Getty Images
Tot nu toe was euthanasie bijna onmogelijk voor dementiepatiënten. Daar komt nu verandering in, maar of dat zo'n goed idee is…
Toen mijn moeder al beginnend Alzheimer had, voerden we met mijn ouders een gesprek over wel of niet reanimeren en het eventueel staken van behandelingen. Voor mijn vader was het zonneklaar: geen medisch handelen tot het bittere einde: “We zijn in de tachtig, we hebben een mooi leven gehad en er mag ook een keer een eind aan komen.” Mijn moeder keek ons verbijsterd aan. Ze begreep het verkeerd en dacht dat we bezig waren om haar tot euthanasie over te halen. “Maar heb nog plezier, hoor. Ik geniet nog van het leven", piepte ze angstig. We stelden haar gerust. Niemand ging ‘de stekker eruit trekken’. He-le-maal niemand.
En zie haar daar nou zitten in haar rolstoel, totaal weggezakt in een diepe, diepe dementie. En nog altijd genietend van een slagroomsoes, een geschild appeltje of de zon op haar gezicht. Geen verzet, geen woede. Tot op de dag van vandaag aanvaardt ze haar lot kalm, berustend en volledig.
Maar zo is het natuurlijk niet met iedereen gesteld op de gesloten afdeling. Er is een hoop woede, machteloosheid, pijn en verdriet. De kleine vrouw die een paar jaar geleden helder en met fonkelende pretoogjes arriveerde, huilde laatst kermend. Grote tranen biggelend over haar wangen, puur verdriet dat alle kanten op spatte. Mijn hart draaide om van zoveel wanhoop die door niemand te verlichten is. Daar komt misschien verandering in. Volgens de nieuwste richtlijnen voor euthanasie zouden ook demente patiënten in aanmerking kunnen komen voor actieve levensbeëindiging. Mits er vooraf al een wilsbeschikking getekend is. En mits de patiënt, voordat hij ziek werd, de euthanasie al veelvuldig heeft gesproken met zijn arts.
Het is een opening, en het is goed nieuws voor iedereen die dementie een ondraaglijk toekomstbeeld vindt en die roept: “Als ik dement word, geef je mij maar een spuitje.” Maar potverdorie, het lijkt me een haast onmogelijke opgave voor een kind of partner om een zwaar demente geliefde die van de wereld geen weet meer heeft, alsnog een euthanasie-traject in te loodsen. Geloof me, dan is het echt te laat.
Eerder schreef Lenny over 'ouderenzorg in de Albert Heijn'.
