Tien jaar geleden nam Willem-Alexander het stokje over van zijn moeder. Vanaf dat moment geeft hij met Máxima invulling aan het koningschap. Ze doen het samen, maar wél met een duidelijke taakverdeling.
Willem-Alexander leek lange tijd niet zo’n zin te hebben in zijn toekomstige taak als koning. Pas sinds zijn verloving met Máxima straalt hij écht plezier in zijn functie uit. Dat de twee een goed huwelijk hebben, ontgaat niemand. Zij viel – volgens eigen zeggen – voor zijn humor. Verder kunnen de twee eindeloos met elkaar praten. “Toen we elkaar net leerden kennen, zaten we drie, vier uur per dag aan de telefoon”, vertelde Willem-Alexander in 2002. “Ze betekent alles voor mij, mijn geluk thuis, mijn kinderen: alles heb ik dankzij haar.” Tegen Matthijs van Nieuwkerk zei Máxima over haar man: “Hij is mijn anker. Hij houdt me scherp en prikkelt me om echt mijn werk te doen. Tegelijkertijd houdt hij me vast.”
Glamour en emotie
Beiden hebben sterke sociale vaardigheden, maar Máxima brengt iets extra’s mee: glamour. Vóór haar entree had onze monarchie een nogal stoffig imago. Maar Máxima’s schoonheid en charisma zijn een troefkaart. Ze maakt geen misbruik van haar status als publiekslieveling. Als Willem-Alexander bij openbare gelegenheden naast haar staat, laat ze hem het licht vangen, terwijl ze respectvol naar hem opkijkt. “Maar dat kan misleidend zijn,” zegt een Argentijnse kennis van de familie Zorreguieta. “Bij de Argentijnse Basken, waar Máxima uit voortkomt, zijn de vrouwen de baas in het gezin, maar omdat ze hun mannen in de watten leggen, hebben die dat niet door.” Of Willem-Alexander het doorheeft of niet: hij lijkt er geen bezwaar tegen te hebben.
Máxima doet iets wat in Latijns Amerika heel normaal is: ze uit publiekelijk haar gevoelens. Blije én verdrietige. Ze heeft vaker in het openbaar ontroering getoond dan haar schoonmoeder in 33 jaar. Daarmee lijkt ze haar nuchtere Hollandse man te hebben beïnvloed. Bij zijn interview met Wilfried de Jong kon Willem-Alexander af en toe niet doorpraten door de brok in zijn keel toen het over zijn overleden broer Friso ging. Máxima’s zusje Inez pleegde zelfmoord in 2019. In een interview met Matthijs van Nieuwkerk, twee jaar later, huilde ze daar openlijk om en bepleitte ze een doorbreking van het taboe rond mentale ziektes. Ze vertelde daarbij dat Amalia en Alexia met psychologen praten.
Taakverdeling
Willem-Alexander lijkt er geen last van te hebben dat zijn vrouw meer aanhang heeft dan hij (anders dan de toenmalige Britse kroonprins Charles, die het moeilijk vond dat zijn vrouw Diana hem in populariteit ver voorbij streefde). Integendeel: Willem-Alexander laat geen kans voorbij gaan om zijn vrouw de hemel in te prijzen. Máxima is zijn maatje, zijn sparringpartner. Hun taakverdeling wordt deels bepaald door wat wel of niet uitkomt, zoals bij ieder ander gezin. Daarbij speelt mee dat Máxima vaak afwezig is, omdat ze meer reist dan Willem-Alexander, vanwege haar functie bij de VN (als speciale pleitbezorger voor inclusieve financiering voor ontwikkeling, red.). Willem-Alexander neemt meer binnenlandse bezoeken voor zijn rekening. In het buitenland doet het koppel alleen de staatsbezoeken samen.
Sportfanaat
De koning kun je eigenlijk met alles lastig vallen. Hij kan goed omgaan met mensen, van kleuters tot hoogbejaarden. En hij staat open voor nieuwe interesses. Zijn grootste liefde ligt echter bij sport. Tenniskampioen Richard Krajicek was lid van het comité dat tien jaar geleden verantwoordelijk was voor de Koningspelen voor basisschoolleerlingen. Hij zegt over de koning: “Hij is een sportfanaat. Als ik aan hem denk, komt direct de Elfstedentocht bij me op. Ik vind het gaaf dat hij dat heeft gedaan. Op de Olympische Spelen is hij altijd duidelijk aanwezig om de sporters te steunen. Dat vind ik mooi.”
