Deze zomer vindt de 29e editie van de Olympische Zomerspelen plaats, ditmaal in Tokyo. Iedereen kent de Spelen, maar kent u ook de geschiedenis en mythologie achter dit grootste sportevenement?
De Olympische Spelen uit de Oudheid noemt men ook wel de Klassieke of Antieke Olympische Spelen. De eerste Olympische Spelen werden in 776 v. C gehouden en hebben ruim 1000 jaar bestaan. Net als bij de moderne Olympische Spelen (ontstaan in 1896) werden de wedstrijden met een tussenpozen van telkens 4 jaar gehouden, dit werd een Olympiade genoemd.
[ITEMADVERTORIAL]
Een sterk religieus karakter
In tegenstelling tot nu hadden de Klassieke Olympische Spelen een sterk religieus karakter. Ze zijn naar alle waarschijnlijkheid ontstaan uit offerplechtigheden die de oude Grieken uitvoerden om hun goden gunstig te stemmen. Daar kwamen wedstrijden bij. Tijdens de vijf dagen dat ze duurden werd er zelfs meer tijd besteed aan het brengen van offers aan Zeus besteed dan aan het sporten zelf.
De heilige grond van sportgebied Olympia
De spelen werden gehouden bij de plaats Elis op het schiereiland de Peloponnesos, op het sportgebied van Olympia. Dit werd als heilige grond beschouwd. Omstreeks 1000 voor Christus werd de plaats een heiligdom voor Zeus, die op de Olympus troonde. Vandaar de naam Olympia (genoemd naar Zeus Olympios). Het was een klein afgelegen district zonder veel politieke macht. Dit was handig voor de Spelen, de roem zou de macht van Elis niet al te veel kunnen vergroten.
Het gaat om het winnen!
Meedoen is belangrijker dan winnen. Dat is de bekende leus die behoort bij de moderne Olympische Spelen. Vroeger ging het toch echt om het winnen. Er stond je namelijk eeuwige roem te wachten. Een tweede of derde plaats bestond ook niet. Dat was verliezen. Ook werden er geen records bijgehouden, het ging er meer om hoe vaak je won. Je kon zelfs winnen zonder in actie te komen, namelijk als je tegenstanders het niet tegen je durfden op te nemen.
Wist u dat het Griekse woord voor strijd en wedstrijd gelijk is? Atlon. Hiervan is het woord atleet afgeleid.
Eeuwige roem
Een Olympisch winnaar kreeg als beloning voor zijn overwinning een olijftak van de heilige boom van Zeus. Ook werden er beelden van overwinnaars gemaakt voor eeuwige roem. Bij kleinere wedstrijden konden ook geldprijzen worden gewonnen.
Als de overwinnaar terugkeerde naar zijn stad, dan stonden hem grootse beloningen te wachten. Hij kon bijvoorbeeld voor de rest van zijn leven op kosten van de stad eten, kreeg ereplaatsen, vrijstelling van belastingen en had een keuze uit de mooiste jonge vrouwen van de stad! De roem van de overwinnaar straalde immers ook uit op de stad.
De drie mythologische verhalen over het ontstaan
Over het precieze ontstaan van de Olympische spelen zijn er 3 verhalen uit de mythologie bekend.
- Er is een verhaal dat vertelt dat Zeus na een overwinning op zijn vader Kronos als eerste een wedstrijd in Olympia organiseerde.
- Een ander verhaal vertelt dat het juist de halfgod en held Herakles was die de eerste wedstrijden organiseerde, nadat hij de stallen van koning Augias van Elis had schoongespoeld door de rivier de Alfeios te verleggen. Dit als een uiting van dank voor het slagen van één van de twaalf werken die hem door Zeus waren opgelegd.
- Pelops, de zoon van Tantalus, wordt ook genoemd als stichter, nadat hij na de overwinning in een wagenrace met Hippodameia, een prinses uit Elis, mocht trouwen.
