Corona-zelftests: zijn ze betrouwbaar?

Het klinkt zo eenvoudig: even thuis een test doen en zien of je besmet bent (geweest) met het coronavirus. En op basis daarvan beslissen of je in quarantaine moet blijven. Maar zijn zulke corona-zelftests wel zo betrouwbaar?

Verschillende testen

Het antwoord is vooralsnog nee. Dit heeft meerdere redenen. Om te beginnen, is het goed om te weten dat er meerdere tests zijn voor verschillende doeleinden. Volgens hoogleraar moleculaire virologie Ron Fouchier van het Erasmus MC toont de ene test aan of je op dit moment geïnfecteerd bent met het coronavirus, terwijl andere laten zien of je in het verleden geïnfecteerd bent geweest. "Dit zijn erg verschillende testen, en vergen dus ook ieder een andere aanpak," aldus Fouchier via NEMO Kennislink. In Nederlandse ziekenhuizen gebruiken ze momenteel vooral de eerste variant.

Genetische code

Ten tweede, is bij bijna alle tests die momenteel worden gebruikt de genetische code van het virus belangrijk. Zo’n test heeft een neus- of keelmonster van de patiënt nodig, die alleen getraind zorgpersoneel af kan nemen. Vervolgens moet een gespecialiseerd lab het monster analyseren. Kortom: een heel specialistisch proces dat (nog) te ingewikkeld is om er een simpele zelftest van te maken. Wat het ook niet makkelijk maakt, is dat er momenteel een wereldwijd tekort is aan labmateriaal.

Schijnzekerheid

Ten derde, een genetische test vindt alleen actieve infecties, dus pas wanneer je echt heel ziek bent. Dit kan volgens Fouchier gevaarlijk zijn, want deze tests kunnen een vals-negatief resultaat geven. "Het kan een gevoel van zekerheid geven, mensen gaan misschien minder voorzichtig zijn en zorgen zo juist dat het virus zich verder verspreidt."

Antistof-zelftest

Er is nog wel een andere manier om te testen, namelijk met antistoffen. Dit zijn stoffen die je lichaam maakt om een virus te doden. Antistoffen blijven nog lang aanwezig in het bloed, ook wanneer het virus weer weg is. Dus zelfs als je weer hersteld bent, kun je met bloed achterhalen of je besmet bent (geweest). Maar ook van dit soort testen is het nog niet duidelijk hoe betrouwbaar ze zijn.

Voor beide soorten tests geldt voorlopig dat het nog niet mogelijk is om thuis zelf een (betrouwbare) coronatest te doen en zijn dit soort tests zelfs wereldwijd verboden. Of het in de toekomst wel mogelijk is? Fouchier: "Daar werken we heel hard aan, bijvoorbeeld om de technieken die we in het lab gebruiken op kleinere schaal toe te passen." Volgens hem gaat dat op korte termijn alleen niet lukken.

Let op: de situatie rondom het coronavirus verandert dagelijks. Kijk voor de meest actuele informatie op de website van het RIVM.

Heb jij ook een goede vraag? Stuur ons een mail.