Tweede Kamerverkiezingen: dit willen de partijen met het onderwijs

Getty Images

Kleinere klassen, grotere scholen, een leven lang leren; onderwijs gaat hoe dan ook een rol spelen bij de komende verkiezingen. Hieronder leest u wat de verschillende politieke partijen er in hun verkiezingsprogramma's voor 2017 over zeggen.

Dit artikel wordt geactualiseerd zodra een politieke partij haar verkiezingsprogramma bekendmaakt.

50PLUS

  • Meer sport op basisscholen en voortgezet onderwijs
  • Klassen kleiner en het aantal lesuren per docent minder
  • Ambachtsschool en MAVO komen terug
  • Hoger onderwijs moet toegankelijk blijven
  • Investeren in volwassenenonderwijs, onderwijs voor ouderen is een basisrecht

D66

  • Kinderen vanaf twee jaar gaan naar brede buurtscholen om mogelijke achterstanden tegen te gaan
  • Minder regels en minder lesuren voor docenten: beter onderwijs voor kinderen
  • Investeren in beter beroepsonderwijs: dat moet beter aansluiten op de arbeidsmarkt dan wel op het hoger beroepsonderwijs
  • Een leven lang leren
  • Mensen moeten de kans krijgen te stapelen, bij te scholen en een nieuwe carrièredroom te realiseren
  • Investeren in wetenschappelijk onderwijs

PVV

  • Geen standpunten

GroenLinks

  • Een dubbel schooladvies, zodat kinderen makkelijker een hoger niveau kunnen proberen.
  • De Cito-score verliest zijn waarde als marketinginstrument: scholen beoordelen op leskwaliteit
  • Tweejarige brugklas op scholen met een divers aanbod aan opleidingen 
  • Vakken waar iemand goed in is, mag hij op een hoger niveau volgen: onderwijs op maat
  • Vmbo- en het mbo-opleidingen moeten beter samenwerken
  • De opleidingseisen voor docenten gaan omhoog - net als hun beloning
  • Meer ambachtsscholen
  • Opleidingen moeten beter op elkaar aansluiten: leerlingen moeten eenvoudiger kunnen stapelen
  • Meer leraren, betere docentopleidingen, meer begeleiding en bijscholing voor docenten
  • Meer geld voor kleinere klassen en extra begeleiding, zodat kinderen met een beperking niet langer tussen wal en schip vallen
  • Op hogescholen en universiteiten geen selectie aan de poort - behoudens uitzonderingen - en studenten kunnen eenvoudig vakken op andere instellingen volgen

SP

  • Studiebeurs voor alle studenten, plus een aanvullende beurs voor jongeren uit gezinnen met een laag inkomen
  • Op hogescholen en universiteiten geen selectie aan de poort
  • Klassen met meer dan 30 leerlingen verdwijnen - doel is een gemiddelde klassengrootte van 23 leerlingen
  • Studenten en docenten krijgen maximale inspraak, waarbij de medezeggenschapsraad falende onderwijsbestuurders kan wegsturen.
  • Experimenten met democratische universiteiten (studenten krijgen meer invloed op het onderwijs)
  • Opleidingen moeten beter op elkaar aansluiten: leerlingen moeten eenvoudiger kunnen stapelen
  • Brede brugklassen in het voortgezet onderwijs
  • Docenten op havo en vwo hebben een universitaire graad of behalen deze alsnog
  • Schrappen administratieve rompslomp: meer tijd voor onderwijs en leerlingen
  • Er komen meer vakscholen
  • Speciaal onderwijs voor leerliingen met een beperking, gedragsproblemen of een zeer lage intelligentie blijft gegarandeerd
  • Ouderbijdrage wordt begrensd en is altijd vrijwillig
  • Wetenschappers krijgen een sterkere positie: meer vaste aanstellingen en meer zeggenschap over het gevoerde onderwijs- en wetenschapsbeleid
  • Introductie onderzoeksfonds: bedrijven kunnen opdrachten aanbieden maar er ontstaat geen directe band tussen bedrijf en onderzoeker
  • Er komt een landelijke cao voor docenten, inclusief een landelijke uitbetaling van salarissen
  • Cito- en rekentoets in basisonderwijs verdwijnen: leerlingen worden beoordeeld op hun groeipotentie
  • In gemengde wijken zijn scholen een afspiegeling van de buurt; scholen mogen leerlingen niet weigeren vanwege de grondslag van de school
  • Op middelbare scholen meer aandacht voor filosofie, religie en levensbeschouwing - bewustwording en omgaan met andersdenkenden

