Heb ik een maagzweer?

Minister Ernst Kuipers, voormalig hoofd MDL-ziekten van het Erasmus MC: "Let op de signalen van je lichaam.""Uit enquêtes onder gezonde mensen blijkt dat 30 tot 40 procent last heeft van buik- of maagklachten. Deze klachten komen dan ook vaak voor. Mensen gaan naar de huisarts met klachten over brandend maagzuur of zuuroprispingen. Gelukkig zijn de meeste klachten van tijdelijke aard, hebben een onschuldige oorzaak en zijn veelal te verhelpen met een maagzuurremmer."

"Anders wordt het als zo'n medicijn niet helpt of er tevens klachten zijn als gewichtsverlies en bloedbraken. Dat kan aanleiding zijn om iemand door te verwijzen naar de maag-darm-leverspecialist voor een kijkonderzoek van slokdarm en maag. Sommige klachten worden namelijk veroorzaakt door een zweer. De naam 'maagzweer' is overigens onvolledig, omdat je ook een zweer in je twaalfvingerige darm kunt hebben."

"Een indicatie voor de plek van de zweer is de pijn die je voelt. Bij een zweer in de maag is er heftige pijn vlak na het eten, bij een zweer in de darm heb je juist pijn bij een lege maag. Vooral 's nachts kan die pijn heel erg zijn. Een zweer krijg je niet zomaar. Hij ontstaat uit een wondje in het maag- of darmslijmvlies. Zo'n wondje is vergelijkbaar met een wondje op de huid. Wordt het wondje steeds groter, dan kan dat leiden tot een zweer.

Symptomen van een maagzweer

• Pijn boven in je buik. De pijn kan 's nachts en na het eten erger worden
• Brandend maagzuur
• Pijn of branderig gevoel achter je borstbeen
• Boeren
• Zure oprispingen
• Een opgeblazen gevoel
• Misselijkheid
• Overgeven, heel soms met wat bloed
• Snel een vol gevoel na het eten

Als een maagzweer groter wordt, kan deze gaan bloeden: een maagbloeding. Dat je merken aan:

• Plakkerige, zwarte poep (dus niet donkerbruin)
• Het overgeven van bloed

"Een maagzweer of zweer in de twaalfvingerige darm kun je op verschillende manieren krijgen. De grootste oorzaak is de Helicobacter pylori. Deze bacterie is te bestrijden met een antibioticakuur. De meeste mensen die besmet zijn met deze bacterie krijgen daar echter geen last van, en zullen er dan in het algemeen ook geen behandeling voor krijgen."

Maagkanker, darmkanker en slokdarmkanker

"Langdurige ontsteking van het maagslijmvlies kan bij sommige patiënten leiden tot maagkanker. Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 2000 mensen de diagnose maagkanker. Darmkanker komt met 10.000 nieuwe gevallen per jaar nog veel vaker voor. Ook slokdarmkanker komt veel voor. Zit dat in het bovenste gedeelte, dan is de oorzaak vaak roken en alcohol, in het onderste deel is de aanleiding meestal een chronische ontsteking veroorzaakt door zuurbranden."

Luister naar je lichaam

"Bij een maagaandoening en slokdarmkanker voel je vaak wel dat er iets mis is. Dikke darmkanker geeft helaas niet altijd klachten. Aard en duur van de klachten en de leeftijd spelen een belangrijke rol: bij iemand van 25 met buik- of maagklachten in bijvoorbeeld een examenperiode is de kans op kanker veel minder dan bij iemand van 76 met dezelfde klachten en wiens stoelgang zonder aanwijsbare reden al geruime is veranderd. Luister naar de signalen van je lichaam en ga naar je huisarts. Blijf vooral niet doormodderen."

Ayurveda en een maagzweer

Etienne Premdani, ayurvedageneeskundige: "Wij kijken naar méér dan alleen de klacht."
"Ayurveda is een meer dan 5000 jaar oude, wetenschappelijk onderbouwde natuurgeneeswijze uit India. In 1977 erkende de WHO (World Health Organization) ayurveda officieel als geneeswijze, met de opmerking dat deze vaak oplossingen biedt waar de westerse geneeskunde stopt. Een persoonlijke ervaring met ayurveda leidde ertoe dat ik na mijn studie geneeskunde de opleiding tot ayurvedageneeskundige ging volgen en mijn eigen kliniek opende."

"Soms zijn mensen die bij ons komen uitgedokterd en krijgen te horen dat ze maar met hun klachten moeten leven. Anderen zoeken ondersteuning in de behandeling. Natuurlijk stellen we aan de hand van onze eigen methode ook zelf een diagnose. Als we even toespitsen op maagklachten, dan zegt de reguliere geneeskunde dat de Helicobacter pylori een van de grootste oorzaken van een maagzweer is. Ik durf dat niet zo zwartwit te stellen, omdat het vaak een combinatie is van factoren."

