Na een paar intensieve campagneweken mag Nederland woensdag 15 maart naar de stembus voor de verkiezingen van een nieuwe Tweede Kamer. Wij zetten nog even voor u op een rijtje hoe dat werkt: waar kunt u stemmen, wat moet u meenemen, hoe werkt de volmacht, wat is een blanco stem en wie mogen er eigenlijk stemmen?
Op wie u woensdag ook gaat stemmen, u zult het weer moeten doen met het befaamde rode potlood. Dat heeft alles te maken met mogelijke computerhacks: het aloude potlood blijkt veiliger dan de moderne stemcomputer. Om te bepalen op wie u gaat stemmen, kunt u ons verkiezingsdossier nog eens bekijken. Hoe u kunt stemmen, dat leest u hieronder.
Wie mag er stemmen?
In Nederland mag iedere burger met de Nederlandse nationaliteit vanaf de leeftijd van 18 jaar stemmen. Ook inwoners van Bonaire, Sint-Eustatius en Saba zijn kiesgerechtigd. Nederlanders in het buitenland mogen ook stemmen, maar de registratieperiode voor deze kiezers is inmiddels gesloten.
Waar mag ik stemmen?
Met uw stempas – de kaart die u enige tijd geleden per post heeft ontvangen – en een geldig identiteitsbewijs kunt u terecht in alle stembureaus binnen uw gemeente. Op uw stempas staat in elk geval het adres van één stembureau vermeld, dat is het voor u dichtstbijzijnde stembureau. Verder krijgt u vanuit de gemeente een overzicht thuisgestuurd waarop alle adressen van de stembureaus binnen de gemeente staan; dit overzicht vindt u meestal ook op de website van uw gemeente en in de plaatselijke huis-aan-huiskrant. Het overzicht vermeldt ook welke stemlokalen toegankelijk zijn voor mensen met een lichamelijke beperking.
Met een kiezerspas (zie hieronder) kunt u overal in Nederland en op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba stemmen.
Wat neem ik mee als ik ga stemmen?
Om te kunnen stemmen, moet u uw stem- of kiezerspas meenemen, plus een geldig identiteitsbewijs (paspoort, rijbewijs of identiteitskaart).
Wanneer kan ik stemmen?
De reguliere stembureaus openen op woensdag 15 maart om 7.30 uur en sluiten om 21.00 uur. In steeds meer gemeenten vindt u ook stembureaus op bijvoorbeeld het station of in het winkelcentrum. Zulke stembureaus openen vaak wat eerder. Uw gemeente kan u daarover informeren.
Wat is het verschil tussen een stempas en een kiezerspas?
Met uw stempas en uw identiteitsbewijs kunt u alleen in een stemlokaal binnen uw eigen gemeente stemmen. Met een kiezerspas kunt u overal in Nederland en op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba stemmen. Een stempas ontvangt u automatisch in de brievenbus, een kiezerspas moet u apart aanvragen bij uw gemeente. Voor de komende Tweede Kamerverkiezingen is de schriftelijke aanvraagtermijn voor een kiezerspas inmiddels verlopen, wel kunt u nog tot dinsdag 14 maart om 12.00 uur terecht bij de balie van uw gemeente. U moet daarbij wel uw stempas meenemen.
Kan ik iemand machtigen om voor mij te stemmen?
Stel dat u ziek bent en toch wilt stemmen, dan heeft u de mogelijkheid iemand te machtigen. Dat moet dan wel iemand zijn die in dezelfde gemeente woont. Om iemand te machtigen, vult u de achterkant van uw stempas in, waarna zowel u als degene die u machtigt de stempas ondertekenen. Daarnaast moet u deze persoon een kopie van uw identiteitsbewijs meegeven. De gemachtigde moet natuurlijk ook zijn eigen identiteitsbewijs meenemen – anders kan hij sowieso niet stemmen. Een gemachtigde kan alleen namens u stemmen op het moment dat hij ook zijn eigen stem uitbrengt.
Ik heb per ongeluk een verkeerde naam aangekruist op mijn stembiljet. En nu?
Als u per ongeluk meerdere vakjes op het stembiljet inkleurt of op het formulier krast of schrijft, is uw stem ongeldig. Gebeurt u dat of heeft u een vergissing gemaakt bij het invullen, dan kunt u bij de leden van het stembureau een nieuw stembiljet vragen. Let op: u ontvangt maar één keer een nieuw stembiljet.
Wat is blanco stemmen?
Als u geen kandidaat wilt kiezen, maar wel gebruik wilt maken van het stemrecht, dan kunt u een blanco stem uitbrengen. U gaat daarvoor gewoon naar het stemlokaal, maar op het stembiljet kruist u niemand aan. De blanco stemmen beïnvloeden de zetelverdeling niet en deze stemmen gaan dus ook niet naar de grootste partij. De blanco stemmen tellen wel bij het bepalen van de opkomst van de verkiezingen.
- Rijksoverheid