Else-Marie van den Eerenbeemt (64) is familietherapeute en heeft verschillende boeken geschreven over familiebanden. Deze maand: Mijn moeder schuift mij opzij voor de kleinkinderen.
Beste Else-Marie,
Half december zou ik met mijn moeder een weekendje naar Antwerpen gaan. Alles had ik al geregeld: reis, hotel, kaartjes voor het museum. Vervolgens belt ze me op dat het niet door kan gaan, want een van de dochtertjes van mijn zus heeft datzelfde weekend een kerstvoorstelling en gaat daarna bij oma logeren. Zoiets heeft mijn moeder me al een paar keer geflikt: mij opzij schuiven voor de kleinkinderen. Mijn twee zussen en mijn broer hebben zeven kinderen. Ik heb geen kinderen, ook geen man, maar wel druk, boeiend werk en veel vrienden. Dit akkefietje brengt me wel weer aardig in de kerstsfeer. Eindeloze gesprekken aan de kersttafel over de kleinkinderen. En niemand die vraagt hoe míjn leven eruitziet. Ben ik te kinderachtig? Want dat is echt niet mijn bedoeling. Ik hou van mijn familie, maar eerlijk gezegd zie ik tegen die hele kerst wel een beetje op. Wat raadt u mij aan?Else-Marie geeft advies
Het is moeilijk concurreren met een kind én een kerstvoorstelling. Doe dat dan ook nooit! Ga de concurrentie niet aan, want dat verliest u toch. Wat u wel moet doen, is uw moeder duidelijk maken dat dit een grote teleurstelling is. Zeg haar dat u het snapt dat zij graag een lieve grootmoeder wil zijn, maar dat het u – als haar dochter – pijn doet om zo makkelijk opzijgeschoven te worden. Ik lees in uw brief dat dit niet de eerste keer is. U moet uw moeder tot de orde roepen. Dat doet u uiteraard niet in een ruzie-achtige sfeer, maar het is goed om uw moeder te vertellen dat u voor een volgend uitstapje nu wacht op haar initiatief.
Hebt u weleens met uw moeder gesproken over uw kinderloosheid? Vaak wordt dat onderwerp in families vermeden uit vrees dat het een pijnlijk onderwerp is. Moeders durven er niet naar te vragen en dochters vertellen het niet, en zo blijft het taboe in stand. Broers en zussen die zelf kinderen hebben, doen daaraan mee.U wilt niet wegblijven bij het kerstdiner, maar u vraagt zich wel af: wat heb ik voor betekenis als dochter zonder kinderen? In veel families zijn gesprekken over de kleinkinderen heel ‘veilige’ onderwerpen. Als er moeilijke tegenstellingen zijn of onaffe zaken, dan is het afzwemmen van Basje een perfecte bliksemafleider. Maar daardoor loop je wel het risico dat er over andere zaken niet meer gesproken wordt.
Uw rol zou kunnen zijn om ook eens wat andere onderwerpen in te brengen. Na het toetje gaan de kinderen meestal van tafel. U zou dan het gesprek kunnen brengen op bijvoorbeeld ieders eerste kerstherinnering. Of wat anekdotes kunnen vertellen vanuit uw werk, een gedicht voorlezen of een speech houden. Om iets te bereiken, zult u in ieder geval zelf in actie moeten komen. Profileer uzelf. De slachtofferrol is de verkeerde weg.
Ook raad ik u aan om te investeren in uw neefjes en nichtjes. Nu het weekend in Antwerpen niet doorgaat, kunt u misschien wel mee naar de kerstvoorstelling van uw nichtje? Grootouders worden eigenlijk altijd wel uitgenodigd voor dit soort uitjes, maar een tante wordt soms vergeten. Dat kunt u zelf heel makkelijk doorbreken door uw belangstelling te tonen. En vergis u niet: een kinderloze tante kan belangrijk zijn voor neefjes en nichtjes. In de puberteit, als ze met hun ouders overhoop liggen, is er niets zo fijn als bij een tante gehoor vinden.
Begrijp me goed, u hoeft echt niet met alle zeven kinderen even intensief op te trekken, maar probeer wel met de kinderen die u het meest nabij zijn een goede band op te bouwen. Toon interesse en neem initiatieven. Organiseer bijvoorbeeld een jaarlijkse neefjes- en nichtjesdag: een uitstapje van uzelf met de kinderen die zin hebben om mee te gaan. Nu investeren betekent dat u later, na het overlijden van uw ouders, niet buiten de familie komt te staan. Vriendschappen zijn goud waard, maar verbondenheid binnen de familie duurt een leven lang.
Laatste aflevering Lief & Leed
Dit is de laatste aflevering van de serie Lief & Leed in de familie.
Volgende maand start een nieuwe rubriek: Wie weet raad?
Lees ook:
- Lief & Leed: ruzie over de verdeling van moeder's inboedel
- Lief en leed in de familie: 'Dat mijn man ziek is, willen we tot de jaarwisseling verzwijgen'
- Plus Magazine