Ongerepte natuur op het zuidelijk halfrond
Fjorden langs de kust van Chili en Vuurland, het ijzige Antarctica of de mysterieuze Falklandeilanden: op het zuidelijk halfrond vindt u bijzondere ongerepte natuur.
In het kielzog van Darwin en de HMS Beagle
Bijna 200 jaar geleden voer het Britse zeilschip HMS Beagle langs de zuidkust van Zuid-Amerika, met aan boord de beroemde Charles Darwin. Hij was overigens niet de eerste die langs de imposante kust voer: de Portugese ontdekkingsreiziger Ferdinand Magellaan was aan het begin van de 16de eeuw de eerste Europeaan die deze wateren verkende. Hij gaf het zuidelijke deel van Zuid-Amerika en de bijbehorende eilanden de naam ‘Vuurland’, genoemd naar de vuren van de oorspronkelijke bewoners van het kustgebied. Mooier is echter de oorspronkelijke naam: ‘Tierra del Fuego’.
Aan de Chileense kant van Vuurland ligt een imposante fjordenkust, die erg doet denken aan de fjorden langs de Atlantische Oceaan. Ruige en steile rotsen, door gletsjerformaties uitgesleten, rijzen hier op uit het koude water van het Beaglekanaal. De ijzige restanten van de gletsjer vormen een prachtig en uniek contrast met de weelderige begroeiing van de rotskust. Op de achtergrond torenen de uitlopers van de Andes boven de fjorden uit.
Tips
- Let op de watervallen die tientallen meters langs de rotsen van de fjorden naar beneden storten.
- In het Beaglekanaal leeft de zeldzame Dwergwalvis. Let dus goed op donkergrijze, halvemaanvormige vinnen op het wateroppervlak.
Arctische safari
Op het koude en onherbergzame Antarctica ligt zo’n 90 procent van al het ijs op de wereld. In dit voor mensen onbewoonbare gebied leven veel bijzondere diersoorten. Tijd voor een arctische safari.
Pinguïns
Op Antarctica leven verschillende soorten pinguïns. De vogels bewegen zich op het land op een aandoenlijk onhandige manier voort, maar in het water zijn het ontzettend behendige zwemmers. De bekendste soort is natuurlijk de Keizerspinguïn, de grootste pinguïnsoort. Dit is ook de enige die op het vasteland van Antarctica broedt. In het broedseizoen leven de dieren in extra barre omstandigheden. De mannetjes brengen 9 weken zonder eten door en houden de eieren warm, terwijl de vrouwtjes op zoek gaan naar eten. Dat is nog eens liefde.
U kunt een Keizerspinguïn herkennen aan de gekleurde gedeeltes aan de zijkant van hun kop, die in verbinding staan met hun witte voorkant. De Keizerspinguïn lijkt veel op de kleinere Koningspinguïn, die u vaak in dierentuinen kunt zien; de Keizerspinguïn heeft alleen iets minder felle kleuren en een kromme snavel.
Een andere bekende soort is de Adeliepinguïn. Dit is een klein, volledig zwart-wit dier met een witte oogrand en een – voor pinguïns – lange staart. Adeliepinguïns bewegen vaak op een grappige manier, waarbij ze over het ijs glijden en zich daarbij met hun vleugels voortbewegen.
Andere pinguïnsoorten op Antarctica zijn:
- Ezelspinguïns, te herkennen aan een witte streep op hun kop en het geluid dat op het balken van een ezel lijkt.
- Macaronipinguïns, te herkennen aan een gele kuif.
- Stormbandpinguïns, te herkennen aan een dunne zwarte streep op hun witte kin.
- Rotsspringers, te herkennen aan een kleine zwart-wit-oranje kuif die als een soort wenkbrauw dient.
Grote albatros
De grote albatros is het grootste lid van de familie van de albatrossen en de grootste zeevogel op aarde. Met zijn reusachtige spanwijdte – gemiddeld zo’n 3 meter voor een volwassen exemplaar – kan de vogel heel lang zweven. De mannetjes zijn overwegend wit, met alleen wat zwart op de vleugeltoppen en staart. Vrouwelijke exemplaren zijn donkerder van kleur.
Jagers
Qua vorm lijken jagers veel op meeuwen, maar ze zijn donker gekleurd: een grijze of bruine kop, de bovenkant vaak donkerbruin en de buik roodkleurig tot grijsbruin of zwartbruin. U kunt ze vaak achter andere vogels aan zien jagen, waarbij ze proberen voedsel af te pakken.
