Verkiezingen Tweede Kamer: dit zeggen de politieke partijen over sociale voorzieningen en schuldhulp

Getty Images

Komt er als gevolg van de toeslagenaffaire dan toch een einde aan het toeslagenstelsel? Het minimumloon, wat gaat daarmee gebeuren? En hoe willen de politieke partijen omgaan met mensen met grote schulden? Dit stellen de verkiezingsprogramma’s over sociale voorzieningen en schuldhulp.

50PLUS
•    Een structurele verhoging van het minimumloon
•    Koppeling tussen uitkeringen en lonen handhaven
•    Extra steun voor mensen onder de armoedegrens
•    Verbeteren schuldhulpverlening

VVD
•    Beter vangnet voor ondernemers en zelfstandigen (zzp’ers). We stellen ondernemers en zelfstandigen die in de bijstand terechtkomen het eerste jaar vrij van de vermogenstoets
•    Een betaalbare, verplichte basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen (uitgezonderd zelfstandigen die een private arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben en de agrarische sector)
•    Meer sociale bescherming door een hogere uitkering direct na baanverlies. De WW-uitkering gaat in de eerste maanden omhoog wordt daarna stapsgewijs afgebouwd
•    Betere begeleiding naar werk. We maken het aantrekkelijk om met een bijstandsuitkering te starten met werken in deeltijd door ruimere bijverdiengrenzen
•    Eén samengevoegde en meer overdraagbare verlofregeling voor zaken als geboorte, ouderschap, kortdurende zorg en calamiteiten
•    Een hoger minimumloon, zodat werken ook voor de lagere inkomens meer loont. Uitkeringen zoals de bijstand stijgen niet automatisch mee met het minimumloon, met uitzondering van AOW en arbeidsongeschiktheid
•    Activeren van mensen in de bijstand door een tegenprestatie. We vragen van iedereen een maximale inspanning om het Nederlands voldoende (B1-niveau) te beheersen
•    Ademruimte voor mensen met problematische schulden om de problemen samen met een hulpverlener op een rij te zetten. Schuldhulpverleners krijgen hiervoor aanvullende, wettelijke mogelijkheden om de schuldensituatie twee maanden te bevriezen. Ook wordt het makkelijker om snel toeslagen stop te zetten en toeslagschulden te voorkomen
•    Mensen sneller uit schuldenproblematiek halen door een schuldregeling. We maken dit minnelijk traject mogelijk zonder voorafgaande goedkeuring van de rechter als twee derde van de schuldeisers akkoord gaat. Kleine schuldeisers krijgen compensatie als zij door zulke afspraken in de problemen komen
•    Aparte sociale zekerheid voor arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie. Zij krijgen een (lagere) individuele sociale verzekering en zijn uitgesloten van het reguliere sociale zekerheidsstelsel. Hier staat tegenover dat zij hun individuele verzekering kunnen meenemen naar hun land van herkomst om terugkeer te bevorderen
•    Een ingroeimodel voor sociale zekerheid binnen de Europese Unie. Hiermee maakt iemand pas aanspraak op WW of bijstand als diegene een bijdrage geleverd heeft aan Nederland
•    Aanpakken van uitkeringstoerisme. Bestrijding van misbruik van WW-rechten door de vakantieregeling WW aan te passen. Vakantierechten voortaan op basis van opbouw in plaats van per kalenderjaar

