemd. Wat is HUS precies en is er behandeling mogelijk?
Bij sommige bacteriële infecties krijgt men te maken met het hemolytisch uremisch syndroom, oftewel HUS. Dit is een in principe zeldzame aandoening die wordt gekenmerkt door de combinatie van nierfalen, bloedarmoede door de overmatige afbraak van rode bloedcellen (hemolytische anemie) en beschadiging van de binnenbekleding van de bloedvaten.
Bloedarmoede
Bij HUS is er sprake van stolselvorming, waardoor de bloedvaten van verschillende organen verstopt kunnen raken. Dat veroorzaakt een afname van de bloedtoevoer naar deze organen, meestal de hersenen en de nieren, waardoor hun werking wordt aangetast. De rode bloedcellen die in gedeeltelijk verstopte vaten terechtkomen, worden afgebroken en daardoor ontwikkelt zich bloedarmoede. Ook gaan de bloedplaatjes, die een belangrijke rol spelen bij de bloedstolling, samenklonteren, zodat er een tekort ontstaat aan vrij in het bloed circulerende bloedplaatjes.
Darminfectie
HUS komt over het algemeen voor bij kinderen met darminfecties. De aandoening komt echter ook steeds vaker bij volwassenen voor. Bij een EHEC-besmetting is de kans op HUS vrij groot: 5 tot 15 procent van de patiënten met een bloederige dikke darmontsteking door een darminfectie ontwikkelt HUS.
Oorzaak
De meest voorkomende oorzaak van HUS bij kinderen is een infectie van het spijsverteringskanaal als gevolg van de bacterie Escherichia coli (E.coli). Andere bacteriën zoals Shigella en Salmonella die ook infecties van het spijsverteringskanaal kunnen veroorzaken, leiden soms ook tot het ontstaan ervan. In enkele gevallen wordt het veroorzaakt door een infectie van de luchtwegen bij kinderen met bacteriën als Streptococcus en Clostridium.
Geneesmiddelen
Bepaalde virussen, tumoren en aandoeningen zoals AIDS kunnen eveneens de aandoening veroorzaken. Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen voor de behandeling van tumoren van verschillende organen leidt in zeldzame gevallen ook tot HUS.
Verschijnselen
Patiënten met het hemolytisch uremisch syndroom krijgen meestal eerst koorts, gaan braken en krijgen diarree. Soms is bloed in de ontlasting aanwezig. Sommige patiënten klagen over algehele verzwakking en lusteloosheid en zijn prikkelbaar. Andere symptomen kunnen zijn:
- Verminderde urineproductie
- Huiduitslag
- Geelzucht (gelige verkleuring van de huid)
- Kleine huidvlekjes (petechiae)
- Vlekkerige huidverkleuringen (purpura)
- Opgezette milt
- Opgezette lever
- Bloedingen in het oogwit
- Hoge bloeddruk
Diagnose
De diagnose HUS wordt gesteld op basis van de klachten, een lichamelijk onderzoek en nader diagnostisch onderzoek. Bij urine-onderzoek wordt vaak bloed en afwijkende eiwitten gevonden. Soms wordt een beenmergonderzoek gedaan.
Behandeling
Aangezien er geen specifieke behandeling voor de ziekte bestaat, krijgen patiënten met hemolytisch uremisch syndroom een ondersteunende behandeling op basis van de symptomen. Ondersteunende behandelingen bestaan meestal uit:
- Bloedtransfusies
- Behandeling met geneesmiddelen
- Proberen vocht- en zoutbalans op peil te houden
- Nierdialyse
Complicaties
HUS-patiënten - vooral kinderen - herstellen meestal binnen korte tijd,zonder restschade. HUS kan echter ernstig nierfalen tot gevolg hebben. Volwassenen met HUS blijven vaak afhankelijk van nierdialyse en soms niertransplantatie. Ook overlijden door HUS komt voor.
- World Health Organization (WHO)
- RIVM
- Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- Gezond VGZ