Het aantal fraudemeldingen door shouldering stijgt
Shouldering is het stiekem over de schouder meekijken bij het intoetsen van een pincode. Vroeger gebeurde dat bij het betalen met een bankpas, nu ook bij het invoeren van pin- en toegangscodes op smartphones. Het advies is daarom voor iedere toepassing een andere code te kiezen en die code regelmatig te veranderen.
Aan de ene kant beseffen consumenten de waarde van dat advies. Bijna twee op de drie consumenten weet dat het gebruik van dezelfde cijfercodes risico's met zich meebrengt. Ruim de helft stelt dat dit ook geldt voor het zelden tot nooit wijzigen van codes, zo blijkt uit onderzoek in opdracht van ABN AMRO.
Aan de andere kant zijn consumenten in praktijk onvoorzichtiger, zo blijkt uit hetzelfde onderzoek. Slechts een derde van de ondervraagden gebruikt voor toegang tot hun mobiel bankieren-apps een unieke cijfercode. Ruim vier op de tien verandert de code voor bankzaken zelden tot nooit. Een groot deel laat daarnaast anderen wel eens meekijken bij het intoetsen van de cijfercodes.
Het gevaar van shouldering kan groot zijn. Als kwaadwillenden op het verkeerde moment meekijken en daarna telefoon of bankpas in handen krijgen, kunnen ze overal bij. Ze kunnen vrijwel alles, van geld overmaken naar de eigen rekening tot online winkelen op andermans naam.
Nieuwe truc: scripting
Banken zien daarnaast ook een tweede nieuwe oplichtingstruc: scripting. Bij bankhelpdeskfraude doen oplichters zich voor als medewerkers van de bank. Ze verleiden consumenten geld over te maken. Als de echte bank een opmerkelijke transactie ziet en contact opneemt met het slachtoffer, kan de oplichter de consument overhalen te vertellen dat er geen sprake is van oplichting. De volgende stap is dat het slachtoffer de bank verzoekt de blokkades op te heffen en de frauduleuze transacties door te zetten. Met andere woorden: bij scripting wordt de klant verteld een onjuiste verklaring te geven na een directe waarschuwing van de bank. Het gevolg hiervan is dat het slachtoffer meestal geen beroep kan doen op schadevergoeding uit coulance.
Goed nieuws is dat ondanks deze laatste nieuwe truc de schade door bankhelpdeskfraude in 2024 met twintig procent is gedaald. Het aantal slachtoffers daalde met dertig procent naar bijna 6.900. De daling is te verklaren door een combinatie van drie factoren: banken nemen continu nieuwe maatregelen, klanten worden steeds oplettender en de politie heeft oplichters gearresteerd. Ondanks die daling blijft het zaak alert te zijn.
