Wat is gezonder: drie of zes keer per dag eten?

Uit de Voedselconsumptiepeiling van het RIVM blijkt dat we dol zijn op tussendoortjes. Gemiddeld eten en/of drinken Nederlanders maar liefst 9 keer per dag. De meeste mensen eten drie hoofdmaaltijden. Kinderen eten of drinken 4 keer iets tussen de maaltijden door, volwassenen doen dit gemiddeld 7 keer per dag. Toch – en dit zal je misschien verbazen – zijn tussendoortjes helemaal niet nodig. Het Voedingscentrum zegt: “Je lichaam heeft in principe geen tussendoortjes nodig.” Wie drie verzadigende maaltijden per dag eet, kan best de tijd tussen maaltijden overbruggen zonder fruit, koek, noten of andere snacks. Wat zijn de voor- en nadelen van tussendoortjes?

Voordeel: extra vitamines en mineralen

Tussendoortjes geven je een kans om extra voedingsstoffen, zoals vezels, vitamines en mineralen, binnen te krijgen. Het Voedingscentrum houdt daar zelfs rekening mee: wie eet volgens de Schijf van Vijf heeft nog ongeveer 400 kilocalorieën “over” aan extraatjes. Dat kun je bijvoorbeeld besteden aan een stuk fruit, een handje noten, een boterham of een schaaltje yoghurt. Dat zijn de verstandige keuzes. Op de site van het Voedingscentrum staat: “Als je tussendoor wel zin hebt in iets dan kunnen gezonde tussendoortjes uit de Schijf van Vijf wel helpen voorkomen dat je te veel snoept en snackt. Ook kun je een deel van je maaltijden tussendoor eten, zoals brood, groente, fruit of yoghurt. Gezonde tussendoortjes voorkomen dat je gaat snoepen tussendoor en dat je ‘flauw’ wordt van de trek.”

Nadeel: makkelijker opslag van vet

Als je drie (of meer) tussendoortjes en drie maaltijden per dag eet, dan is je lichaam de hele dag bezig met de spijsvertering. Dat betekent ook dat er steeds insuline wordt aangemaakt door je lichaam. Dit hormoon is nodig om de suikers uit de tussendoortjes op te nemen in je lichaamscellen. Insuline is een hormoon dat ook de vetopslag stimuleert. Zo wordt het gemakkelijker om aan te komen. Internist Frank Visseren zegt het zo op Foodlog: “Je lichaam heeft na een maaltijd twee uur nodig om koolhydraten te halen uit het voedsel. Na die twee uur gaat je lichaam over op vetverbranding. Dat merk je ook een beetje bij jezelf: dan word je wat flauwer. Velen grijpen dan naar een tussendoortje. Koekje, appel, wat dan ook. Niet doen! Want hierdoor gaat je lichaam niet over op die vereiste vetverbranding. Ziedaar de sluipende toename van vet.”

Voordeel: het is leuk, lekker en gezellig

Veel mensen vinden het leuk, lekker en gezellig om tussendoortjes te eten. We houden van een koekje bij de koffie, van chocolade bij de thee, van gebak als er een collega jarig is, van een appel tijdens het werk of wat chips tijdens het tv-kijken. Tussendoortjes geven je dag wat extra’s. Maar…

Nadeel: je wordt verleid

De tussendoortjesindustrie is “big business” in Nederland. Kijk maar in de supermarkt: de meeste schappen daar staan vol met tussendoortjes. Denk aan tussendoorkoeken, snacks, koek, snoep en frisdranken. Om nog maar te zwijgen van het aanbod in automaten, kantines, stations en tankstation. Zoals hoogleraar Jaap Seidell in een interview met HP/De Tijd zegt: “Stations zijn vreetschuren waar af en toe een trein stopt”. Zo worden we elk moment van de dag verleid om te eten, terwijl de reclames ons vertellen dat we tussendoortjes nodig hebben.

Nadeel: je gebit vindt het niet fijn

Voor je tanden is het beter om niet vaker dan op 7 tijdstippen iets te eten of drinken op een dag, dus 3 maaltijden en nog op 3 tot 4 momenten iets tussendoor. Water, thee en zwarte koffie zijn niet slecht voor je tanden, dus die kunnen altijd.

Conclusie: tijd voor rust

Je tanden, je gewicht én je portemonnee kunnen er best baat bij hebben als je minder vaak tussendoortjes en snacks eet. Voor je gezondheid heb je ze in elk geval niet nodig. Wil je afkicken van je gewoonte om buiten de maaltijden om te eten? Zorg dan wel dat je maaltijden je voldoende verzadigen en dat ze gezond van samenstelling zijn. Zo kom je de dag gemakkelijk door.