VVD

  • Basisprogramma (rekenen, taal, geschiedenis) wordt uitgebreid met vaardigheden als programmeren, ondernemen en samenwerken
  • Toelatingseisen Pabo blijven intact, in het voortgezet onderwijs hebben docenten bij voorkeur een master gevolgd
  • Voor bewegingsonderwijs op de basisschool worden vakleerkrachten ingezet
  • Scholen krijgen een stem in het bepalen van het programma van de lerarenopleiding
  • Meer flexibiliteit voor het aantrekken van zij-instromers
  • Docenten moeten zich blijven bijscholen
  • Betere docenten verdienen een betere beloning en docenten krijgen meer mogelijkheden om zich te specialiseren
  • Leerplicht gaat naar vier jaar
  • Leerachterstanden (w.o. taal) sneller opsporen en wegwerken
  • Passend onderwijs blijft intact
  • Hoogste schooladvies wordt leidend
  • Een nieuwe school starten moet makkelijker worden, maar wel pas na goedkeuring door de Inspectie van het Onderwijs
  • Scholen krijgen meer vrijheid een deel van het lesprogramma zelf in te vullen
  • Scholen moeten transparanter worden en zich meer openstellen voor feedback van belanghebbenden
  • Scholen die het volgens de Inspectie goed doen, krijgen meer vrijheid, scholen die het slecht doen, gaan eerder dicht
  • Nederlandse tradities, waarden en vrijheden worden verankerd in het onderwijs
  • Meer aandacht voor seksualiteit, met de nadruk op respect, grenzen en gevoelens
  • Op elke school worden homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders volledig gerespecteerd - door leerlingen, docenten en leiding
  • VMBO-scholen moeten beter aansluiten op vervolgonderwijs, onder meer door VMBO en MBO te laten samenwerken met elkaar en met regionale bedrijven
  • Leerlingen die zakken voor hun eindexamen, moeten deelcertificaten kunnen volgen op hun eigen middelbare school
  • Leerlingen moeten vakken op verschillende niveaus kunnen volgen
  • Er moet meer ruimte zijn voor loopbaanoriëntatie
  • Instellingen in het vervolgonderwijs moeten leerlingeninstroom kunnen beperken, bijvoorbeeld vanwege kwaliteitseisen of arbeidsperspectieven
  • MBO-opleidingen moeten meer mogelijkheden krijgen de inhoud van hun opleiding in samenspraak met het lokale bedrijfsleven vast te stellen
  • Bedrijven mogen BBL-leerlingen (beroepsbegeleidende leerweg) een vergoeding geven in plaats van loon, zodat het aantal BBL-plekken kan toenemen
  • Studiebijsluiter wordt in het gehele vervolgonderwijs verplicht
  • Onderwijsinstellingen in het vervolgonderwijs moeten kwaliteitsafspraken opstellen - bij goede resultaten volgt een financiële beloning
  • Studenten moeten meer regie krijgen over hun studiecarriere, bijvoorbeeld met leerrechten of studievouchers
  • Studenten mogen zelf het tempo van hun studie bepalen door zich voor slechts voor een deel van de vakken in te schrijven
  • OV-studentenkaart blijft gehandhaafd

PvdA

  • Geleidelijk toewerken naar één voorziening voor opvang van kinderen van nul tot twaalf jaar, waarin kinderopvang, voorschoolse educatie en peuterspeelzalen in elkaar opgaan - te beginnen met minimaal zestien uur per week betaalde kinderopvang voor kinderen tussen twee en vier jaar (onafhankelijk van het wel of niet werken van de ouders)
  • Er komen drie schooladviezen: voorbereidend vakonderwijs, voorbereidend beroepsonderwijs en voorbereidend hoger onderwijs
  • Ieder kind gaat eerst naar een brede brugklas - meer tijd om zich te ontwikkelen
  • Kinderen met een beperking doen zoveel mogelijk mee in het regulier onderwijs - ouders mogen daarbij zelf bepalen naar welke school hun kind gaat
  • Voor leraren in primair en voortgezet onderwijs gaat de lestaak stapsgewijs terug naar 20 uur: leraren hebben dan tijd te investeren in de leskwaliteit en leerlingbegeleiding
  • Mensen die eerder hun middelbare-schooldiploma niet hebben afgemaakt krijgen de ruimte dat alsnog te doen
  • Extra investeren in het beroepsonderwijs en bijscholing van werknemers: in vijftien jaar tot 10 miljard euro extra per jaar

