Dossier minder werken deel 3: de fiscus betaalt mee

Als u minder wilt werken, kan de Belastingdienst een handje helpen om een potje op te bouwen waaruit u uw inkomen kunt aanvullen.

Wellicht overweegt u om over ongeveer tien jaar te stoppen met werken en zou u het over een jaar of vijf al wat rustiger aan willen doen. Maar als u naar uw financiële situatie kijkt, blijkt dat u straks misschien wat tekort komt. Dan is het zaak om zo snel mogelijk een kapitaaltje op te bouwen zodat u straks een pot hebt om te verteren. Enkele fiscaal aantrekkelijke spaarvormen op een rijtje.

Levensloop

Door het onduidelijke karakter is de levensloopregeling nog niet erg populair, maar fiscaal misschien toch interessant. Op grond van de levensloopregeling mag u jaarlijks 12 procent van het salaris belastingvrij opzij zetten naar een geblokkeerde rekening. U mag maximaal 210 procent van het jaarsalaris inleggen. Werknemers die op 1 januari 2005 50 jaar of ouder waren, maar jonger dan 55 jaar, mogen zelfs tot 100 procent van het salaris per jaar inleggen. De enige beperking is ook voor deze groep het totale maximum van 210 procent van het salaris.

Het geld van de levenslooprekening kunt u gebruiken om het (gedeeltelijke) verlof voor uw pensionering te betalen. In de praktijk betekent dit dat u over de vorm van dat verlof (bijvoorbeeld één of twee dagen minder werken) moet onderhandelen met uw baas.

Het geld dat u dan van de levenslooprekening afhaalt, wordt belast als inkomen, met een vrijstelling van €185 in 2006. De levensloopregeling is dus alleen aantrekkelijk als u het geld eraf kunt halen op basis van een lagere schijf dan het belastingtarief dat u nu betaalt over uw salaris. Voor wie een belastbaar inkomen heeft van meer dan €53.064 en daar straks net onder zakt, kan deze constructie bijvoorbeeld een belastingbesparing opleveren van 10 procent. Daarnaast is het levenslooptegoed vrijgesteld van belasting in box 3.

Spaarloon

De spaarloonregeling kent een vrijstelling van €613 per jaar. Dat bedrag kunt u belastingvrij sparen. De werkgever moet 25 procent loonheffing betalen, maar mag dat niet inhouden van de werknemer.

Het geld moet worden overgemaakt naar een rekening waarop het vier jaar geblokkeerd staat. Tussentijds mag u het geld wel gebruiken voor onder meer de aankoop van een eigen woning en de betaling van pensioen- en lijfrentepremies. Na vier jaar komt het geld in ieder geval vrij (u mag het ook langer laten staan) en hoeft u daarover geen belasting te betalen.

Spaarloon is tijdens de blokkeringsperiode van vier jaar ook vrijgesteld van de belastingheffing in box 3.

Let op: u mag niet tegelijkertijd gebruik maken van de levensloop- en de spaarloonregeling. Meestal is spaarloon een geschikte vorm voor het fiscaal aantrekkelijk sparen van betrekkelijk kleine bedragen. Voor grotere bedragen en een langere termijn biedt de levensloop meer mogelijkheden.

Lijfrente

Een lijfrente is een recht op een vaste en gelijkmatige periodieke uitkering, die in principe eindigt bij het overlijden van degene op wiens ‘lijf’ de polis is afgesloten. Wilt u dat de uitkering doorgaat na het overlijden van de verzekerde, dan moet u daarvoor een zogeheten contraverzekering afsluiten. U kunt een lijfrente opbouwen met een maandelijkse premie of betalen met een koopsom ineens.

Het fiscale voordeel van lijfrentes is nu beperkt. U mag de betaalde premies namelijk alleen onder voorwaarden en tot bepaalde maxima aftrekken. Een belangrijke voorwaarde is dat er sprake moet zijn van een pensioentekort. Dat is het geval als u minder pensioen opbouwt dan nodig is om een oudedagsvoorziening (inclusief AOW) te krijgen van 70 procent van uw arbeidsinkomen. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat u gedurende 35 jaar pensioen opbouwt. Het bedrag dat u mag aftrekken omdat u een pensioentekort hebt, heet de jaarruimte. Deze jaarruimte kunt u berekenen op de website van de Belastingdienst: http://www.belastingdienst.nl/download/366.html.

Als een lijfrente periodiek uitkeert, bent u daarover in principe belasting verschuldigd in box 1. Ondanks het beperkte fiscale voordeel, kiezen veel mensen voor een lijfrente. Waarom? Bij veel lijfrentes lijkt direct duidelijk wat u nu moet betalen en wat u over een paar jaar maandelijks gaat ontvangen. Lijkt, want de bijkomende kosten zijn soms vaag en de betaalde premie verdampt soms op de beurs. Mocht u voor een lijfrente kiezen, vraag dan dus de adviseur naar de hoogte van de gegarandeerde periodieke uitkering en de kosten en raadpleeg de financiële bijsluiter voor de risico’s.

Bewust beleggen

Niet bang voor een gokje? In plaats van te sparen of te kiezen voor een lijfrente, kunt u natuurlijk ook zelf met uw geld naar de beurs. Op die manier maakt u kans op een hoger rendement, maar u loopt ook het risico een deel van uw geld te verliezen.

De fiscus stimuleert bepaalde beleggingsvormen, waardoor u profiteert van belastingvoordeel. Zo geldt er in box 3 een extra vermogensvrijstelling van €53.421 voor directe en indirecte beleggingen in ‘durfkapitaal’ (de voormalige tante-Agaath fondsen en leningen). Ook culturele beleggingen vallen onder deze vrijstelling. Bovendien geldt voor directe beleggingen in durfkapitaal een extra heffingskorting van 1,3 procent van de gemiddelde waarde. Dat levert beleggers een extra rendement op van 2,5 procent.

Voor erkende maatschappelijke (groene of ethische) beleggingsdoelen geldt eenzelfde regeling. Effectief betekent dit dat u ruim €106.000 kunt beleggen in durfkapitaal en maatschappelijke beleggingen, met als ‘cadeautje’ van de fiscus een extra rendement van 2,5 procent. Voor fiscale partners geldt een dubbele vrijstelling.

Erkende groenfondsen

• Groenfonds en Groenbank BV (ABN-AMRO)
• ASN Groenprojectenfonds
• Fortis Groenbank
• Friesland Groen Fund
• Nationaal Groen Beleggingsfonds I / II
• Postbank Groen NV
• Rabo Groen Bank BV
• RG Groenrente Fund
• Triodos Groenfonds NV

Erkende ethische fondsen

• Oikocredit
• Triodos Fair Share Fund
• ASN Novib Fonds

Uit een in maart in Geld & Recht gepubliceerd artikel bleek dat de ‘verantwoorde’ fondsen niet veel beter of slechter presteerden dan ‘normale’ fondsen. Dat komt vooral doordat ook deze fondsen hun geld steken in gewone bedrijven zoals Nokia, British Telecom en ING. Misschien een stuk minder ‘groen’ dan u in eerste instantie denkt, maar het is fiscaal aantrekkelijker om op deze manier uw geld in dergelijke bedrijven te steken.

Alle artikelen in deze Special Werken: