Hoe kun je met je nalatenschap iets betekenen voor een ander? Alie, Eleonora en Francine hadden daar duidelijke ideeën over. Daarom lieten ze in hun testament vastleggen welk bedrag ze aan een goed doel wilden schenken.
Aidsfonds
Josée van Dam-Vollaers (79) uit Zeewolde regelde dat een deel van de nalatenschap van haar zus Eleonora bij het Aidsfonds werd besteed aan datgene wat voor Eleonora belangrijk was.
“Na haar studie medicijnen heeft mijn zus haar hele beroepsleven in Afrika gewerkt. Juist omdat we het hier in Nederland zo goed hebben, wilde ze iets betekenen voor de allerarmsten. Eerst heeft ze dat gedaan als algemeen arts, daarna heeft ze zich gespecialiseerd tot algemeen chirurg. Ze was in dienst van het Nederlandse ministerie voor Buitenlandse Zaken en werkte in landen als Zimbabwe, Nigeria, Malawi en Ghana. Al was Eleonora nog zo ver weg, we stuurden elkaar iedere week een brief en zo voelde ze voor mij toch dichtbij. Twee keer heb ik haar kunnen opzoeken, een keer in Nigeria en een keer in Malawi. Dat was een cultuurschok, alles is daar zo anders. Het maakte dat ik nog beter begreep wat haar werk en leven daar inhield.
Eleonora heeft met eigen ogen de verwoestende impact van het hiv-virus gezien. Na haar pensioen is zij teruggekomen naar Nederland. Het werk in Afrika was zwaar en toen was het mooi geweest. Op haar 75ste is ze geheel onverwacht overleden. In haar testament stond dat ze een deel van haar vermogen naliet aan zogenoemde Home Based Aids-projecten in Malawi. Ik wist niet dat ze dit had vastgelegd, maar dat dit haar wens was vond ik heel vanzelfsprekend. Ik heb het Aidsfonds gebeld om te vragen wat precies Home Based Aids-projecten zijn. Ze nodigden me uit en vertelden dat ze een dergelijk project in Malawi begeleiden. Een deel van Eleonora’s vermogen is naar een thuiszorgproject in Malawi gegaan, dat gerund wordt door vrouwen met hiv of aids. Ook is er een bijdrage gegaan naar The Coalition of Women living with HIV/AIDS in Malawi, voor goede voorlichting.
Van het Aidsfonds kreeg ik voortgangsrapportages, zodat ik weet wat mijn zus ook na haar dood voor deze kwetsbare mensen heeft kunnen betekenen. Dit heeft me zo’n goed gevoel gegeven; ik weet dat haar geld is gegaan naar waar haar hart lag.”
Wist u dat een schenking aan een goed doel aftrekbaar is van de belastingen? www.plusonline.nl/schenking
SOS Kinderdorpen
Bertien van der Kolk (64) uit Monnickendam was goed bevriend met Alie, voor wie ze de laatste jaren mantelzorger was. Daarna werd ze aangewezen als executeur-testamentair.
“Je spreekt niet van tevoren af om iemands mantelzorger te worden, zoiets ontstaat. Alie had geen kinderen en ik was na het overlijden van haar man beschikbaar om extra hulp te bieden. Ik kende haar al twintig jaar; na zo’n lange tijd ga je gewoon van elkaar houden. We zijn eens samen op vakantie geweest en ik begeleidde haar als ze naar de dokter moest of ik nam haar lekker mee naar buiten. Het was zo’n leuke vrouw: ze was zo betrokken bij de mensen om haar heen, maar ze was ook heel zelfstandig en eigengereid. Ze vond het moeilijk om hulp aan te nemen, ze wilde niet tot last zijn.
De laatste weken voor haar dood was ik intensief bij haar betrokken. Omdat ze niet veel familie had, werd er na haar overlijden besloten dat mijn man en ik haar huis zouden leegruimen en dat ik executeur-testamentair zou worden. In al die jaren dat ik haar kende, hebben we het nooit gehad over geld en over haar laatste wil. Ik wist niet eens of ze een testament had! Tot mijn verrassing zat ze ruim bij kas en liet ze verschillende goede doelen, waaronder SOS Kinderdorpen, een flink bedrag na.
Al heeft ze zelf nooit kinderen gekregen, het was duidelijk dat ze veel van kinderen hield. Altijd was ze geïnteresseerd in de kinderen in haar omgeving. Ik weet nog dat ze mijn dochter ooit geld gaf voor haar verjaardag. Ze zei: ‘Doe wat je ermee wilt, wat
je nodig hebt of waar je gelukkig van wordt.’ Daarom heb ik aan SOS Kinderdorpen laten weten dat zij met het geld moesten doen wat in hun ogen het hardst nodig was. Dit was zoals Alie het gewild zou hebben. Ik merkte ook dat alle goede doelen onvoorstelbaar behulpzaam en dankbaar waren. En dat er met veel respect met deze gift werd omgegaan door te informeren aan welk project
zij het had willen besteden. Ik vond het fijn om als executeur-testamentair haar laatste wil af te handelen. Het voelde als een intensieve manier van afscheid nemen.”
Amnesty
Jessica Smeenk (71) uit Voorschoten raakte bevriend met Francine, die zich voor Amnesty inzette als vrijwilliger op de boekenmarkt. Het was niet meer dan logisch dat Francine na haar dood wilde schenken aan dit goede doel.
“Ik kwam boeken afgeven bij een boekenmarkt, waar de opbrengst van de verkoop naar Amnesty ging. Daar zag ik dozen die nog uitgepakt en gesorteerd moesten worden. ‘Hebben jullie hulp nodig?’, vroeg ik. ‘Ja hoor’, zei Francine en ik ben die dag meteen gebleven. Dat is nu twaalf jaar geleden en zo leerde ik Francine kennen.
We scheelden ruim twintig jaar in leeftijd, maar ze voelde echt als een vriendin. Omdat we dicht in elkaars buurt woonden, kwam ze geregeld bij ons langs om een hapje mee te eten of ik ging naar haar toe met iets lekkers en dan dronken we samen thee of wijn. Vaak hadden we het met elkaar over mensenrechten. Francine schreef geregeld brieven aan overheden om de aandacht te vestigen op politieke gevangenen, die zomaar levenslang opgesloten kunnen worden. ‘Je kunt je toch niet voorstellen dat wij op straat niet mogen zeggen wat we van de regering vinden, omdat we dan voor jaren in de gevangenis kunnen verdwijnen?’
Francine had zelf ook een groot persoonlijk verdriet. Ze heeft haar man en hun twee kinderen overleefd. Zoiets kun je als buitenstaander niet bevatten. ‘Maar’, zei ze, ‘zeuren helpt niet.’ Ze had me verteld dat ze na haar dood een gift wilde nalaten aan Amnesty. Dat lag haar zo na aan het hart dat ze niet al te luxueus wilde leven.
Op het laatst lukte het haar niet meer om bij de boekenmarkt te zijn. Vorig jaar, een paar maanden voor haar overlijden, kwam ze nog één keer langs met de rolstoeltaxi om even te kijken bij ‘haar’ boeken-markt. Francine is 94 geworden en tot vlak voor haar dood bleef ze betrokken en zich voor alles interesseren. Ik mis mijn vriendschap met Francine. Tegelijkertijd ben ik blij dat haar geld nu op de plek is waar het verschil wordt gemaakt.”
