In het testament van mijn ouders staat dat wij kinderen een opvullegaat krijgen bij het overlijden van de eerste van onze ouders. We kunnen over dat opvullegaat (de vordering op onze langstlevende ouder) wel of geen rente toepassen, wat is zinvol?
Een opvullegaat wordt gebruikt om optimaal gebruik te maken van de vrijstellingen bij het overlijden van de eerste ouder. Kinderen hebben een vrijstelling erfbelasting van €21.282 en partners €671.910. Is de erfenis niet groter dan de vrijstelling van de partner en de vrijstelling van kinderen maal het aantal kinderen dan is er geen erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de eerste partner/ouder. Wel is de erfbelasting bij de tweede ouder hoger omdat de kinderen bij gelijkblijvend vermogen dan veel meer erven.
Met een rentevergoeding van bijvoorbeeld 6 procent samengesteld neemt de vordering op de langstlevende ouder toe. Afhankelijk van de leeftijd van de langstlevende ouder kan dan gekozen worden voor die rente of juist geen rente. Wordt er gekozen voor geen rente dan is in dat geval sprake van fictief vruchtgebruik en kun je de vrijstelling of bedrag eerste belastingschijf ophogen. Dat werkt als volgt: door geen rente toe te passen op de vordering die de kinderen op de langstlevende partner krijgen, ontvangt de langstlevende partner eigenlijk meer, want geen vergoeding op de vordering en de kinderen juist minder. Afhankelijk van de levensverwachting neemt de verkrijging van de langstlevende partner af en die van de kinderen toe; hoe ouder hoe kleiner fictieve verkrijging ouders. Is de langstlevende partner bijvoorbeeld 81 jaar, dan verkrijgt de langstlevende partner 4 x 6% meer van de verkrijging van de kinderen (4 is de vermenigvuldigingsfactor die de fiscus hanteert bij de leeftijd van 80 tot 85 jaar).
Stel de vordering van de kinderen is €21.282, dan is deze door het fictief vruchtgebruik slechts voor 76% belast: €16.174. Omdat door het fictief vruchtgebruik slechts 76% van de vrijstelling belast is, kun je het opvullegaat verhogen door de vrijstelling door 76% te delen: €21.282 gedeeld door 76% is €28.000. Is de langstlevende ouder 70 jaar dan is een samengestelde rente (rente op rente) van 6% bij een gebruikelijke levensverwachting juist gunstiger omdat de rente de vordering in de loop der jaren flink zal doen toenemen.