CDA
•    Het toeslagenstelsel wordt eenvoudiger en minder mensen moeten afhankelijk zijn van toeslagen
•    Toeslagen zoveel mogelijk baseren op een vastgesteld inkomen zodat het aantal terugvorderingen drastisch afneemt. Voor mensen van wie het inkomen scherp daalt door bijvoorbeeld het verlies van een baan, komt er een aparte oplossing zodat zij recht hebben op toeslagen op basis van het huidige inkomen
•    Met een nieuw sociaal akkoord tussen werknemers, werkgevers en het nieuwe kabinet leggen we een solide basis voor een eerlijke arbeidsmarkt, een nieuw stelsel van leerrechten en een gezamenlijke visie op het crisis- en herstelpakket om de economie weer op gang te brengen
•    Voor alle werkenden komt er een basisvoorziening voor arbeids- ongeschiktheid en voor zelfstandigen wordt het eenvoudiger en vooral vanzelfsprekender om een pensioen op te bouwen
•    Het wettelijk minimumuurloon wordt met 10 procent voor een veertigurige werkweek verhoogd. Ook gaan we elke twee jaar het sociaal minimum herijken om te kijken of de hoogte nog toereikend is om van te leven
•    Wij willen een breed onderzoek naar de vraag of het huidige stelsel van sociale zekerheid nog voldoende bestaanszekerheid en perspectief biedt voor mensen die langdurig een uitkering hebben. Bij verbetering van het stelsel zien wij in de basisbaan een nieuwe kans voor mensen die langdurig in de bijstand zitten en zelf geen werk vinden
•    De sociale werkvoorziening komt terug in de vorm van een landelijk netwerk van Sociaal Ontwikkelbedrijven voor mensen die meer begeleiding nodig hebben bij eenvoudig werk
•    Wij werken de deeltijd-WW uit tot een volwaardig instrument, waarmee bij een volgende economische tegenslag bedrijven geholpen kunnen worden om zoveel mogelijk banen te behouden
•    Gezinnen met problematische schulden worden geholpen met werk, gemeenten krijgen meer ruimte voor maatwerk en de regels voor schuldeisers worden strenger. Er komt een maximum aan de incassokosten en de maximale termijn voor schuldhulpverlening gaat van 3 naar 1,5 jaar

ChristenUnie
•    Toeslagen worden afgeschaft. Er moet een eind komen aan de vele terugvorderingen door de Belastingdienst, één of enkele jaren later, waardoor mensen in de problemen kunnen komen
•    Er moet een verzilverbare basiskorting komen: in plaats van toeslagen een maandelijks uitkeerbare belastingkorting
•    Er komt een verplichte, betaalbare publieke basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden - dus ook voor zzp’ers. Zij krijgen ook het recht pensioen op te bouwen bij een pensioenfonds
•    Wettelijk minimumloon gaat omhoog, bijstand, de Wajong en de AOW stijgen met deze verhoging mee. Mensen met een bijstandsuitkering die parttime werken mogen een percentage van hun loon uit werk houden, zodanig dat ook parttime werken voor hen lonend is en zij geen armoedeval ervaren als zij de uitkering verlaten
•    De basisbaan wordt het nieuwe sluitstuk van de sociale zekerheid. Mensen met een uitkering en weinig kansen op de arbeidsmarkt krijgen een basisbaan aangeboden passend bij hun talenten en mogelijkheden
•    Geen vermogenstoets voor mensen met een arbeidsbeperking die (deels) afhankelijk zijn van een uitkering. Er komt een royale vrijlatingsregeling, zodat werken echt loont en de afhankelijkheid van de uitkering minder wordt
•    Niet korten op de nabestaandenuitkering
•    Er komt een waarborgfonds waarmee problematische schulden kunnen worden afgekocht. Door collectieve afspraken met schuldeisers, afkoop tegen een laag percentage en goede financiële begeleiding, krijgen mensen weer perspectief op een schone lei. Het waarborgfonds wordt breed toegankelijk, ook voor jongeren en mensen die niet onder de reguliere schuldhulp vallen
•    Standaard adempauze van 6 maanden. Bij de start van schuldhulpverleningstrajecten is het van belang rust te creëren. Deze adempauze wordt standaard onderdeel van geregistreerde schuldhulpverleningstrajecten
•    Hogere vermogensgrens bij kwijtscheldingen, zodat een financiële buffer niet langer wordt afgestraft. Nu worden mensen in de bijstand die het lukt om te sparen voor bijvoorbeeld een begrafenis of voor kinderen die op kamers gaan ‘gestraft’, doordat zij de kwijtschelding voor gemeentelijke en regionale belastingen verliezen
•    Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) aanpassen, zodat gemeenten ook ondernemers met een werkende partner kunnen helpen met een krediet. We willen de rente op Bbz-kredieten verlagen van 8% naar 3%
•    Afschaffen zoekperiode bijstand. We schaffen de zoekperiode van vier weken af voor mensen die een bijstandsuitkering aanvragen. Vier weken duren voor jongeren erg lang. De kans op problemen die tot dakloosheid kunnen leiden is dan al groot
•    De ondersteuning van alleenstaande moeders en de uitkeringen worden op het juiste niveau gebracht

