Macrobiotisch, reform, biologisch-dynamisch. Weet u wat ze betekenen? Wat is het verschil tussen bijvoorbeeld reform- en macrobiotisch voedsel? En is het echt gezond(er)?
Reformproducten
De reformbeweging ontstond in Duitsland aan het einde van de 19e eeuw. Het doel was een totale hervorming van de maatschappij en de manier van leven. Daar was gezonde en natuurlijke voeding een onderdeel van. Reformproducten zijn samengesteld uit natuurlijke ingrediënten. Ze bevatten geen chemisch-synthetische of kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen.
Biologische producten / veehouderij
Biologische producten bevatten natuurlijke ingrediënten die op biologische manier geteeld zijn. Dat betekent zonder gebruik van kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen. Onkruid wordt bestreden met een machine of met de hand. De biologische landbouwnormen zijn gebaseerd op behoud van milieu, natuur, landschap en het welzijn van dieren. Daarom hebben dieren van biologische veehouders meer ruimte dan die in de gewone veehouderij en mestoverschotten komen in de biologische landbouw niet voor.
Er wordt ook geen gentechnologie (genetische manipulatie) toegepast. Met gentechnologie is het mogelijk om de erfelijke eigenschappen van levende organismen, 'micro-organismen' zoals bacteriën of schimmels, maar ook van planten, dieren of mensen te veranderen. Nederlandse biologische producten hebben het EKO-keurmerk.
Biologisch-dynamische producten / veehouderij
Deze landbouwmethode vindt haar basis in de antroposofie, een levensvisie die begin vorige eeuw in Duitsland is ontwikkeld door Rudolf Steiner. Zijn uitgangspunt was rekening houden met de samenhang tussen mens, plant, dier, bodem en kosmos. De levensprocessen van de natuur (biologisch), en de krachten (dynamisch) die op de natuur inwerken, moeten gerespecteerd en ondersteund worden.
Met zaaien en oogsten maakt de boer daarom gebruik van een zaaikalender. Zo kan hij rekening houden het ritme en de planeten en van de natuur. Hij mag alleen zaaien op grond die zoveel mogelijk is vrijgemaakt van restanten van kunstmest en gifstoffen. Voor de veehouderij worden homeopathische kruidenpreparaten gebruikt en streeft men naar een natuurlijke kringloop van voer en mest.
Biologisch-dynamische producten zijn herkenbaar aan het Demeter-keurmerk. Demeter is de Griekse godin van groei en vruchtbaarheid.
Macrobiotische producten
Macrobiotiek is gebaseerd op een oosterse levenswijze en betekent ‘groot, rijk en zinvol leven’ . Het werd in het westen bekend door Sakurazaw Nyoti, zijn Amerikaanse naam was George Oshawa. Het basisprincipe van macrobiotiek is evenwicht, de balans tussen yin en yang. Dit zijn twee krachten die elkaar aanvullen. Yin vertegenwoordigt uitzettende, opwaartse energie en yang de samentrekkende, neerwaartse energie.
Ook voedsel wordt ingedeeld in yin en yang. Suiker, specerijen, alcohol en koffie zijn extreem yin, vlees, eieren en zout extreem yang. Volgens de macrobiotiek moeten yin en yang met elkaar in evenwicht zijn. Daarom is het belangrijk dat de basis van de voeding bestaat uit producten die dat evenwicht al zoveel mogelijk uit zichzelf hebben. Bovendien moeten alle producten biologisch geteeld zijn.
Feiten en fabels over biologisch voedsel
Volgens het voedingscentrum kopen mensen biologische producten om een paar redenen: er zou meer smaak aan zitten en men denkt dat deze producten gezonder zijn dan niet-biologische producten.
Het is gezonder
Feit en fabel. Uit diverse onderzoeken blijkt dat biologische producten vaak minder resten van bestrijdingsmiddelen bevatten. Ook bevatten sommige biologische meer vitamine C en minder water. Van biologische melk is aangetoond dat de melk tot vier keer hogere gehaltes meervoudig onverzadigde vetzuren bevat. Maar in het algemeen kan wetenschappelijk niet worden aangetoond dat biologische producten gezonder zijn dan niet biologische producten.
Het is milieuvriendelijk
Feit: Ja. biologische landbouw is milieuvriendelijker dan de gangbare, reguliere landbouw.
Het is veiliger om te eten
Fabel. Biologisch voedsel blijkt niet veiliger of onveiliger dan niet biologisch voedsel. Het is namelijk niet zo dat biologische groenten volledig vrij zijn van bestrijdingsmiddelen. Sommige natuurlijke stoffen zoals het plantenextract pyrethrine (schadelijk voor bijen), en een enkele synthetische stof zoals piperonylbutoxide, zijn wel toegestaan.
Biologisch eten is duurder
Feit. Biologisch voedsel is gemiddeld 30 procent duurder dan niet biologisch voedsel. Dit komt door de intensievere landbouwmethode.
Waar te koop?
Biologische producten zijn te koop in natuurvoedingswinkels, reformwinkels en in sommige supermarkten. Veel biologische boeren verkopen op boerenmarkten of vanaf de boerderij.
Waarom wel of waarom niet?
Wel
- Minder resten van bestrijdingsmiddelen.
- Soms minder nitraat.
- Soms minder resten van diergeneesmiddelen in biologische melk- en vleesproducten.
- Omdat antibiotica slechts beperkt wordt gebruikt is er minder kans dat er resistente bacteriën ontstaan.
- Kleinere kans op BSE. Biologische runderen eten geen diermeel. Diermeel wordt gemaakt van slachtafval en verwerkt in veevoer en wordt gezien als de grootste besmettingsbron voor BSE.
Niet
- Iets meer kans dat dieren met bacteriën of parasieten besmet worden. Dit geldt ook voor producten uit andere veehouderijsystemen waar de dieren een uitloop hebben, zoals scharrel- en graseieren en scharrelvlees.
- Biologische eieren van kippen met uitloop (scharrel) bevatten iets meer dioxine dan niet-biologische. Mogelijke verklaring is dat biologische kippen buiten lopen en wormen uit de grond oppikken die door luchtvervuiling meer dioxine in hun lijf hebben.
Zie ook http://www.voedingscentrum.nl