"De zuurproductie in de maag is te hoog, men heeft een verkeerd voedingspatroon en een leefwijze die niet geschikt is. Met ayurveda kunnen we dan vaak veel bereiken. Allereerst moeten we ervoor zorgen dat de maag minder zuur produceert. Een bacterie als de Helicobacter pylori gedijt immers bijzonder goed in een zuur milieu. Door de verzuring aan te pakken en een combinatie te maken met een dieet en een ander leefpatroon, verminderen de klachten aanzienlijk of verdwijnen helemaal."

"De aanpak is per patiënt verschillend. Daar is geen standaard voor, omdat we in de ayurveda niet alleen kijken naar de klachten, maar ook naar de constitutie van de mens, en welk type hij is. Het maakt nogal wat uit of je een lucht-, vuur-, aarde- of watertype bent. Veel medicamenten zijn niet afgestemd op de geboorteaanleg. Daarom kan het zijn dat bij de ene mens een reguliere kuur wel aanslaat, en bij de andere niet."

"Ook leefstijl en voeding spelen een grote rol. Een luchttype moet bijvoorbeeld vroeg naar bed. Voor hem is het niet van belang dat hij acht uur slaapt, maar meer wanneer hij die acht uur slaapt. Al deze elementen maken onderdeel uit van de behandeling."

"In de ayurveda zijn alle klachten ooit al eens beschreven en de preparaten die we voorschrijven waren 5000 jaar geleden al bewezen effectief. Daarom is deze natuurgeneeswijze een oplossing voor heel veel klachten, maar kan ook een aanvulling zijn op de reguliere geneeskunde. Wij zeggen dan ook nooit dat iemand moet stoppen, of niet beginnen, met een door de arts voorgeschreven behandeling."


Yvette Bruinsma, voorlichter bij de Maag Lever Darm Stichting (MLDS): "Mensen willen informatie over wat ze tegen maagklachten kunnen doen."
"Maagklachten komen heel veel voor. Eén op de vier mensen in Nederland heeft last van zijn maag. De klachten kunnen brandend maagzuur en oprispingen zijn, maar ook een opgeblazen gevoel of pijn in de maag. Voor maagklachten is een aantal oorzaken aan te wijzen. Er zijn oorzaken als gevolg van een verkeerd eetpatroon of een stressvolle periode. Door aanpassingen in het voedingspatroon en het wegnemen van stress kunnen klachten weer verdwijnen."

"Een van de meest gestelde vragen aan onze hulplijn is dan ook: 'Wat doe ik aan brandend maagzuur?'. Samen met de beller nemen we het voedingspatroon door en daar volgt vaak het advies uit om voedingsmiddelen als koffie, pepermunt, chocolade, kruiden en gasvormende groenten als kool, ui en prei uit het menu te schrappen. Je ziet dan vaak al verlichting van de klachten."

"Soms helpt dit niet, is er geen directe oorzaak voor de klachten aan te wijzen, of de maagklachten houden lang aan. Dan adviseren we om dit met de huisarts te bespreken. Daarnaast zijn er nog mensen met een maagzweer, al komt dit door de goede behandelmethodes van tegenwoordig steeds minder voor."

"In 70 procent van de gevallen is de Helicobacter pylori de oorzaak van een maagzweer. De besmetting met die bacterie vindt al vaak voor het vijfde levensjaar plaats, maar de klachten ontstaan pas op latere leeftijd, als de bacterie het maagslijmvlies aantast. Kenmerkend voor een maagzweer zijn de heftige pijnklachten, die niet zomaar overgaan met een tabletje. Daar heb je een antibioticakuur met maagzuurremmers voor nodig. Na een half jaar kan een eventueel controleonderzoek uitwijzen of de bacterie inderdaad weg is, of dat een andere antibioticakuur nodig is."

"Mensen bellen onze stichting omdat ze graag willen weten wat ze tegen hun maagklachten moeten doen en of ze wel of niet naar een dokter moeten. We hebben zelf geen artsen in dienst en stellen geen diagnoses, onze taak is adviseren en informeren. Daarnaast stimuleert de  MLDS wetenschappelijk onderzoek naar maag-, lever- en darmaandoeningen."

"Alle informatie die wij verstrekken, is gebaseerd op de inzichten van de reguliere geneeskunde. Dit betekent overigens niet dat wij andere therapieën en tradities volstrekt afwijzen, maar we zien ze liever als complementaire alternatieven. "