PSA-waarde verhoogd? Is het prostaatkanker?
Iedere man heeft een prostaat. Deze kan vroeg of laat aanleiding geven tot klachten. Een aanwijzing van prostaatklachten kan een verhoogde PSA-waarde zijn. Maar wat is een PSA-waarde en wat betekent de uitslag van een verhoogde PSA-waarde eigenlijk precies? Vijf vragen over de PSA-waarde plus de antwoorden van uroloog Dr. L.M.O. de Kort van het UMC Utrecht.
1. Wat is een PSA-waarde en wat zegt een verhoogde PSA-waarde?
"PSA betekent Prostaat Specifiek Antigeen. Het is een eiwit dat uitsluitend door prostaatcellen gemaakt wordt. De PSA-waarde is de concentratie van PSA in het bloed. De hoogte van het PSA neemt toe met de leeftijd en met de grootte van de prostaat. Voor de normale waarde is dus geen absolute grens aan te geven."[ITEMADVERTORIAL]
2. Kun je ook een verhoogde PSA-waarde hebben en toch geen klachten?
"Een verhoogd PSA kan passen bij een vergrote prostaat, bij een prostaatontsteking (prostatitis) of bij prostaatkanker. Soms wordt er geen oorzaak voor een verhoogde waarde gevonden. Een vergrote prostaat kan plasklachten geven, maar dit hoeft niet. Prostaatkanker geeft, zeker in het beginstadium geen aanleiding tot klachten."
3) Wordt bij alle mannen op latere leeftijd de prostaat groter en lijdt dit altijd tot prostaatklachten?
"Bij de meeste mannen wordt de prostaat in de loop van het leven groter, maar niet altijd. Een vergrote prostaat kan plasklachten geven, maar niet altijd. Ook een relatief kleine prostaat kan in de weg zitten en klachten geven. Er is dus geen rechtstreeks verband tussen het volume van de prostaat en plasklachten."
4) Hoe kun je prostaatklachten voorkomen?
"Prostaatklachten zijn niet echt te voorkomen. Er zijn aanwijzingen dat mannen met overgewicht vaker prostaatvergroting hebben. Verder zijn er aanwijzingen dat bepaalde voedingsmiddelen, zoals bijvoorbeeld tomatenketchup, rode wijn, groene thee en sojaproducten enigszins beschermend werken tegen prostaatkanker."
5) Voor vrouwen zijn er bevolkingsonderzoeken naar borst- en baarmoederhalskanker. Zou het niet zinvol zijn om een bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker in te voeren?
"Er is veel te doen over het nut van screening op prostaatkanker. Een groot Europees onderzoek heeft aangetoond dat screening op prostaatkanker een aantal 'prostaakankerdoden' kan voorkomen. Hiervoor moeten wel heel veel mensen gescreend worden. Bovendien zal er bij een aantal mannen prostaatkanker ontdekt worden die eigenlijk geen behandeling behoeft. Dit kan tot onnodige psychische belasting en medische kosten lijden. De discussie is nog niet gesloten!"
- UMC Utrecht