SGP
•    De miljarden belastinggeld die nu bestemd zijn voor de kinderopvangtoeslag, moeten gebruikt worden om álle gezinnen te ondersteunen. Dat kan eenvoudig en efficiënt door het kindgebonden budget en de kinderbijslag te verhogen
•    Financiële ondersteuning van kinderopvang voor grootverdieners en mensen met een groot vermogen is niet nodig
•    Bij de geboorte van het vierde kind krijgen ouders een tegemoetkoming in de extra kosten die dan vaak gemaakt moeten worden, bijvoorbeeld voor de aanschaf van een andere auto
•    Voor kinderen tot de leeftijd van één jaar moet in beginsel geen recht bestaan op kinderopvangtoeslag. Ouders krijgen in dat eerste jaar meer financiële ondersteuning
•    Financiële ondersteuning van uitkeringsgerechtigden vanuit kerken en maatschappelijke organisaties niet direct en volledig verrekenen met de uitkering
•    Meer mensen met een bijstandsuitkering, werklozen en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt moeten in de zorg aan de slag kunnen
•    Uitkeringsgerechtigden moeten voldoende ruimte krijgen om mantelzorg te kunnen verrichten
•    Er komt een wettelijk, collectief gefinancierd recht op betaald rouwverlof van een week bij overlijden van bloedverwanten in de eerste graad en van vijf weken onbetaald rouwverlof
•    Alleenstaande ouders in de bijstand zijn tot de leerplichtige leeftijd van hun kind niet verplicht om te solliciteren. Die ouders moeten zich wel voorbereiden op de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld door het volgen van een (online) opleiding of cursus
•    Bijstandsgerechtigden die gehuwd zijn of een gezamenlijke huishouding voeren en die te maken hebben met een indicatie langdurige zorg, verdienen royalere ondersteuning
•    Alleen mensen die zelf echt niet kunnen rondkomen hebben recht op een uitkering. Bij onvoldoende bereidheid om te werken, terwijl iemand dat wel kan, vervalt het recht op bijstand.
•    Gemeenten moeten meer ruimte krijgen om uitkeringsgerechtigden bijvoorbeeld scholing te laten volgen
•    Wanneer iemand fatsoenlijk en passend werk weigert, wordt de bijstandsuitkering in stappen stopgezet. Lokaal maatwerk is hier onwenselijk. Mensen met een beperking of ernstige ziekte worden uitgezonderd
•    De verplichte loondoorbetaling bij ziekte door de werkgever wordt verkort van twee jaar tot een periode van anderhalf jaar
•    Het UWV krijgt meer budget voor persoonlijke begeleiding van uitkeringsgerechtigden. Bij de re-integratie dienen nutteloze formaliteiten vermeden te worden, bijvoorbeeld het voldoen aan de sollicitatieplicht wanneer dat zinloos is
•    Er wordt een minimumuurloon ingevoerd, zodat werknemers in elke sector op hetzelfde minimumloon kunnen rekenen
•    De hoogte van de bijstandsuitkering volgt de ontwikkeling van de inflatie en bedraagt ten hoogste de contractloonstijging
•    De werkloosheidsuitkering wordt korter, bij aanvang hoger en wordt vervolgens trapsgewijs afgebouwd. De duur van de WW gaat naar één jaar, waarbij de opbouw van rechten over een langere periode verloopt
•    In de WW moet niet automatisch een basisuitkering van drie maanden beschikbaar zijn bij herhaalwerkloosheid, maar geldt altijd het opgebouwde aantal dienstjaren
•    Bij de ‘export’ van uitkeringen naar andere lidstaten mag Nederland de hoogte ervan verlagen naar het prijspeil in het land van bestemming
•    Nederland zet in op bilaterale overeenkomsten met België en Duitsland om problemen in de coördinatie van uitkeringen voor grenswerkers te verhelpen
•    Uitgangspunt bij de koopkracht moet zijn dat de koopkracht ook voor sociale minima en eenverdieners ten minste gelijk blijft. Voor deze groepen moet een ‘inhaaloperatie’ uitgevoerd worden omdat ze de laatste jaren als het gaat om hun besteedbaar inkomen er relatief op achteruit zijn gegaan
•    Gemeenten moeten voldoende ruimte hebben om gezinnen in armoede te helpen vanuit de bijzondere bijstand