SGP

  • Scholen hebben te veel te lijden onder Haagse bemoeizucht: het onderwijsprogramma moet minimaal twee reguliere kabinetsperioden stabiel blijven
  • Leeftijdsgrens van leerplicht mag niet naar beneden
  • Minder leerwegen en niveaus in VMBO en MBO
  • MBO moet meer ruimte krijgen voor afspraken met instellingen en bedrijven zodat de beroepspraktijk dichterbij komt
  • Budget aanvullende beurs voor studenten gaat omhoog
  • Beperking van het collegegeld voor een tweede studie
  • Strengere eisen voor de lerarenopleidingen
  • Lesgeven op havo of vwo vereist in principe een universitaire opleiding
  • Prestatieafspraken in wetenschappelijk onderzoek verdwijnen
  • Meer ruimte voor fundamenteel onderzoek

PvdD

  • Duurzaamheid, voedsel, natuur en dierenwelzijn worden vaste onderdelen van het lespakket op basisschool en voortgezet onderwijs
  • Onderwijsinspectie treedt op tegen scholen die geen voorlichting geven over LHBTI-diversiteit (lesbische, homoseksuele, biseksuele, transgenders en interseksuele mensen)
  • Basisschoelen en voortgezet onderwijs geven les in mediawijsheid en schoolzwemmen en sport komen terug in het onderwijs
  • Scholen worden niet afgerekend op cijfers, maar op de daadwerkelijke ontwikkeing van de leerling
  • Meer vrijheid voor leraren, leerlingen en ouders voor wat betreft het bepalen van prioriteiten
  • Menselijke maat in plaats van schoolfabrieken
  • Docenten zijn universitair geschoold en krijgen het salaris dat past bij hun taken
  • Kinderopvang tot 4 jaar wordt onderdeel van het door de staat aangeboden basisonderwijs
  • De basisbeurs keert terug en de OV-kaart blijft geldig zolang de student studiefinanciering geniet
  • Verlaging collegegeld en mogelijheid voor flexstuderen
  • MBO en HBO werken nauwer samen zodat de overstap voor studenten makkelijker wordt
  • Meer transparantie in wetenschappelijk onderzoek
  • Financiering van wetenschappelijk onderzoek via vaste (meerjarige) financiering verbetert de kwaliteit en onafhankelijkheid

VNL

  • Geen samenvoeging hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs
  • Selectie aan de poort in zowel het hoger beroepsonderwijs als in het wetenschappelijk onderwijs
  • Onderwijs individualiseren: leerlingen moeten de ruimte krijgen om te werken op hun eigen niveau
  • Bijzonder religieus onderwijs wordt niet langer gefinancierd door de overheid
  • Hogere salarissen voor leraren

DENK

  • Scholen krijgen de wettelijke taak om intercultureel contact tussen leerlingen te bevorderen en te organiseren
  • Stagegarantie voor studenten
  • Meer taalonderwijs, inclusief keuzevakken Portugees, Spaans, Mandarijn, etc.
  • MBO-docenten doen jaarlijks een praktijkstage
  • Meer ruimte voor nieuwe beroepsopleidingen
  • Afschaffen van het sociaal leenstelsel, invoering inkomensafhankelijke basisbeurs
  • Collegegeld per vak
  • Vrijheid van onderwijs moet worden beschermd - ook islamitische onderwijsinitiatieven verdienen steun
  • Er moeten voldoende opleidingen tot islamitisch geestelijke en iman zijn
  • Schooladvies wordt standaard omhoog bijgesteld als de eindtoets hoger uitvalt
  • Meer brede brugklassen, meer brede scholen
  • Minder onomkeerbare selectiemomenten
  • Minder regel- en controledruk op scholen
  • Hogere salarissen voor leraren
  • Klassen tellen maximaal 25 leerlingen
  • Leraren gaan op huisbezoek om ouders meer bij de school te betrekken
  • Verschillende onderwijsvormen moeten beter op elkaar aansluiten

 

 

Auteur