Prednison verzwakt het bot
U slikt geneesmiddelen natuurlijk om een bepaalde ziekte te voorkomen of behandelen. Toch kan het ook zijn dat u door het gebruiken van een middel, de kans op een andere aandoening weer vergroot. Osteoporose bijvoorbeeld.
Een heel belangrijk voorbeeld is het geneesmiddel prednison. Er zijn schattingen dat een half procent van de bevolking dit middel gebruikt. Prednison kan bijwerkingen geven. U krijgt prednison voorgeschreven bij bijvoorbeeld gewrichtsreuma, astma of een darmziekte.
Het geneesmiddel prednison (een glucocorticoïd) heeft een direct negatief effect op het bot. Daarnaast wordt prednison vaak voorgeschreven bij aandoeningen die ook een verhoogd risico op (secundaire) osteoporose met zich meebrengen. De combinatie van het geneesmiddel en de aandoening is dus de boosdoener.
Behandeling
Als iemand langer dan drie maanden dagelijks 7,5 milligram prednison of meer gebruikt is de kans op osteoporose groot. Volgens professor Willem Lems van het VU Medisch Centrum zouden vooral 50-plussers die in deze categorie vallen standaard behandeld moeten worden voor botontkalking.
"Ik ben er sterk van overtuigd dat de arts die prednison voorschrijft, dan ook een bisfosfonaat en een vitamine D- en calciumsupplement zou moeten voorschrijven. Het is uw taak om de patiënt te beschermen: of u nu huisarts bent of reumatoloog. Maar een patiënt kan natuurlijk zelf ook aan de bel trekken."
Combinatie
Prednison is het enige geneesmiddel dat echt een negatief effect heeft op het bot. Bij andere middelen is dit minder. Het verband wordt dan al gauw ingewikkelder en ligt nog meer bij de combinatie tussen geneesmiddel en aandoening.
Lems noemt antidepressiva als voorbeeld. "Antidepressiva hebben misschien effect op het bot, maar bij een depressie speelt ook vooral mee dat veel patiënten ongezond leven. Ze bewegen minder, eten minder en komen weinig buiten. Daardoor is de kans op osteoporose groter."
Datzelfde geldt voor andere geneesmiddelen. Bij anti-epilepsiemiddelen gaat het ook om een negatief effect van de combinatie geneesmiddel-aandoening. Epilepsiepatiënten vallen veel. Ook dat vergroot de kans op botontkalking.
Professor Willem Lems is reumatoloog in het VU medisch centrum en in Reade, beide in Amsterdam. Zijn belangrijkste onderzoekslijn is osteoporose bij reumatische ziekten. Daarnaast is hij een van de oprichters van en werkzaam bij de osteoporosepoli/fractuurpoli in het VUmc.