D66
•    Een betaalbare collectieve arbeidsongeschiktheidszekering in waaraan alle werkenden deelnemen
•    Op termijn de bijstand te vervangen door een verzilverbare heffingskorting die het sociaal minimum garandeert
•    Verhoging van het minimumloon met tenminste 10 procent. De aan het minimumloon gerelateerde uitkeringen, zoals de bijstand en de AOW, laten we deels meestijgen en zullen we niet laten verlagen. Zo kunnen mensen met een laag inkomen gemakkelijker hun rekeningen betalen en wordt het tegelijkertijd aantrekkelijker om te gaan werken vanuit een uitkering
•    Verhoging van het wettelijk minimumjeugdloon, zodat iedereen vanaf 18 jaar recht heeft op het volledige minimumloon
•    We verkorten de termijn van loondoorbetaling bij ziekte voor kleine en middelgrote werkgevers naar één jaar. Het tweede jaar verzekeren we collectief
•    We verlagen de werkgeverspremies voor de laagste inkomens zodat het aantrekkelijker wordt voor werkgevers om mensen die moeilijk aan het werk komen in dienst te nemen
•    We investeren in scholing en begeleiding voor mensen in de WW
•    Verhoging van de WW-uitkering in de eerste maanden na ontslag, zodat het inkomensverlies in die periode wordt beperkt. Dit doen we budgetneutraal, door de WW-uitkering later in stapjes te verlagen
•    D66 wil de Participatiewet aanpassen zodat gemeenten de ruimte krijgen maatwerk te bieden bij de begeleiding van mensen in een uitkeringssituatie
•    We verruimen voor iedere bijstandsgerechtigde de mogelijkheid om tijdelijk tot minimumloon bij te verdienen naast de uitkering, om via deeltijdwerk de stap naar een reguliere baan te zetten
•    Het moet gemakkelijker worden om een opleiding te volgen of vrijwilligerswerk te doen in de Participatiewet, als daarmee de kans op een duurzame baan groter wordt
•    Er komen basisbanen voor mensen die niet in een reguliere baan aan de slag kunnen. Ook ondersteunen we de versterking van de sociale werkvoorziening
•    Toeslagenstelsel wordt vervangen door de verzilverbare heffingskorting
•    ‘Brede schuldenaanpak,’ die zich richt op preventie van schulden en het ondersteunen en ontzorgen van mensen met schulden, blijft bestaan
•    Mensen met schulden krijgen elk jaar het wettelijk recht op een aflossingspauze van twee maanden
•    Er komt een centraal geleid incassobureau voor schulden bij de overheid en semioverheid. Dit wordt een sociale instelling die nauw verbonden is met de schuldhulpverlening
•    We onderzoeken de samenvoeging van het minnelijke- en wettelijke traject. We willen een regeling die geldt voor alle schulden, bindend is voor schuldeisers en wordt uitgevoerd door de gemeente. De rechter toetst alleen indien strikt noodzakelijk. De mens achter de schulden staat centraal. Mensen met schulden melden zich bij één loket bij de gemeente. Zij moeten binnen 3 maanden weten waar ze aan toe zijn. De duur van deze schuldenregeling is in principe 18 maanden tot maximaal 36 maanden, van aanmelding bij het gemeentelijke loket tot schone lei

