Feiten en fabels
De een is teleurgesteld in de politiek. De ander heeft toch geen idee op wie te stemmen. Weer een ander denkt dat zijn stem het verschil niet maakt; "ze doen in Den Haag toch wel wat ze zelf willen." Er zijn talloze redenen te bedenken waarom u niet zou gaan stemmen. Maar er zijn ook genoeg argumenten om het juist wél te doen. Mariska Tjoelker legt uit waarom stemmen nut heeft.
In 2017 ging 81,9 procent van alle kiesgerechtigden daadwerkelijk naar de stembus. Dat betekent dat een kleine 18 procent niet ging stemmen. Hoe het bij de komende Tweede Kamerverkiezingen zal uitpakken, is nog even afwachten.
Mijn stem maakt het verschil niet
Eén enkele stem maakt inderdaad het verschil niet. En dat is eigenlijk maar goed ook, want als één stem het voor het zeggen zou hebben, dan zou Nederland geen democratie zijn. Alle stemmen samen maken in ons land het verschil en alle stemmen samen bepalen welke partijen het land besturen. Eén stem maakt het verschil niet, maar heeft dus wel degelijk invloed. Zeker als je bedenkt dat er landen zijn waar geen vrije verkiezingen mogelijk zijn.
'Die politici maken er steeds weer een rommeltje van'
Ja, politici maken er weleens een rommeltje van. Als kiezer heb je dan gelukkig de mogelijkheid op iemand anders te stemmen. Daarnaast kan een politicus ook door zijn of haar collega’s in de Kamer worden afgerekend op fouten in het beleid.
'En na de verkiezingen gooien ze al hun principes weer overboord'
Tijdens de verkiezingscampagne verdedigen de partijen hun eigen standpunten met de grootst mogelijke stelligheid. Dat moeten ze ook wel: partijen willen zich zo goed mogelijk van elkaar onderscheiden. Als het echter op regeren aankomt, is het nodig om met elkaar te onderhandelen, anders wordt er nooit een meerderheid behaald. Dat er tijdens zulke onderhandelingen weleens standpunten worden afgezwakt of soms zelfs sneuvelen, is inderdaad waar. Alleen in landen waar slechts één partij aan de macht is, is het mogelijk om aan alle standpunten vast te houden. Helaas heb je dan als kiezer niet zoveel meer te kiezen.
‘Mijn’ partij komt nooit in de coalitie
Niet alle partijen gaan straks ook daadwerkelijk regeren. Partijen die niet regeren, hebben echter wel degelijk macht. Door Kamervragen te stellen of moties in te dienen kunnen ze onderwerpen die zij belangrijk vinden op de agenda krijgen. Ze kunnen wetsvoorstellen indienen. Ze kunnen wetswijzigingen voorstellen. Ze kunnen ministers ter verantwoording roepen. Dus ook als de partij van uw voorkeur geen coalitiepartner wordt, heeft ze mogelijkheden genoeg om invloed uit te oefenen.
Blanco stem
Als u echt niet weet op wie u moet stemmen, maar uw stem wel wilt laten horen, kunt u blanco stemmen. Dat doet u door in het stemhokje geen enkel vakje van het stembiljet aan te kruisen. Blanco stemmen worden meegeteld in de opkomstcijfers, maar niet meegenomen in de verkiezingsuitslag. Een blanco stem gaat dus niet naar de grootste partij. Blanco stemmen tellen ook niet mee voor het bepalen van de zetelverdeling. Een blanco stem wordt vaak gezien als proteststem.