Andere vogels die u op Antarctica kunt zien:
- Reuzenstormvogels: donkergekleurde vogels die wel wat weg hebben van albatrossen.
- Zuidpoolkippen: ondanks de naam is dit geen hoender, maar een familie van kieviten en plevieren. Te herkennen aan het witte verenkleed en de wratten rond de snavel.
Zeehonden
Op Antarctica komen verschillende soorten zeehonden, zeeleeuwen en walrussen voor. We sommen de bekendste voor u op.
Krabbenrob
De lichtgrijze Krabbenrob is een van de meest voorkomende roofdieren die in de wateren en op het ijs van Antarctica leven. Opvallend is dat ze – ondanks de naam – geen krabben eten, maar krill. U herkent de dieren aan het slanke lichaam en de spitse snuit. In de zomer is de vacht bruiner van kleur en in de winter roomwit.
Weddellzeehond
De Weddellzeehond is de meest voorkomende zeehond van Antarctica. De soort dankt zijn naam aan de Weddellzee. U herkent ze aan de staalgrijze kleur met witte en gelige vlekken.
Rosszeehond
De Rosszeehond is vernoemd naar de Rosszee en is een van de kleinere zeehondensoorten op Antarctica. De soort wordt doorgaans niet groter dan 2 meter. Hun buik is wit met een zilvergrijze gloed, terwijl hun rug donkergrijs is.
Walvissen en dolfijnen
Bij een Arctische safari bent u wellicht het meest onder de indruk van de walvissen en andere zeezoogdieren. Deze kunt u hier tegenkomen.
Blauwe vinvis
De blauwe vinvis kan een lengte van meer dan 25 meter halen en is daarmee het grootste dier op aarde. Het dier is grijsblauw van kleur, waarbij de bovenzijde donkerder is dan de buik. Verder zijn blauwe vinvissen te herkennen aan de brede onderkaak, de zeer kleine ogen en spuitgaten, die tegen zeewater worden beschermd door een soort spatscherm. De aanwezigheid van een blauwe vinvis is op te merken door de hoge waterzuilen bij het ademhalen, die tot wel 10 meter hoogte kunnen komen.
Bultrug
Wellicht een van de bekendste walvissoorten: de bultrug is een vinvis die opvalt door de knobbels op de bek en onderkaak, de kleine rugvin, lange borstvinnen en de zwartblauwe kleur. Bultruggen springen vaak boven het water uit en slaan met hun staart, wat de aanwezigheid van deze imposante dieren meteen verraadt.
Orka
Hoewel het dier vaak een walvis wordt genoemd, is de orka feitelijk een dolfijn. Naast de bultrug is het waarschijnlijk een van de makkelijkst te herkennen zeezoogdieren in de wateren van Antarctica. Orka’s hebben een zwart-wit lichaam met een rugvin die wel 2 meter hoog kan worden. Groepen orka’s zijn dan ook vaak te herkennen aan de rugvinnen die boven het water uitkomen. Ook maken ze regelmatig spectaculaire sprongen.
Verborgen parel: de Falklandeilanden
De Falklandeilanden maken deel uit van het Britse rijk. We kennen ze vooral vanwege de bloedige strijd die hier in de jaren 80 woedde tussen Groot-Brittannië en Argentinië. Minder bekend zijn de plaatsen en de prachtige natuur van de eilandengroep.
Stanley
De hoofdstad, en tevens enige echte stad op de eilandengroep, is Stanley. Hier is de Britse invloed volop merkbaar. Met verschillende hotels, pensions, winkels en toeristische activiteiten, is het de economische motor van de Falklandeilanden. Hier staat de zuidelijkste Anglicaanse kathedraal: de Christ Church Cathedral. Voor de kerk is een monumentale boog opgetrokken van de kaakbeenderen van een blauwe vinvis. Andere mooie architectuur in Stanley vormen de 19de-eeuwse Victoriaanse huizen, het gouverneurshuis en de katholieke Saint Mary’s Church.
Natuur
De Falklandeilanden herbergen prachtige afwisselende natuur. Van moerassen en graslanden tot massieve rotspartijen en bergen en van ruige rotskusten tot idyllische zandstranden. Het land valt op omdat het grotendeels onbewerkt is. U zult er dan ook geen landbouw tegenkomen. Schapen zijn er daarentegen in grote aantallen te vinden, en dit komt door de schaarse begroeiing van de eilanden.