PvdA
•    Met een combinatie van opleiding, uitkering, aanvulling van de oude werkgever en inkomen bij de nieuwe werkgever krijgen mensen kans op omscholing zonder dat zij ineens (een groot deel van) hun inkomen kwijt zijn
•    Er komt budget voor scholing in de WW, met name gericht op langdurig werklozen
•    Het minimumloon gaat stapsgewijs naar 14 euro per uur, met behoud van de koppeling aan de sociale zekerheid, waaronder de AOW en de bijstand
•    Het minimumjeugdloon schaffen we af vanaf 18 jaar. Alle volwassenen moeten kunnen rekenen op hetzelfde minimumloon
•    Toeslagenstelsel verdwijnt
•    De hoogte en de duur van de uitkering van werknemersverzekeringen gaat niet omlaag
•    De kortdurende WW gaat naar 6 maanden
•    De langdurende WW wordt niet verkort
•    100.000 nieuwe basisbanen in de publieke sector. De basisbaan is een volwaardige baan met een fatsoenlijk salaris, waarmee mensen die nu nog ongewild langs de kant staan aan de slag kunnen. Als wijkhulp, beveiliger of speeltuinmedewerker
•    Een einde aan de cultuur van wantrouwen in de bijstand
•    In de hele sociale zekerheid introduceren we een terugvaloptie. Mensen die vanuit een uitkering deels aan het werk gaan, gaan er financieel op vooruit. Ze krijgen daarbij recht op goede begeleiding, inclusief financiële coaching
•    Geen verplichte tegenprestatie meer. Gemeenten krijgen meer vrijheid hoe zij bijstandsgerechtigden begeleiden naar werk
•    De sociaal werkbedrijven blijven open en worden ontwikkelbedrijven. Werkzoekenden met een beperking komen in dienst bij dit bedrijf, dat verantwoordelijk is voor begeleiding en ontwikkeling. Iedere arbeidsmarktregio telt minstens één sociaal ontwikkelbedrijf
•    Verbetering van de Wajong: een eerlijke uitkering vanaf 18 jaar en recht op begeleiding naar aangepast werk, al dan niet aangevuld met een uitkering
•    Meer ruimte in de WIA. Wie gedeeltelijk arbeidsongeschikt raakt, verdient goede ondersteuning en een fatsoenlijk inkomen. We zorgen dat meer mensen in aanmerking komen voor een WIA-uitkering
•    Minder risico’s voor jongeren. We verhogen de bijstand aan jongeren en schaffen de verplichte zoektermijn van vier weken voor jongeren tot 27 jaar af. Ook de verhoogde sollicitatie-eis voor jongeren verdwijnt
•    We bestrijden armoede onder oudere migranten die geen volledige AOW hebben. We verhogen alle uitkeringen, en schrappen de kostendelersnorm
•    Er komt één Rijksincassodienst die in samenhang betalingen int voor de belastingdienst, het UWV, het CAK, CJIB, waterschappen en gemeenten. De nieuwe dienst hanteert een sociaal incassobeleid
•    Wie door financiële problemen onder het bestaansminimum dreigt te komen, krijgt automatisch recht op een betalingsregeling. We verhogen de beslagvrije voet
•    Nationaal schuldenfonds dat helpt bij het saneren van problematische schulden
•    Schuldhulpverlening en schuldsanering moeten sneller kunnen plaatsvinden, meer mensen moeten ervoor in aanmerking komen, de duur van schuldtrajecten wordt verkort, mensen krijgen recht op een aflospauze van twee maanden per jaar
•    Jongeren met problematische schulden krijgen de kans om in ruil voor werk en scholing kwijtschelding te krijgen
•    Zodra iemand in een schuldsaneringsprogramma wordt opgenomen, worden de incasso- en rentekosten bevroren. Schuldeisers en incassobureaus handelen vanaf dat moment schulden af via een schuldenloket
•    Verbod op huisuitzettingen als mensen schuldhulpverlening accepteren, tenzij de verhuurder kan bewijzen dat er voor de huurder een passende nieuwe woning is

