Het personeelstekort in de verpleeghuizen loopt razendsnel op. Het is tijd voor creatieve oplossingen. En die zijn er gelukkig óók.
De tweede golf van coronabesmettingen leidt tot grote problemen in de verpleeghuizen en zorginstellingen. Steeds meer verpleeghuizen en verzorgingshuizen trekken aan de bel. Het ziekteverzuim onder het personeel is hoog, op sommige locaties is de helft van het personeel ziek, in quarantaine of in afwachting van de uitslag van een test. Minder handen aan het bed, maar wel een toenemend aantal besmettingen, ook onder de bewoners. Zorgbestuurders zien de komende winter met angst en beven tegemoet, want het einde van deze crisis is nog niet in zicht. Hoog tijd voor creatieve ideeën om deze situatie het hoofd te bieden.
Mantelzorgers inschakelen
In de eerste golf met coronabesmettingen in het voorjaar van 2020 waren bezoekers niet welkom in verpleeghuizen, uit angst voor besmetting. Nu wordt er steeds vaker een beroep op hen gedaan, bijvoorbeeld door de Brabantse ouderenzorgorganisatie Mijzo. Bestuurder Mireille de Wee pleit ervoor om familieleden in te schakelen voor taken die niet ‘zorggerelateerd’ zijn, zoals een bed opmaken, koken, een wandelingetje maken. “Maar vooral de gezelschapstaken zijn erg belangrijk voor het welzijn van onze bewoners. Als we alleen al meer mensen hebben om een praatje met ze te maken, zal dat erg schelen.”
Mantelzorgers die bijspringen in het verpleeghuis, het laatste woord is er nog niet over gezegd. Kennisinstituut Movisie vindt Mijzo te ver gaan: “Aan mantelzorgers kan gevraagd worden om een oogje in het zeil te houden in de huiskamer, een spelletje te doen, muziek te maken, wat maar passend is.” Zorgen voor de leuke extra’s, dus. Net als vóór de coronacrisis.
Horecapersoneel aan de slag in verpleeghuis
Horecapersoneel zit thuis duimen te draaien en in de zorg lopen de tekorten op. Eén en één is twee, bedachten acht zorginstellingen in Drenthe en Groningen. Zij deden een oproep aan horecapersoneel om te komen werken. Een van hen is Angelique Oldewening die al 23 jaar in de horeca werkt. Ze ontvangt nu als gastvrouw de bezoekers in woonzorgcentrum De Kaap in Hoogeveen, zo is te zien in actualiteitenprogramma EenVandaag. Oldewening: “Ik doe dit omdat ik kan helpen. Stil zitten is niets voor mij. Dus dit is een prima oplossing.” Ze krijgt haar uren in de zorg voor honderd procent betaald. Meer verpleeghuizen gaan kijken of ze de inzet van horecapersoneel kunnen overnemen.
Sneltesten, defensie en de noodtoestand
Zorgkoepel Liemerije met zeven verpleeghuizen in Gelderland, richtte een snelteststraat in voor het eigen zorgpersoneel. En ook zorginstelling Amsta met twintig locaties in Amsterdam heeft het testen zelf ter hand genomen. Vaak is de uitslag dezelfde dag de uitslag bekend. Amsta-bestuurder Petra van Dam: “Een snelle uitslag is cruciaal om besmettingen in te dammen en personeel dat niet besmet blijkt weer snel aan het werk te krijgen.” Ook Amsta probeert om vrijwilligers en familieleden meer te laten doen. Het is alle hens aan dek, nu het ziekteverzuim is opgelopen naar 11 procent. Van Dam in de nieuwsbrief van Zorgvisie.nl: “We krijgen de roosters nu nog gevuld. Maar dat lukt nog maar net. We hoeven nu nog niet de hulp van Defensie in te roepen. Maar als het ziekteverzuim verder oploopt naar 14 à 15 procent wordt het kritiek. Dan is dat wel nodig. Daar ga ik niet stoer over doen, want onze mensen buffelen ongelooflijk hard.”
Amnon Weinberg is specialist ouderengeneeskunde en sluit zich hierbij aan: “In feite kan nu al de noodtoestand afgekondigd worden in de verpleeghuizen en daarmee prioriteit gegeven worden aan crisisscenario’s. Denk aan de inzet van het leger, zoals in ziekenhuizen al eerder, aan de inzet van zovelen die zonder werk thuis zitten en wellicht jongeren die een zinvolle dagbesteding kunnen gebruiken. Maar regionale noodplannen: wat kan de veiligheidsregio hierin bijdragen?”