Willem-Alexander is ook steevast bereid om alle evenementen die met watermanagement te maken hebben te bezoeken Hij moest ophouden met de VN-Adviesraad voor Water en Sanitatie toen hij koning werd, maar was trots op wat er tegen die tijd was bereikt: schoon water was opgenomen in de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN.
Muziek en armoede
Waar je Máxima niet mee lastig moet vallen zijn militaire evenementen. Die roepen te veel herinneringen op aan het veel bekritiseerde ministerschap van haar vader in de hardvochtige militaire junta van Argentinië. Toen het Kasteel van Breda – dat onderdak biedt aan de Koninklijke Militaire Academie – moest worden heropend, was het de koning die dat deed. Máxima’s interesses zijn diverser dan die van Willem-Alexander. Haar aandacht gaat uit naar muziek, naar evenementen waarbij Nederlanders met een niet-Nederlandse achtergrond de hoofdrol spelen en naar armoedebestrijding. Zo was ze aanwezig bij de ondertekening van het MuziekAkkoord Speciaal Onderwijs en zette ze de jubileumbijeenkomst van het Multicultureel Netwerk Rijksambtenaren luister bij. Ook lanceerde ze het banenplatform RefugeeWork, waarbij werkzoekenden met een vluchtelingenachtergrond worden gekoppeld aan werkgevers.
Leve de magnetron
Niet alleen in hun werk, maar ook als ouders werkt het paar harmonisch samen. Dat bleek bijvoorbeeld toen Máxima in een ver land op bezoek was voor haar werk voor de Verenigde Naties. Een van haar dochters belde haar, blijkbaar om ergens toestemming voor te krijgen, waarop Máxima voor de camera’s zei: “Vraag het aan papa. Als hij het goedvindt, vind ik het ook goed.”
Máxima en Willem-Alexander schermen hun gezinsleven goed af. We weten wel dat je hen beiden niet lastig moet vallen met koken. Ze hebben een kok die het eten voor ze klaarzet, waarop zij het opwarmen. “Leve de magnetron”, zei Willem-Alexander ooit. Máxima heeft wel de leiding bij de menukeuzes. Willem-Alexander: “Mijn dochters en ik klagen weleens als het wéér vis met groenten is.” Volgens hem koken Máxima en hijzelf alleen in de skivakanties. “Voor de meeste mensen is het fijn niet te hoeven koken in de vakantie. Bij ons is het andersom.”
Door hun drukke banen hebben de twee naar eigen zeggen te weinig tijd voor hun dochters. Máxima daarover: “Het is altijd passen en meten. Er is altijd tijd tekort.” Ze proberen de weekenden wel vrij te houden voor het gezin, zonder personeel in huis.
“Ik heb heel goede ouders”
Wie is de strengste ouder van de twee? Máxima, lijkt het. In Argentinië zijn de vrouwen, zoals gezegd, de baas van het gezin en dus ook over de opvoeding van de kinderen. Willem-Alexander is volgens Máxima “een heel, heel lieve papa.” Dat klinkt niet als streng. Zelf lichtte Máxima in een onbewaakt moment een tipje van de sluier op, bij een zoomgesprek van vlogger Enzo Knol met haar en Alexia in 2020. “Alexia,” vroeg Knol, “hoe is je moeder als moeder?” Máxima zette zich duidelijk schrap: “Nu gaat ze zeggen dat ik een heel lastige moeder ben, die heel streng is en heel chagrijnig kan zijn,” zei ze. Maar Alexia zei, loyaal als kinderen zijn jegens hun ouders: “Ik vind dat mijn moeder het echt heel goed doet. Ze werkt hard. Maar ik breng veel tijd met haar door. Ook met mijn vader. Ik vind mijn ouders eigenlijk best wel goede, ja heel goede ouders eigenlijk.” Naast haar brak Máxima in gejuich uit. “Dit was niet scripted”, zei ze.