GroenLinks
•    Iedereen die werkt maar te weinig verdient om van rond te komen, krijgt automatisch maandelijks een bedrag uitgekeerd. We doen dat via een inkomensaanvulling (de ‘verzilverbare heffingskorting’)
•    We verhogen het minimumloon en werken toe naar 14 euro per uur
•    Iedereen vanaf achttien jaar krijgt recht op het minimumloon. De hoogte van het minimumloon wordt gekoppeld aan het gemiddelde loon in Nederland. Het einddoel is dat het minimumloon standaard 60 procent van het gemiddelde loon gaat bedragen
•    De kinderopvangtoeslag verdwijnt, iedereen krijgt recht op vier dagen gratis kinderopvang en gratis buitenschoolse opvang
•    De zorgtoeslag verdwijnt (zorgpremie en eigen risico worden verlaagd)
•    Het kindgebonden budget en de kinderbijslag wordt één inkomensafhankelijke kinderbijdrage
•    De huurtoeslag blijft
•    Kortdurende zorgverlof met een week uitbreiden, een deels betaald langdurig zorgverlof
•    Vaders en verzorgende meeouder(s) krijgen recht op drie weken betaald geboorteverlof en zeven weken aanvullend geboorteverlof dat gedeeltelijk wordt betaald. Elke werknemer krijgt recht op negen weken betaald ouderschapsverlof, op te nemen in de eerste negen maanden
•    Recht op een crisisinkomen als je door de coronacrisis je baan verliest. Mensen in loondienst krijgen recht op zeventig procent van het verdiende salaris. Zzp’ers en flexwerkers die geen recht hebben op een werkloosheidsuitkering krijgen 1.050 euro per maand
•    Bijstand en de Wajong worden verhoogd
•     Jongeren van 18 tot 21 jaar krijgen recht op het volwaardige bijstandsniveau. Ze krijgen intensieve begeleiding om aan het werk te gaan of een startkwalificatie te halen. De voor jongeren verplichte zoekperiode bij werkloosheid verdwijnt en ze mogen evenveel bijverdienen als andere mensen met een bijstandsuitkering
•    Hervorming van de Participatiewet. De kostendelersnorm verdwijnt en een kleine spaarpot en het eigen huis tellen niet meer mee bij het bepalen of je recht hebt op een uitkering
•    Er komt een collectieve basisvoorziening tegen arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden. Zelfstandigen kunnen zich daar bovenop vrijwillig bijverzekeren bij dezelfde publieke instantie die de basisvoorziening verstrekt. Werknemers houden dezelfde rechten en plichten als ze nu hebben, zoals loondoorbetaling tijdens de wachttijd en eventuele via een cao vastgelegde bovenminimale verzekeringen
•    Iedereen zonder werk krijgt persoonlijke begeleiding als dat nodig is. Vanuit vertrouwen, en zonder de algemene verplichting van de tegenprestatie. We verruimen de mogelijkheden voor mensen in de bijstand om zich te laten omscholen voor sectoren met (toekomstige) personeelstekorten. Waar nodig verbinden we werkbegeleiding aan zorg of hulp bij schulden. Binnen een begeleidingstraject mogen mensen met een bijstandsuitkering tot 90 procent van het minimumloon bijverdienen om toe te werken naar een volledige baan
•    Iedereen die in de bijstand of de Wajong zit en ondanks begeleiding geen werk kan vinden, krijgt recht op een (basis-)baan, met fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en tenminste het minimumloon. Gemeenten krijgen de middelen om deze banen te creëren in samenwerking met bedrijven, lokale maatschappelijke organisaties en sociaal ontwikkelbedrijven
•    Er komt één werkloket waar iedereen terechtkan met vragen over werk, loopbaan, scholing en begeleiding naar werk en het ontwikkelingsbudget. De loketten worden georganiseerd door gemeenten, het UWV en werkgevers- en werknemersorganisaties.
•    Vrijwilligers en mantelzorgers krijgen de waardering die ze verdienen. Er komt een stimuleringsfonds om vrijwilligersorganisaties te ondersteunen en we verhogen de onbelaste vrijwilligersvergoeding
•    De sociale werkvoorzieningen worden omgevormd tot sociaal ontwikkelbedrijven. Hiermee zorgen we dat er altijd een werkplaats is voor mensen met een arbeidsbeperking
•    Voor mensen met problematische schulden richten we een Nationaal Schuldenfonds op dat hun schulden overneemt. Zo hebben ze met één schuldeiser te maken en krijgen ze de hulp die nodig is. De toegang tot de schuldsanering wordt versoepeld en we verkorten de maximale termijn. Waar nodig worden schulden kwijtgescholden
•    De marktwerking voor deurwaarders wordt afgeschaft en de handel in schulden wordt aan banden gelegd. Deurwaarders voeren een maatschappelijke taak uit en komen daarom in dienst van de overheid. Er komt één Rijksincassodienst, die ook verantwoordelijk is voor alle incassotrajecten van overheidsorganisaties

