De rol van erfelijkheid bij kanker
Ieder jaar krijgen ruim 117.000 mensen in Nederland de diagnose kanker. Een diagnose die een enorme impact heeft op het leven van de persoon én dat van zijn of haar naasten. Kanker is in Nederland doodsoorzaak nummer één en preventie is daarom van groot belang. Maar is het wel mogelijk om kanker te voorkomen? Is het niet gewoon erfelijk bepaald?
Veel mensen denken dat kanker ontstaat omdat het in de familie voorkomt en het 'in de genen zit'. Toch speelt erfelijkheid maar bij een beperkt aantal gevallen van kanker een rol: minder dan 10 procent van de gevallen van kanker komt voort uit specifiek overgeërfde genen. Zo zijn er bijvoorbeeld genen ontdekt die de kans op borstkanker vergroten en genen die de kans op darmkanker vergroten. Gelukkig komen deze genen weinig voor.
Als je deze specifieke genen hebt, ben je vatbaarder voor bepaalde vormen van kanker, maar dat betekent niet dat je ook daadwerkelijk die vorm van kanker zult krijgen. Het betekent dat je een grotere kans hebt dan gemiddeld. Ook kun je als je deze overgeërfde genen hebt vaak je kans op kanker nog verkleinen door de keuzes die je in je leefstijl maakt.
De rol van je voeding en leefstijl
Op persoonlijke factoren die een rol spelen bij het ontstaan van kanker, zoals onze genen, leeftijd en geslacht, hebben we geen invloed. Maar er zijn ook risicofactoren in onze omgeving en leefstijl die een rol spelen én waar we wel invloed op hebben. Dit maakt het mogelijk om de kans op kanker te verkleinen. Zo kan een gezonde leefstijl volgens schattingen 30 tot 50 procent van alle gevallen van kanker voorkomen.
Niet roken, of daarmee stoppen, en het voorkomen van blootstelling aan tabaksrook, is het belangrijkste wat je kan doen om je kans op kanker te verkleinen. Daarnaast is het belangrijk om je hele leven een gezond gewicht te behouden door gezond te eten en te leven. Overgewicht vergroot namelijk de kans op maar liefst twaalf soorten kanker.
Andere stappen die je kunt zetten om je kans op kanker te verkleinen zijn gezond eten, voldoende bewegen, niet te veel rood en bewerkt vlees eten en zo min mogelijk suikerrijke dranken en alcohol drinken.
Aan de slag
Zelf aan de slag om je kans op kanker te verkleinen? Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft een overzichtelijk voorlichtingsmodel gemaakt met daarin de belangrijkste stappen die je zelf kunt nemen in je voeding en leefstijl aan de hand van de kleuren groen, oranje en rood.
Dit artikel is tot stand gekomen met medewerking van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Het Wereld Kanker is al meer dan 25 jaar de autoriteit in Nederland op het gebied van voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en kanker. Er zijn geen garanties tegen kanker, maar door gezond te eten en te leven kunnen we de kans op kanker wel verkleinen.
- Wereld Kanker Onderzoek Fonds
