Gezond Gesprek met hoogleraar Hanno Pijl
Overgewicht heeft gevolgen voor de gezondheid. Niet alleen omdat het soms hinderlijk in de weg zit, maar ook omdat het een risicofactor is voor tal van aandoeningen. Hoe dat werkt, legt internist Hanno Pijl heel duidelijk uit in deze aflevering van 'Gezond Gesprek'. Luister ook zeker naar de visie van Pijl op voedingsadviezen en de voedingsindustrie!
Hoogleraar Hanno Pijl werkt als internist in het Leids Universitair Medisch Centrum. Hij behandelt er veel mensen met diabetes type 2. Pijl is een warm voorstander van de gezonde leefstijl als manier om diabetes type 2 om te keren én als belangrijkste maatregel tegen overgewicht.
De gevolgen van overgewicht
Wat vetvoorraad op de heupen of wat spek op de armen, dat is eigenlijk helemaal geen probleem. Vanuit de evolutie waren die vetvoorraden heel handig in tijden dat er minder eten te verkrijgen was. Het wordt pas risicovol als er veel vetweefsel rondom en in de buik ontstaat, zegt Pijl: "Dat buikvet maakt dan ontstekingsstoffen aan. Die zorgen ervoor dat er overal in het lichaam, tot de hersenen aan toe, laaggradige ontstekingen ontstaan. Dat zijn ontstekingen waar je niet zo veel van voelt, je krijgt geen koorts of zo, maar die wel je gezondheid ondermijnen. Helaas zijn deze ontstekingen nog niet goed te meten in het bloed. Ook wordt je lichaam bij overgewicht minder gevoelig voor het hormoon insuline. Dat kan ervoor zorgen dat je bloedsuikers hoger worden, dat de bloedvetten in het bloed minder gunstig van samenstelling worden en dat je bloeddruk stijgt. Al die factoren samen zorgen ervoor dat je gemakkelijker ziek kunt worden. het gaat dan vooral om hart- en vaatziekten, diabetes type 2, astma, reuma, bepaalde vormen van kanker en artrose."
Erfelijkheid
We leven in een 'obesogene' maatschappij, een maatschappij waarin het heel gemakkelijk is om te dik te worden. Er is veel calorierijk voedsel te koop en het is gemakkelijk om weinig te bewegen. Pijl: "Het is de erfelijke aanleg die bepaalt hoe je lichaam daarmee omgaat. Er zijn mensen die sneller in gewicht toenemen dan anderen. Er zijn ook mensen die overgewicht hebben, maar die verder helemaal gezond zijn. En er zijn mensen die een prima gewicht hebben, maar intussen wel die laaggradige ontstekingen hebben. Het gewicht zegt dus niet alles, het is altijd goed om nader onderzoek te doen. Maar overgewicht is wél een bekende risicofactor voor ziekte. Ik vind het overigens niet goed als mensen bij hun dokter komen voor een klacht – bijvoorbeeld rugpijn - en dat ze dan worden weggestuurd met de opdracht om maar af te vallen. Dat is geen juiste zorg."
Fel op de industrie
Gezond eten is een belangrijke factor in een gezonde leefstijl. Geen streng dieet, maar goede maaltijden. Pijl is een warm voorstander van puur eten: eten dat niet of nauwelijks bewerkt is door de voedingsmiddelenindustrie. Denk aan vis, noten, groenten, fruit, volkoren granen en olijfolie. In het boek ‘Overgewicht? Maak jezelf beter' staat heel veel informatie over wat gezond eten nu eigenlijk inhoudt. Pijl wordt fel als het gaat om de voedingsindustrie: "Van mij mag die helemaal verdwijnen. Alle sterk bewerkte producten, tussendoortjes en snacks brengen alleen maar schade aan onze gezondheid. Het is heel moeilijk om gezond te blijven eten als er zoveel ongezond aanbod is."
Je vindt deze aflevering van Gezond Gesprek hieronder.