SP
•    Het minimumloon gaat naar 14 euro per uur. De AOW-uitkering, de Wajong, de WIA en het sociaal minimum (bijstand) stijgen automatisch mee
•    Het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar verdwijnt, zodat ook de jongeren een gelijk loon krijgen voor gelijk werk
•    Het stelsel van toeslagen wordt overbodig door de zorg, het wonen en de kinderopvang voortaan voor alle inkomens betaalbaar te maken. Ook de ‘kostendelersnorm’, een korting op de uitkering, schaffen we af. Mantelzorgers mogen geen boete krijgen voor de steun die zij verlenen
•    ZZP’ers krijgen recht op een goed pensioen en een collectieve verzekering tegen arbeidsongeschiktheid
•    De verplichte ‘tegenprestatie’ in de bijstand vervalt; werken zonder loon staan we niet toe.
•    Mensen met een arbeidsbeperking krijgen recht op (begeleiding naar) werk. Daarvoor komen nieuwe sociale werkplaatsen (sociale ontwikkelbedrijven)
•    Jonggehandicapten kunnen rekenen op een nieuwe en hogere Wajong uitkering
•    De arbeidsongeschiktheidsverzekering (WIA) wordt verbeterd
•    Er komt een landelijk aanvalsplan om armoede en schulden te bestrijden (en te voorkomen). Mensen met schulden worden voortaan beter geholpen, door een goede en toegankelijke schuldhulpverlening met één herkenbaar verwijsloket. Incassobureaus die zich misdragen verliezen hun vergunning. Deurwaarders mogen niet commercieel zijn, dit wordt een publieke taak. De maximale rente op kredieten wordt verlaagd

