Ik wil een van mijn kinderen (mijn jongste dochter) onterven. Ik vind dit echt moeilijk maar ik zie geen andere mogelijkheid. Ik heb weleens gehoord dat ik dit ook indirect kan doen. Dit klinkt net wat prettiger, maar wat betekent dit eigenlijk?
Er wordt met betrekking tot onterven inderdaad gesproken over direct en indirect onterven. Dit zijn geen formele juridische termen, maar er is wel verschil tussen het onterfde kind met naam (direct) en toenaam noemen of dit anders op te lossen (indirect). Daarom zegt men ook wel dat onterven op drie manieren kan plaatsvinden.
Zo kunt u uw jongste dochter direct onterven. Dit doet u door dit ook met zoveel woorden in het testament op te nemen.
U kunt uw jongste dochter ook indirect onterven. Dit doet u door expliciet de namen van de erfgenamen (in dit geval uw andere kinderen) te noemen in het testament maar niet de naam van het kind dat u wilt onterven.
De derde vorm is min of meer een combinatie van beide vormen; u laat het kind niet erven maar u noemt haar wel in uw testament doordat u haar (slechts) een legaat toekent ter grootte van haar legitieme portie. Zij heeft dan sowieso recht op het deel dat ze anders zou krijgen als ze een beroep doet op haar legitieme portie vanwege de onterving. Doordat het onterfde kind geen erfgenaam maar slechts legitimaris is, mag zij zich niet met de afwikkeling van de nalatenschap bemoeien; zij is in dat geval slechts schuldeiser.
Direct onterven is altijd zeer duidelijk, maar voor veel ouders ook erg hard. Indirect onterven is minder hard maar heeft als nadeel dat bij het wegvallen van de (opvolgende) erfgenamen het indirect onterfde kind alsnog erfgenaam wordt. Het toekennen van een legaat ter grootte van de legitieme portie wordt door de meeste ouders als het minst hard ervaren. Welke vorm u ook kiest, ik zou u adviseren om te overwegen om in het testament een considerans op te nemen waarin u toelicht wat de reden is van uw keuze voor onterving. Dit verandert de situatie uiteraard niet, maar de ervaring leert dat het voor het onterfde kind dan vaak gemakkelijker is om de onterving te accepteren.
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.