PvdD
•    Het minimumloon gaat omhoog naar 14 euro per uur. De AOW, de Wajong en de bijstands- uitkering stijgen mee
•    Voor het toeslagenstelsel moet op termijn een alternatief komen, waarbij het uitgangspunt is dat iedereen voldoende inkomen heeft om goed van te kunnen leven
•    Zo lang er nog geen alternatief is voor de toeslagen, wordt de kinderbijslag afhankelijk gemaakt van het inkomen van de ouders
•    Kinderopvang wordt gratis voor vier dagen in de week
•    Mensen in hetzelfde huishouden hebben recht op een bijstandsuitkering. Dat betekent dat de kostendelersnorm komt te vervallen
•    De verlofregeling voor ouders wordt verruimd: de bestaande negen weken, deels betaalde, verlofregeling wordt omgezet in drie maanden volledig betaald. Ouderschapsverlof voor alle ouders wordt mogelijk
•    Werkzoekenden kunnen makkelijker vrijwilligerswerk en stages doen, ook als dat werk niet direct op terugkeer naar de arbeidsmarkt is gericht. Deze activiteiten tellen voortaan mee als zinvolle voorbereiding op terugkeer naar de arbeidsmarkt
•    ZZP’ers krijgen toegang tot een (collectieve) arbeidsongeschiktheids- en pensioenverzekering
•    De versobering van de Wajong wordt teruggedraaid. Jongeren met een beperking krijgen kansen op een zinvolle en nuttige dagbesteding met doorgroeimogelijkheden naar een passende betaalde baan
•    Er komt een nieuw type sociale werkvoorziening. Daarmee kunnen alle mensen met een arbeidsbeperking dicht bij huis betekenisvol werk doen, met voldoende begeleiding en voor een fatsoenlijk loon
•    Er komt een landelijk fonds voor de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en pensioenen van flexwerkers van platformbedrijven. Het fonds wordt door platformbedrijven gevuld en aangevuld door het Rijk. (Inter)nationale platformbedrijven die deze voorwaarden niet accepteren, wordt de toegang tot de Nederlandse markt geweigerd. Relevante wet- en regelgeving wordt aangepast, of indien nodig gemaakt
•    Schuldhulp wordt niet benoemd

PVV
•    Het minimumloon gaat omhoog
•    Zzp’ers betaalbaar vrijwillig verzekeren arbeidsongeschiktheid en pensioen
•    Sociaal en beschut werk voor mensen met een arbeidsbeperking beschermen
•    Uitkeringsfraude bestrijden
•    Geen uitkeringen voor statushouders
•    Schuldhulp wordt niet benoemd

Lijst Henk Krol
•    Uitkeringen worden - net als de indexatie van het wettelijk minimumloon - jaarlijks aangepast. Voor mensen boven de 55 blijven aanvullende uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid en werkloosheid bestaan tot de pensioenleeftijd
•    Verdienmodellen met problematische schulden worden verboden

FvD
•    Grondige vereenvoudiging belastingen-, toeslagen- en premiestelsel
•    Omzetting kinderbijslag in kindgebonden aftrekpost van de inkomstenbelasting, die pas in werking treedt boven de belastingvrije voet
•    Een strenge controle op sociale fraude
•    Beperken toegang sociale voorzieningen voor asielzoekers en immigranten
•    Geen uitkeringen en (kinder)toeslagen voor mensen die in het buitenland verblijven
•    Soevereiniteit: tegen elke vorm van sociale zekerheid op EU-niveau
•    Voorkomen van problematische schuldenlasten bij mensen in armoede

Denk
•    Het sociaal minimum en het wettelijk minimumloon moeten omhoog
•    Een bijstandsuitkering op niveau met meer mogelijkheden om bij te verdienen en te sparen
•    De tegenprestatie afschaffen
•    De kostendelersnorm afschaffen
•    De zoekperiode voor jongeren tot 23 jaar afschaffen
•    De betaalde verlofmogelijkheden voor ouders die voor een jong kind zorgen verruimen
•    Een basisbehoeftentoeslag introduceren, waarin de drie inkomensondersteunende toeslagen samengevoegd worden tot één basisbehoeftentoeslag met één gezamenlijk afbouwtraject. Dit maakt het overzichtelijker voor huishoudens en het is makkelijker uitvoerbaar voor de Belastingdienst
•    Ruimhartige compensatie voor de ouders en kinderen die slachtoffer zijn van de toeslagenaffaire
•    Een betaalbare en verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP’ers
•    Meer middelen voor het armoede- en schuldenbeleid, specifiek om kinderarmoede tegen te gaan. Binnen het armoede- en schuldenbeleid wordt sociaal incasseren de norm en vroegsignalering een kernpunt. Malafide incassobureaus worden aangepakt

Auteur